حقوق عمومی ملت در فقه سیاسی چیست؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Heydari (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۲۴ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۱۵ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

الگو:پرسش غیرنهایی

حقوق عمومی ملت در فقه سیاسی چیست؟
موضوع اصلیبانک جمع پرسش و پاسخ فقه سیاسی
مدخل اصلیحقوق عمومی ملت

حقوق عمومی ملت در فقه سیاسی چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث فقه سیاسی است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی فقه سیاسی مراجعه شود.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

پاسخ نخست

عباس علی عمید زنجانی
آیت‌الله عباس علی عمید زنجانی و حجت الاسلام ابراهیم موسی‌زاده در کتاب «بایسته‌های فقه سیاسی» در این‌باره گفته‌‌اند:

«حقوق عمومی؛ به معنی حقوقی است که هر انسان شهروند از آن برخوردار بوده و یا می‌تواند برخوردار باشد و به طور کلی در چند دسته قابل تقسیم‌بندی است.

  • حقوق مکتسبه طبیعی: حقوق طبیعی انسان از طرق زیر کسب می‌شود:
  1. حقوق انسان از جانب خدا
    1. حقوقی که از مخلوق بدون انسان و خالقیت خدا و صفات رحمانی الهی ناشی می‌شود، مانند حقّ رزق؛
    2. حقوقی که از اعمال و صفات اکتسابی انسان بر اساس وعده‌های الهی عاید او می‌گردد مانند حقوق ناشی از صبر، ایمان، جهاد، تقوا، و دعا که در نصوص اسلامی برای هر کدام از این صفات و اعمال، وعده‌های ویژه‌ای داده شده که موجب ایجاد حق می‌باشد؛
    3. حقوقی که از تلاش و سعی انسان و به عنوان نتیجه و حاصل عمل به وجود می‌آید و در حقیقت، بنابر نظریه “عدلیه”[۱] هر شخص به وجود آورنده عمل صالح، استحقاق ذاتی برخورداری از آثار آن را دارد و این آثار به طور طبیعی برخاسته از نفس عمل می‌باشد. ﴿أَنْ لَيْسَ لِلْإِنْسَانِ إِلَّا مَا سَعَى[۲].
  2. حقوق انسان در برابر جهان و طبیعت: انسان هوشمند، به دلیل توان تعقّل و تصرّف در جهان و طبیعت همان گونه که از حق اندیشیدن درباره جهان و انواع پدیده‌های آن برخوردار است از حق تصرف در این عرصه پهناور نیز برخوردار می‌باشد»[۳]

پرسش‌های وابسته

منبع‌شناسی جامع فقه سیاسی

پانویس

  1. بنابر نظریه اشاعره، نتایج و آثار اعمال انسان در دست خداست، او می‌تواند نیکوکار را مجازات و خلافکار را مأجور دارد. بنا بر نظریه اشاعره، نتایج و آثار اعمال انسان در دست خداست، او می‌تواند نیکوکار را مجازات و خلاف‌کار را مأجور دارد.
  2. «و اینکه آدمی را چیزی جز آنچه (برای آن) کوشیده است نخواهد بود» سوره نجم، آیه ۳۹.
  3. عمید زنجانی و موسی‌زاده، بایسته‌های فقه سیاسی، ص ۶۲.