آیا تنها دلیل اثبات فضائل فرابشری اهل بیت روایات است؟ (پرسش)

آیا تنها دلیل اثبات فضائل فرابشری اهل بیت روایات است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث امامت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی امامت مراجعه شود.

آیا تنها دلیل اثبات فضائل فرابشری اهل بیت روایات است؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ امامت
مدخل اصلی؟
تعداد پاسخ۱ پاسخ

پاسخ نخست

 
حسن علی‌پور وحید

آقای حسن علی‌پور وحید در کتاب «مکتب در فرآیند نواندیشی» در این‌باره گفته‌ است:

«به نظر می‌رسد، این سخن نوعی مغالطه باشد؛ زیرا:

  1. افزون بر ادله نقلی (روایی و قرآنی)، ادلّه عقلی متعدد بر لزوم عصمت و نصب و نص و دیگر صفات مورد مخالفت شما در دست است. از بدیهیات گفتمان کلامی، تقدم رتبه ادله عقلی بر ادله نقلی است. از این‌رو، محققان و صاحب‌نظران برای بررسی لزوم عصمت و دیگر شئون انبیا و اوصیا نخست سراغ مبانی عقلی می‌روند و در پی آن، آیات و روایات و دیگر مبادی نقلی نیز به گفتگو کشیده می‌شود. پس با وجود بنیادهای عقلی، نوبت به منقولات نمی‌رسد که اشکال فقدان حجیت سندی یا خبر واحد بودن یا دسیسه افراطیون به میان آید. شبهه شما در فرض مراجعه ابتدایی به منابع منقول قوت می‌گیرد، که فرضی ناپذیرفتنی است و کسی چنین سلوک علمی نمی‌ورزد.
  2. پس از مستندات عقلی و در مرتبه دوم، برای حجیت و عصمت و دیگر صفات انبیا و ائمه به ادله قرآنی مراجعه می‌شود که همانند براهین عقلی، مصون از آفات غلات و مفوضه و شبهات یاد شده است و کاستی‌های خبر واحد را ندارد.
  3. در همان ۳۰ درصد روایات باقیمانده که به قول برخی شبهه افکنان از نظر سند معتبرند، مانند نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه که تصریح به حجیتشان دارند، ده‌ها سند و سخن بر عصمت، نصب و نص و علم لدنّی و به قول شما فضایل فرابشری موجود است که اشاره شد.
  4. مراجعه به روایات در حوزه اعتقادات، پس از اثبات عقلی و احراز حجیت انبیا و ائمه و پذیرش عقلانی آن است. هرگاه حجیت و عقلانیت و مقبولیت امامت احراز و قطعی شد، گفتار آنان با پشتوانه عقل و برهان، قابل استناد و استدلال خواهد بود. مگر اعتماد و استناد به قول "صادق مصدّق" اصلی پذیرفته شده در اندیشه اسلامی با پشتوانه عقلی نیست؟
  5. هیچ صاحب نظری بدون بررسی سندی و پس از آن دلالی، سراغ روایات نمی‌رود و تن به پذیرش نمی‌دهد. آیا فلسفه آفرینش علم دامنه‌دار رجال، جز خودپالایشی و خودانتقادی است تا اخبار ضعیف، حذف و منزوی شود و ادله ناموجّه از گردونه اعتبار و اعتقاد بیرون رود؟»[۱]

پانویس