آیا وجود رهبری شایسته و معصوم از شرایط ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
| آیا وجود رهبری شایسته و معصوم از شرایط ظهور امام مهدی است؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
| مدخل اصلی | مهدویت |
آیا وجود رهبری شایسته و معصوم از شرایط ظهور امام مهدی (ع) است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
پاسخ نخست
حجت الاسلام و المسلمین خدامراد سلیمیان، در کتاب «درسنامه مهدویت» در این‌باره گفته است:
- «ظهور و قیام جهانی حضرت مهدی (ع)، همچون همه حرکت‌های اجتماعی و گروهی، نیازمند رهبری است که بتواند با بهره مندی از توانایی‌های روحی و جسمی، سکان این کشتی بزرگ را در دست گیرد و آن را تا ساحل نجات رهبری کند. از آنجایی که این انقلاب و قیام در نوع خود بی‌مانند است، رهبر آن نیز می‌بایست دارای ویژگی‌های برجسته و متناسب با آن باشد. گفتنی است انسان‌ها ناگزیر از زندگی اجتماعی‌اند که در آن برای برپایی قانون، نیازمند رهبر و حاکم هستند[۱]. البته اگر در زندگی به دنبال سعادت باشند، ناگزیر این رهبر باید دارای ویژگی‌ها و شایستگی‌هایی باشد. بنابراین، این شرط به هنگام تحلیل به دو شرط زیر تقسیم می‌شود:
- وجود رهبر برای این نهضت جهانی که بدون او چنین نهضتی راه نمی‌افتد.
- این رهبر باید شایستگی رهبری در سطح یک حکومت جهانی را داشته باشد.
در بعضی از متون پیش از اسلام، بیشتر به حاکمیتِ شایستگان اشاره و به فرودستان نوید وراثتِ زمین داده شده است؛ اما در آموزه‌های دین اسلام، به طور روشن، رهبرِ آن جامعه آرمانی معرفی شده است. روشن است که انبوه روایات شیعه و اهل سنت، گواه اهتمام بزرگان دین اسلام به معرفی رهبر برای آن حرکت بزرگ جهانی بوده است. در این میان به‌ویژه در منابع روایی پیروان مکتب اهل بیت (ع) به روشنی نَسَب و ویژگی‌های آن رهبر بزرگ بیان شده است. شیعیان با دلیل‌های محکم، تحقق این شرط را با ولادت فرزندی برای امام حسن عسکری (ع) قطعی می‌دانند؛ از این‌رو معتقدند که از میان چهار شرط معروف در روایات، به طور قطع شرط دوم نیز پدید آمده است»[۲].
پاسخ ها
| ۱. آیت الله شهید صدر؛ |
|---|
|
آیت الله شهید سید محمد صدر در کتاب «تاریخ غیبت کبری» در این‌باره گفته است:
«شرط دوم: وجود رهبر و پیشوائی شایسته و بزرگ که شایستگی رهبری همه جانبه آن روز را داشته باشد. در این باره در ضمن دو نکته به بحث می‌پردازیم:
یک جامعه را در یکی از سه حالت ذیل میتوانیم در نظر گیریم:
|
| ۳. حجت الاسلام و المسلمین موسوی‌نسب؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین سید جعفر موسوی‌نسب، در کتاب «دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان» در این‌باره گفته است:
«از شرایط لازم انقلاب، وجود رهبری آگاه و توانمند و دلسوز است تا با آشنایی کامل از برنامه‌ها و اهداف و زمینه‌ها و موانع با مدیریت صحیح و قاطع حرکت اصلاحی را به سرانجام مطلوب برساند "به عنوان مثال"[۴] این شرط نیز در قیام و ظهور حضرت مهدی (ع) موجود است، زیرا رهبری این انقلاب به عهده بقیة اللّه الاعظم (ع) است که او امام است و معصوم و متصل به سرچشمه وحی و عارف به قرآن و معارف دین و مؤید به تأییدات خاصه الهی»[۵].
|
| ۴. حجت الاسلام و المسلمین زهادت؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین عبدالمجید زهادت، در کتاب «معارف و عقاید ۵ ج۲» در این‌باره گفته است:
«از اولین شروط اصلی و اساسی برای یک قیام و انقلاب تأثیر گزار و سازنده، وجود رهبر و پیشوایی آگاه، توانمند و دلسوز است تا با آشنایی کاملی که از برنامه و هدف و زمینه‌ها و موانع دارد با مدیریتی صحیح و قاطع، حرکت و خیزش را به درستی هدایت کرده و به سرانجام مطلوب برساند. رهبر حرکت عظیم و جنبش بزرگ جهانی، مصلح کل و منجی عالم، امام مهدی (ع) می‌باشد. شخصیتی که فرزند ولایت بوده و در دامان امامت پرورش یافته است. آخرین وصیّ پیامبر خاتم بوده و به سرچشمه وحی متصل است. او که در سال ۲۵۵ق به دنیا آمده و نزدیک به هزار و دویست سال است که عمر پربرکت خویش را در میان مردم گذرانده و ملّت‌ها، دولت‌ها، حرکت‌ها و قیام‌های مختلف را به نظاره نشسته است. (بنابراین این شرط از قیام فراهم و آماده می‌باشد)</ref>»[۶].
|
| ۵. حجت الاسلام و المسلمین سلیمیان؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین خدامراد سلیمیان، در کتاب «پرسمان مهدویت» در این‌باره گفته است:
«با به رهگیری از سخنان معصومین (ع) استفاده می‌شود که بخشی از بنیادی‌ترین آنها: (...) رهبر و هدایت‌گری بزرگ، شایسته و معصوم که از سوی خداوند منصوب شده است. و این شرط نیز در پگاه نیمه شعبان سال ۲۵۵ هجری، با فرود آمدن نور آخرین ذخیره الهی در بیت شریف امام عسکری (ع) تحقق یافت»[۷].
|
| ۶. حجت الاسلام و المسلمین رجالی تهرانی؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین علی رضا رجالی تهرانی، در کتاب «یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان» در این‌باره گفته است:
«شرط دوّم: وجود رهبر و پیشوایی شایسته و بزرگ که شایستگی رهبری همهجانبه آن روز را داشته باشد، که وجود دارد</ref>»[۸].
|
| ۹. نویسندگان کتاب «آفتاب مهر»؛ |
|---|
|
نویسندگان کتاب «آفتاب مهر» در این‌باره گفته‌اند:
«شرط دیگر برای پیدایش یک انقلاب، وجود رهبر و پیشوایی آگاه، توانمند، شجاع، قاطع، دلسوز و فداکار است، تا با آشنایی کامل از اهداف و برنامه‌ها، امکانات و زمینه‌ها، موانع و مشکلات، با مدیریتی صحیح و هوشمندانه، حرکت انقلاب را رهبری کند و تا آخرین نفس ادامه دهد.
|
| ۱۱. نویسندگان کتاب «نگین آفرینش»؛ |
|---|
|
نویسندگان کتاب «نگین آفرینش» در این باره گفته‌اند:
«در همه قیام‌ها، نیاز به رهبر از ابتدایی ضرورت‌های قیام شمرده می‌شود. هر چند قیام، وسیع‌تر و دارای اهداف بلندتری باشد، نیاز به رهبری توانا و متناسب با آن اهداف بیشتر احساس می‌شود. در مسیر مبارزه جهانی با ظلم و ستم و حاکمیت عدالت و مساوات در کره زمین وجود رهبری آگاه و توانا و دلسوز که از مدیریتی صحیح و قاطع برخوردار باشد، رکن اصلی و اساسی انقلاب است. حضرت مهدی (ع) که عصاره انبیا و اولیا است به عنوان رهبر قیام بزرگ زنده و حاضر است، او تنها رهبری است که به دلیل ارتباط با عالم غیب، به همه هستی و روابط موجود در آن آگاهی کامل دارد و داناترین انسان‌های زمان خویش است. پیامبر اکرم (ص) فرمود: "آگاه باشید که مهدی (ع) وارث تمام علوم است و بر تمام دانش‌ها احاطه دارد.[۱۱] او یگانه رهبری است که از همه قید و بندها آزاد بوده و تنها دل در گرو رضایت آفریدگار عالم دارد؛ بنابراین قیام و حکومت جهانی از نظر رهبر و پیشوا نیز در بهترین شرایط قرار دارد»[۱۲].
|
پانویس
- ↑ [[امام علی|امیر مؤمنان علی]] (ع)، درباره اهمیت وجود رهبر در هر جامعه فرمود: "وَ إِنَّهُ لَا بُدَّ لِلنَّاسِ مِنْ أَمِيرٍ بَرٍّ أَوْ فَاجِرٍ "؛ و همانا مردم ناگزیرند از داشتن زمامدار؛ چه نیکوکار و چه بدکار؛ سید رضی، نهج البلاغه، خطبه۴۰.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۳۹ - ۴۰.
- ↑ صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۴۹۵-۵۰۲.
- ↑ بقره، آیه ۲۴۶.
- ↑ دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ج۲، ص۳۱، ۳۲.
- ↑ زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۲، ص۲۵۳-۲۵۵.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص ۲۲۳- ۲۲۶.
- ↑ یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ص ۱۶۸.
- ↑ "مِنَّا وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ مَهْدِيُّ هَذِهِ الْأُمَّةِ الَّذِي يَمْلَأُ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْماً "؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، باب۲۴، ح۱۰.
- ↑ آفتاب مهر، ج۱، ص ۱۸۷-۱۹۱.
- ↑ به سوی تمدن جدید، ص ۹۶ و ۹۷.
- ↑ بالادستان، محمد امین؛ حائریپور، محمد مهدی؛ یوسفیان، مهدی؛ بالادستان، محمد امین؛ حائریپور، محمد مهدی، نگین آفرینش، ج۱، ص ۱۵۶ - ۱۶۵.