امام‌شناسی ج۱۱ (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
امام‌شناسی ج۱۱
اعلمیّت امیرالمؤمنین (ع) - قضاوت‌های امیرالمؤمنین (ع)
از مجموعهامام‌شناسی ۳
زبانفارسی
نویسندهسید محمد حسین حسینی طهرانی
مذهبشیعه
ناشرانتشارات مؤسسه ترجمه و نشر دوره علوم و معارف اسلامی
محل نشرمشهد، ایران
سال نشر۱۳۸۸ ش
تعداد صفحه۳۷۴
  • گالینگورخطای عبارت: نویسه نقطه‌گذاری شناخته نشده «گ»
شابک۹۷۸۹۶۴۶۵۳۳۹۱۲

امام‌شناسی ج۱۱ (اعلمیّت امیرالمؤمنین (ع) - قضاوت‌های امیرالمؤمنین (ع))، جلد یازدهم از مجموعهٔ هجده جلدی امام‌شناسی است که شامل مباحث تفسیری، فلسفی، روایی، تاریخی و اجتماعی پیرامون مسائل کلی امامت و ولایت می‌باشد. این کتاب اثر سید محمد حسین حسینی طهرانی است و انتشارات مؤسسه ترجمه و نشر دوره علوم و معارف اسلامی انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]

طرح جلد دیگری از این کتاب

دربارهٔ کتاب

در این مورد، اطلاعاتی در دست نیست.

فهرست کتاب

درس یک‌صد و پنجاه و یکم و یک‌صد و پنجاه و دوّم: علم و معرفت به خدا عالی‌ترین سرمایه رهبر برای رهبری بشر است

  • علم و عرفان خداوندی از شرایط اولیه رهبری است؛
  • انبیاء که اعلم علمای ربانی امت‌ها بوده‌اند، مامور به تشکیل حکومت بوده‌اند؛
  • پیغمبر عالِم به غیبت، طالوت عالِم را به ریاست لشگر برگزید؛
  • دین اسلام شرایط رهبری را، اعلمیت افراد امّت می‌داند؛
  • تعیین اعلم افراد امت برای زمامداری، وظیفه حتمیه رسول‌الله است؛
  • کلام سلمان فارسی و امیرالمؤمنین و امام حسن راجع به وجوب حکومت اعلم؛
  • بحث مؤلّف با یک مرد سنّی در لزوم پیروی از علی (ع) به ملاک اعلمیّت؛
  • امیرالمؤمنین (ع) در علم مانند رسول خدا (ص) بوده است؛
  • اشعار غرّای حکیم سنائی در افضلیّت امیرالمؤمنین (ع)؛
  • هیچکس مانند امیرالمؤمنین (ع)، عالم به کتاب خدا نبوده است؛
  • امیرالمؤمنین (ع) اعلم امّت، به علوم ظاهری و به علوم باطنی بوده است؛
  • علم امیرالمؤمنین (ع)، مانند علم خصر به حقایق و اسرار است؛
  • روایت وارده از ام‌سلمه در حدیث منزلت و فضایل امیرالمؤمنین (ع)؛
  • با این کمال و جمال، امیرالمؤمنین (ع)، معشوق حقیقی ممکنات در عالم امکان است.

درس صد و پنجاه و سوّم تا صد و پنجاه و ششم: پیرامون حدیث «أنا مدینة العلم و علیٌّ بابها»

  • گفتار صاحب مجمع‌البیان در تفسیر: وَأْتُواْ الْبُيُوتَ مِنْ أَبْوَابِهَا؛
  • گفتار ملا عبدالرزاق و صاحب تفسیر «بیان‌السعادة» درباره این آیه؛
  • روایات وارده در تفسیر برهان در معنای بیوت و ابواب آنها؛
  • وجود طاهر امامان، اذن دخول بیت رسول‌الله است؛
  • استدلال ابن‌شهر آشوب به حدیث مدینةالعلم بر عصمت و امامت؛
  • اشعار فُحول از علما درباره باب مدینه علم: امیرالمؤمنین (ع)؛
  • روایات وارده از عامّه و خاصه، درباره حدیث «أنا مدینة العلم و علیٌّ بابها»؛
  • روایات خاصه و عامه درباره مدینةالحکمه؛
  • روایات وارده راجع به مدینةالفقه؛
  • مشایخ عامه که حدیث «أنا مدینة العلم و علیٌّ بابها» را روایت کرده‌اند؛
  • روایات مشابه‌المضمون با روایت «أنا مدینة العلم و علیٌّ بابها»؛
  • حاکم در «مُستدرک» بر صحت حدیث «أنا مدینة العلم و علیٌّ بابها» اصرار دارد؛
  • ابوصَلت هَرَوی، از بزرگان مشایخ ثِقات است؛
  • گناه ابوصلت نزد مشایخ عامّه، تشیّع اوست؛
  • حافظ علائی و سیوطی، تصریح بر صحت این حدیث دارند؛
  • ابن‌حجر عسقلانی و حافظ علائی، گفتار ابوالفرج ابن‌جَوزی را ردّ می‌کنند؛
  • ابوصلت هروی، از ثقات شیعه و از رُوات آنهاست؛
  • روایت مجعول ابوبکر اساسها، و عمرحیطانها، و عثمان سقفها؛
  • ردّ ابن‌حجر هَیثَمی به ادّله واهیه و احادیث مجعولهٔ رکیکه؛
  • ابیات ابن‌فَهد هاشمی و شیخ کاظم اُزری، و خاتمه بحث.

درس صد و پنجاه و هفتم تا صد و شصتم: قضایا و مُحاکمات امیرالمؤمنین (ع)

  • روایت شیعه و عامّه در اینکه مراد از الَّذِينَ يَعْلَمُونَ ائمّه طاهرین هستند؛
  • در میان اصحاب و جمیع امّت، امیرالمؤمنین (ع) مقام اوّل علم را دارند؛
  • عبارات رسول خدا درباره علم امیرالمؤمنین (ع)؛
  • مباحثه امام صادق (ع) با ابن ابی‌لیلی در علم امیرالمؤمنین (ع)؛
  • علمایی که قضایا و محاکمات امیرالمؤمنین (ع) را ذکر کرده‌اند؛
  • دعای رسول خدا (ص) به امیرالمؤمنین (ع): «اللَّهُمَّ اهدِ قَلبَهُ وَ ثَبِّت لِسَانَهُ»؛
  • حکم به الحاق بچه متولّد، به یکی از مدّعیان، وغرامت قیمتِ بقیّه به حساب سهام؛
  • با امتحان وزن شیر معلوم کرد که پسر و دختر متعلّق به کدام زن است؛
  • اعتراف عمر به حقانیّت علی (ع) در خلافت؛
  • معیّن ساختن غلام را از آقا؛
  • دو نفر که هشت رغیف نان داشتند، در حقّ خود نزاع کردند؛
  • در چهار نفری که در حفرهٔ شیر افتادند و هلاک شدند؛
  • حکم حضرت بر تثلیث دیه بر سه زن بازیگر: قَارِصَه، قَامِصَه، واقِصَه؛
  • قضاوت امیرالمؤمنین (ع) راجع به گاوی که حماری را کشته بود؛
  • به اعتراف آوردن زنی که انکار پسر خود را می‌نمود؛
  • درباره دو مردی که نزد زنی امانتی را گذارده، و قصد خیانت داشتند؛
  • برداشتن حدّ از مجنونهٔ زانیه‌ای که عمر امر به سنگسار او کرده بود؛
  • منع امیرالمؤمنین (ع) از رجم زانیه‌ای که حامله بود؛
  • منع امیرالمؤمنین (ع) از رجم زنی که شش ماه زائیده بود؛
  • عثمان زن مظلومی را بر اثر ندانستن حکم، سنگسار کرد؛
  • تبعات سوء حکومت غاصبان؛
  • اشعار خزیمة بن ثابت انصاری در وقت بیعت با امیرالمؤمنین (ع)؛
  • ابوبکر معنای أبّ را نمی‌دانست؛
  • ابوبکر معنای کَلالَه را در قرآن نمی‌دانست؛
  • ابوبکر و عمر تا مُردند، معنای کَلالَه را ندانستند؛
  • اعتراض عالم یهودی به ابوبکر در مکان خدا، و جواب امیرالمؤمنین (ع) و اسلام یهودی؛
  • علوّ مقام امیرالمؤمنین (ع) و حقارت ابوبکر، عمر او را بزرگ احمق می‌خواند؛
  • جهل شیخن به مسائل شرعیّه؛
  • اعتراف عمر به آن که: «کُلُّ احَدٍ أفقَهُ مِن عُمَرَ»؛
  • استدلال قدامه بر حلّیّت خمر برای مؤمن و پذیرفتن عمر؛
  • دیه جنین و بریدن سر میّت بعد از موت؛
  • درباره زینت‌آلات مکّه مکرّمه و حکم حضرت امیرالمؤمنین (ع) به ابقاء آن؛
  • قضیه تُبَّع و عدم تعدّی او به جواهرات کعبه؛
  • حمله وهّابی‌ها به کربلا، و هدم قبور امامان بقیع؛
  • سعودی‌ها همانند پهلوی، کمر خود را برای هدم اسلام بسته‌اند؛
  • جنایات رضاخان پهلوی در کشور ایران؛
  • جواز ساختن قبور ائمّه (ع)، و اهداء فرش و چراغ؛
  • نماز خواندن در کنار قبر امام معصوم، از افضل طاعات است، در اشعار بحرالعلوم رحمة الله علیه؛
  • نماز گزاردن در کنار قبر امام معصوم، از کعبه افضل است؛
  • نهی عمر از گریه بر میّت؛
  • گفتار عمر به حَجَرالاسود: «لا تَضُرُّ و لا تَنفَع»؛
  • بخاری و مسلم، مناقب امیرالمؤمنین (ع) را از روایات حذف می‌نمایند؛
  • قصیده شیوای خوارزمی، و روایت او درباره امیرالمؤمنین (ع).

درس صد و شصت و یکم تا صد و شصت و پنجم: قضایای شگفت‌انگیز امیرالمؤمنین (ع)

  • معنای حکمت که در قرآن کریم وارد شده است؛
  • علم امیرالمؤمنین (ع) همانند آدم بود، و پیامبر او را اقضَایِ امّت دانست؛
  • علوم امیرالمؤمنین (ع)، قابل قیاس با علوم جمیع مردم نیست؛
  • خطبهٔ نهج البلاغه در لزوم پیروی از ابواب مدینهٔ علم؛
  • بیست و چهار خبر از ابن ابی‌الحدید در فضائل اختصاصی امیرالمؤمنین (ع)؛
  • علّت کنار زدن امیرالمؤمنین (ع) را، جهل به مقام والای او بود؛
  • قسمت کردن امیرالمؤمنین (ع)، هفده شتر را به نسبت نصف و ثلث و تسع؛
  • جواب بالبداهة حضرت در عددی که به ۲ تا ۱۰ قابل قسمت است؛
  • سؤال از امیرالمؤمنین (ع) از سهم‌الارث زن بر فراز منبر، و مسئله مِنبَریَّة؛
  • سؤال زنی از سهم‌الارث خود و مسئله دیناریَّة؛
  • نهی امیرالمؤمنین (ع) از بول کردن در آب جاری و در هوا؛
  • طریق تعیین أرش و دیهٔ منافع اعضاء: چشم و گوش و زبان؛
  • تعیین دیهٔ کوتاه شدن نفس؛
  • حکم حضرت در تعیین وزن قید پای غلام، و در کیفیّت تعیین وزن فیل؛
  • حکم امیرالمؤمنین (ع) درباره مردی که می‌خواستند او را دو بار قصاص کنند؛
  • حکم امیرالمؤمنین (ع) به جواز ازدواج زنی که شوهر او عِنِّین بوده است؛
  • امتناع فضّه از مقاربت، و گفتار عمر: «شعرةٌ من آل أبیطالب أفقه من عدی»؛
  • حکم امیرالمؤمنین (ع) درباره کفّاره حاجیانی که تخم شترمرغ را صید کرده بودند؛
  • حکم امیرالمؤمنین (ع) درباره دیه جنینی که مادرش او را از ترس عمر سقط کرد؛
  • رجوع عمر به امیرالمؤمنین (ع) در عدّه طلاق کنیز؛
  • حلّ نمودن امیرالمؤمنین (ع) عبارات مشکلی را که حذیفه برای عمر گفت؛
  • زنی به عمر شکایت کرد که: شوهر من شب زنده‌دار است، و روزها روزه؛
  • حکم امیرالمؤمنین (ع) به تبرئه زنی که از روی اضطرار زنا کرده بود؛
  • تجسّس شبانه عمر از خانه ابومحجن شرابخوار؛
  • استفاده آن حضرت در داوری از آیات قرآن؛
  • قرائت من درآوردی عمر در آیه سابقون؛
  • ملحقات.[۱]

دربارهٔ پدیدآورنده

سید محمد حسین حسینی طهرانی
آیت‌الله سید محمد حسین حسینی طهرانی (متولد ۱۳۰۵ ش، تهران و متوفای ١٣۷۴ش)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: علامه طباطبایی، سید جمال‌الدین گلپایگانی، سید رضا بهاءالدینی، سید حسین طباطبایی بروجردی و سید ابوالقاسم خویی به اتمام رساند. مبارزه با رژیم پهلوی، همکاری در شکل‌گیری قانون اساسی و تهیه پیش‌نویس آن جهت تصویب در مجلس و امامت جماعت مسجد قائم تهران از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر ترویج دین و تربیت شاگردان و طلاب چندین جلد کتاب به رشته تحریر درآورده است. «امام‌شناسی»، «لمعات الحسین (ع)»، «ولایت فقیه در حکومت اسلام»، «هدیه غدیریه دو نامه سیاه و سپید»، «رساله مودت»، «سر الفتوح ناظر بر پرواز روح»، «شرح فقراتی از دعای افتتاح»، «نور القرآن الملکوتی» و «مطلع انوار» برخی از این آثار است.[۲]

کتاب‌های وابسته

پانویس

دریافت متن