بعجة بن عبدالله جهنی
مقدمه
رسول خدا(ص) نام پدر او را از عبدالعزی به عبدالله تغییر داد. ابو موسی مدینی به نقل از عبدان مروزی [۱] نام بعجه را به استناد روایت او از پیامبر، در شمار صحابه آورده است. براساس این روایت، رسول خدا(ص) فرمود: «بهترین مردم کسانی‌اند که در راه خدا برای کمک رسانی به دیگران همیشه آماده‌اند یا غنیمتی به دست می‌آوردند و تا پایان عمر، نماز و زکات به پا می‌دارند» عبدان این روایت را مرسل دانسته و گوید: بعجه، پیامبر را ندیده و از او حدیث نشنیده است و من نیز تنها به پیروی از برخی صحابه‌نگاران نام او را نوشته‌ام[۲]. ابن اثیر[۳] و ابن حجر[۴]سخن عبدان را صحیح دانسته و ابن اثیر از اینکه در صحابه نگاری به احادیث مرسل توجه و استناد شده، گلایه کرده است. سپس هر دو بیان کرده‌اند که روایت بعجه از ابوهریره است که مسلم[۵] و دیگران[۶] به طور مسند آن را نقل کرده است. ابن حجر[۷] افزوده که بعجه از تابعین مشهور است که نسائی و دیگران[۸] او را توثیق کرده‌اند. مسلم او را در طبقه نخست تابعین مدینه برشمرده است[۹]. وی از پدرش، ابوهریره و عقبة بن عامر جهنی و نیز علی(ع) و عثمان روایت دارد[۱۰]. بعجه در مدینه و بادیه در قَبِلَیه، از کوه‌های جهینه، زندگی می‌کرد[۱۱]. وی در زمان قتل عثمان حاضر بود و به کنایه، به همدستی علی(ع) در قتل عثمان اشاره کرده است و گوید: علی(ع) را دیدم که تیری در دست گرفته بود، سوار بر دلدل - (استر متعلق به رسول خدا(ص)) و وارد مسجد شد و خطبه خواند[۱۲]. این روایت از عبدالله بن علی بن بعجه نقل شده و عقیلی[۱۳] آن را در شمار روایات ضعیف آورده است.
وی پیش از قاسم بن محمد بن ابی بکر، یعنی سال ۱۰۱ در مدینه درگذشت[۱۴]. ابن حبان[۱۵] به سال صد تصریح کرده است. معاویه بن عبدالله جهنی برادر بعجه، از فقهای مدینه است[۱۶].[۱۷]
جستارهای وابسته
- معاویه بن عبدالله جهنی (برادر)
منابع
پانویس
- ↑ عبدالله بن محمد بن عیسی، م۲۹۳ و نویسنده معرفة الصحابه.
- ↑ ابن اثیر، ج۱، ص۴۰۸؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۴۸۴.
- ↑ ابن اثیر، ج۱، ص۴۰۸.
- ↑ الاصابه، ج۱، ص۴۸۴.
- ↑ مسلم، ج۶، ص۳۹.
- ↑ ابن ماجه، ج۲، ص۱۳۱۶؛ ابن مبارک، ص۱۶۶، نسائی، ج۶، ص۳۷۵؛ ابن ابی شیبه، ج۴، ص۵۶۳.
- ↑ الاصابه، ج۱، ص۴۸۴؛ همو، فتح، ج۱۰، ص۳.
- ↑ ر.ک: ابن حبان، ج۴، ص۸۴؛ ذهبی، ج۱، ص۲۷۳.
- ↑ ابن حجر، تهذیب، ج۱، ص۴۱۵.
- ↑ ر.ک: ابن ابی عاصم، ج۵، ص۴۳؛ ابن حجر، تهذیب، ج۱، ص۴۱۵.
- ↑ ابن حبان، ج۳، ص۲۳۹ و ج۴، ص۸۴.
- ↑ بخاری، ج۵، ص۱۴۹.
- ↑ عقیلی، ج۲، ص۲۸۲.
- ↑ بخاری، ج۲، ص۱۴۹.
- ↑ ابن حبان، ج۴، ص۸۴.
- ↑ ابن حبان، ج۵، ص۴۱۴.
- ↑ هدایت‌پناه، محمد رضا، مقاله «بعجة بن زید جذامی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص:۲۵۷.