موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

آشنایی اجمالی

تاریخ دقیق ولادت ابواسحاق ابراهیم بن عبدالصمدبن موسی هاشمی عباسی بغدادی معلوم نیست. ذهبی می‌‌نویسد: ابواسحاق به هنگام مرگ، بیش از نود سال از عمرش گذشته بود. [۱] با توجه به این مطلب و سال درگذشت وی می‌‌توان ولادتش را در دهه سوم قرن سوم گمانه زد. پدرش عبدالصمد در زمان متوکل، امیرالحاج بود. [۲] وی در سامرا اقامت داشت و حدیث را نزد محدثانی همچون حسین بن حسن مروزی، سعید بن عبدالرحمان مخزومی و عبید بن اسباط بن محمد فرا گرفت. [۳] او افزون بر سامرا به شهرها و سرزمین‌های دیگری از جمله کوفه[۴] و مدینه مسافرت کرد و استادان بسیاری را درک کرد و از آنها بهره برد که معروف‌ترین آنان ابومصعب زهری است که ابواسحاق، موطّأ مالک را از وی فراگرفته و روایت کرده است. [۵] ابن حجر به نقل قول دو تن از بزرگان اهل سنت دراین باره پرداخته و نوشته ابن ام شیبان قاضی، سماع ابواسحاق را از ابومصعب زهری تأیید کرده است؛ اما در مقابل از علی بن لؤلؤ وراق که خود برای استماع موطّأ به سامرا مسافرت کرده نقل می‌‌کند که چون در درستی سماع وی از زهری تردید داشته، آن را صحیح ندانسته و مردود خوانده است. [۶] به هرحال هاشمی خود نیز با برپایی کرسی تدریس در سامرا و بغداد به تربیت شاگرد پرداخت[۷] که ازآن میان می‌‌توان به افرادی چون ابوالحسن دارقطنی، ابن شاهین، ابن مقرئی و ابن صلت اشاره کرد. [۸] برخی از رجال‌نویسان اهل سنّت، او را راستگو توصیف کرده‌اند. [۹] هاشمی در اول محرم سال ۳۲۵ هجری در سامرا از دنیا رفت. [۱۰] او دارای مجموعه ای از حدیث با عنوان جزءالهاشمی [۱۱] یا جزء البانیاسی بود که ابن حجر، آن را عالی السند دانسته که ایرادی بر آن وارد نیست[۱۲].[۱۳]

روایت واقعه غدیر

علامه امینی در کتاب «الغدیر» گفته است: «ابواسحاق ابراهيم بن عبدالصمد بن موسى هاشمى متوفاى ۳۲۵ خطيب در جلد ۶ تاريخش ص۱۳۷ شرح حال او را ثبت كرده، حديث به طريق او در داستان مناشده مردى عراقى بر جابر انصارى به حديث غدير خواهد آمد».

منابع

  1.   جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۲

پانویس

  1. سیر اعلام النبلاء ۱۵ / ۷۲.
  2. تاریخ الاسلام ۲۴ / ۱۶۹.
  3. تاریخ بغداد ۶ / ۱۳۷.
  4. سیر اعلام النبلاء ۱۵ / ۷۲.
  5. تاریخ الاسلام ۲۴ / ۱۶۸.
  6. لسان المیزان ۱ / ۷۷.
  7. المنتظم ۱۳ / ۳۶۷.
  8. تاریخ الاسلام ۲۴ / ۱۶۹.
  9. سیر اعلام النبلاء ۱۵ / ۷۲.
  10. تاریخ بغداد ۶ / ۱۳۷.
  11. کشف الظنون ۱ / ۵۹۰.
  12. لسان المیزان ۱ / ۷۷.
  13. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۲، ص۵۶ - ۵۷.