ابن ماجه
موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد
آشنایی اجمالی
ابوعبدالله محمد بن یزید بن ماجه قزوینی ربعی، مشهور به ابن ماجه اهل قزوین[۱] و از موالی ربیعه بود و نسبت ربعی وی به همین سبب است[۲]. ولادت وی در سال ۲۰۹ هـ در این شهر بوده است[۳]. به رغم شهرت ابن ماجه، منابع شرح حال وی بسیار اندک و دانسته‌ها درباره زندگی او ناچیز است. وی پس از استماع از مشایخ زادگاه خود مانند علی بن محمد طنافسی و ابومحمد عمرو بن رافع راهی سفر شد و مدتی در عراق به تحصیل پرداخت[۴]. در بغداد از شیوخی چون ابوخیثمه و زهیر بن حرب حدیث آموخت و سپس به دمشق و حمص رفت و مدتی در آنجا اقامت گزید. همچنین سفری به مصر داشت و از مشایخ آن دیار بهره برد. در مدت حضور در مکه و مدینه از شماری از شیوخ آن دیار نیز دانش آموخت[۵]. وی پس از این سفرهای علمی، به قزوین بازگشت و در آنجا به تدریس و تألیف پرداخت. از جمله شاگردان وی افرادی چون محمد بن عیسی ابهری، علی بن ابراهیم قطان و احمد بن روح بغدادی را می‌‌توان نام برد[۶]. وی را فردی راستگو و موثق دانسته‌اند[۷]، گرچه برخی ادعا کرده‌اند که در احادیث منقوله او روایات ضعیفی وجود دارد[۸]. ابن ماجه به سال ۲۷۳ یا ۲۷۵ هـ در قزوین درگذشت[۹]. در سوگ او شاعران مرثیه‌ها سرودند[۱۰] و مزار او در قزوین تا مدت‌ها شناخته شده بود[۱۱]. وی دارای آثار و تألیفاتی چون السنن، التاریخ و التفسیر بود[۱۲]. کتاب السنن وی که به عنوان سنن ابن ماجه شهرت دارد، ششمین کتاب از صحاح سته اهل سنت در حدیث است که از قرن ششم رواج یافته است[۱۳].
اعتبار کتاب ان ماجه
به اعتقاد بسیاری از عالمان سنی کتاب ابن ماجه مشحون از احادیث موضوعه و ضعیف است![۱۴] شیخ البانی احادیث ضعیف این کتاب را در کتابی به نام ضعیف سنن ابن ماجه جمع کرده است. به اعتقاد حافظ سندی نویسندۀ حاشیة سنن ابن ماجه: در کتاب ابن ماجه حدود چهارصد حدیث ضعیف الاسناد وجود دارد.
روایات ضعیف و موضوعه به قدری در کتاب ابن ماجه فراوان است که برخی از بزرگان اهل سنت این کتاب را از جرگۀ صحاح سته خارج دانسته‌اند و معتقدند سنن ابن ماجه لیاقت آن را ندارد که از صحاح به شمار آید؛ لذا کسانی که سنن ابن ماجه را از دایره صحاح خارج ساخته‌اند، کتاب موطأ مالک را به عنوان کتاب ششم معرفی می‌کنند[۱۵].[۱۶]
منابع
پانویس
- ↑ التدوین فی اخبار قزوین ۲/۴۹.
- ↑ المنتظم ۱۲/۲۵۸.
- ↑ تهذیب الکمال ۲۷/۴۰.
- ↑ التدوین فی اخبار قزوین ۲/۴۹.
- ↑ تاریخ مدینة دمشق ۵۹/۱۹۶.
- ↑ تاریخ الاسلام ۲۰/۴۶۸.
- ↑ سیر اعلام النبلاء ۱۳/۲۷۸.
- ↑ خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۹/۵۳۱.
- ↑ تهذیب الکمال ۲۷/۴۱ و۴۲.
- ↑ التدوین فی اخبار قزوین ۲/۴۹.
- ↑ نزهة القلوب ۵۹.
- ↑ المنتظم ۱۲/۲۵۸.
- ↑ فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص۷۲۸.
- ↑ الوافی بالوفیات، ج۵، ص۱۴۴؛ میزان الاعتدال، ج۲، ص۲۰.
- ↑ جامع الاصول، ج۱، ص۱۷۹.
- ↑ حسینی میلانی، سید علی، جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام، ج۱، ص ۱۰۰.