امام‌شناسی ج۱۲ (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
امام‌شناسی ج۱۲
علوم امیرالمؤمنین (ع)
از مجموعهامام‌شناسی ۳
زبانفارسی
نویسندهسید محمد حسین حسینی طهرانی
مذهبشیعه
ناشرانتشارات مؤسسه ترجمه و نشر دوره علوم و معارف اسلامی
محل نشرمشهد، ایران
سال نشر۱۳۸۷ ش
تعداد صفحه۴۱۶
  • گالینگورخطای عبارت: نویسه نقطه‌گذاری شناخته نشده «گ»
شابک۹۷۸۹۶۴۷۲۲۷۴۲۱

امام‌شناسی ج۱۲ (علوم امیرالمؤمنین (ع))، جلد دوازدهم از مجموعهٔ هجده جلدی امام‌شناسی است که شامل مباحث تفسیری، فلسفی، روایی، تاریخی و اجتماعی پیرامون مسائل کلی امامت و ولایت می‌باشد. این کتاب اثر سید محمد حسین حسینی طهرانی است و انتشارات مؤسسه ترجمه و نشر دوره علوم و معارف اسلامی انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]

طرح جلد دیگری از این کتاب

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «علم غیب برای رسولان خداوند -اعم از پیامبران و امامان- امری ضروری و حتمی است و با اختصاص آن به خداوند منافاتی ندارد. بنابر آیات مختلف، خداوند خود دارنده‌ی علم کامل و برتر است و هرگاه بخواهد علمی از علوم مختلف را به بنده برگزیده خود اعطاء می‌کند تا او را آئینه‌ی صفات خود در میان مردم قرار دهد. حضرت علی (ع) از جمله افراد مورد توجه خداوند است که تمامی علوم لازم را از پیامبر فرا گرفت و در حوزه‌های بسیاری، مسائلی را مطرح نمود که قبل از ایشان مطرح نشده بود. نگارنده در جلد دوازدهم از مجموعه‌ی "امام‌شناسی" نخست موضوع اختصاص علم غیب به خداوند و چگونگی اعطای آن به رسولان و امامان را مطرح می‌سازد، سپس نمونه‌های متعددی از آگاهی حضرت علی (ع) از امور غیبی را برمی‌شمارد و تقدم آن حضرت را در علوم مختلف بررسی می‌کند. در پایان نیز به شناسایی معارف الهی در خطبه‌های توحیدی امام علی (ع) می‌پردازد».

فهرست کتاب

درس یک‌صد و شصت و ششم تا یک‌صد و هفتادم: درباره علوم غیبیّه امیرالمؤمنین (ع)

  • اختصاص علم غیب به خدا و اعطاء آن به رسولان؛
  • انبیاء از علم غیب خدایی برخوردارند؛
  • علم امام و رسول عین علم ذات حق است؛
  • تغذیه رسولان و امامان در علم غیب از روح‌الامین؛
  • اخبار غیبی رسول خدا (ص) از زبان قرآن؛
  • گفتار غیبی امیرالمؤمنین (ع) به خوله حنفیه؛
  • کشتن خالد، مالک بن نویره را و زنای با همسر او؛
  • کشتن خالد، سعد بن عباده را و نسبت دادن آن به جنّ؛
  • خوش خدمتی خالد به خلفای اول و دوم؛
  • اخبار امیرالمؤمنین (ع) به قتال ناکثین و قاسطین و مارقین؛
  • اخبار آن حضرت به اویس قرنی و آمدن هزار مرد از کوفه؛
  • اخبار آن حضرت از کشته شدن ذوالثدیّة در نهروان؛
  • شک جندب بن عبدالله و اخبار آن حضرت از نهروانیان؛
  • گفتار ابن ابی‌الحدید در معجزه بودن اخبار غیب آن حضرت؛
  • خطبه آن حضرت بعد از واقعه نهروان؛
  • اخبار آن حضرت از وقایع پس از خود؛
  • اخبار آن حضرت از فتنه‌های بنی‌امیه؛
  • شمار برخی از خبرهای غیبی آن حضرت؛
  • اخبار آن حضرت از شهدای فخّ؛
  • اخبار آن حضرت از سلاطین آل بویه؛
  • علت اعتقاد مردم به خدایی آن حضرت نه رسول خدا؛
  • ادامهٔ خطبهٔ بعد از واقعهٔ نهروان؛
  • اخبار آن حضرت درباره قیام حضرت مهدی (ع)؛
  • نکوهش طلحه و زبیر و عایشه؛
  • اخبار به قیام امام زمان (ع) و انقراض بنی امیّه؛
  • گفتار علامه خوئی در روایت گذشته؛
  • اخبار آن حضرت به آنکه خوارج از بین نمی‌روند؛
  • کلام ابن ابی‌الحدید در مورد خوارج؛
  • اخبار آن حضرت از غدر و و حکومت مروان؛
  • اخبار آن حضرت از حکومت معاویه در شام؛
  • اخبار آن حضرت از آوردن جنازه‌ای از یمن؛
  • اخبار آن حضرت از فتنه صاحب زنج؛
  • گفتار مسعودی درباره صاحب زنج؛
  • اخبار آن حضرت از هجوم تاتار و چنگیز؛
  • اخبار آن حضرت از فتن آخرالزمان؛
  • اخبار آن حضرت از انقراض بنی امیه به دست دشمنانشان؛
  • اخبار آن حضرت از حکومت حجّاج بن یوسف؛
  • اخبار آن حضرت از ظلم خلفا بر ایشان؛
  • اخبار آن حضرت از باقی بودن معاویه پس از ایشان؛
  • اخبار آن حضرت از بیعت هشت نفر با سوسمار؛
  • اخبار آن حضرت از طولانی شدن عمر ابوالدنیا؛
  • اخبار آن حضرت از مردم اصفهان و تکلّم به زبان آنان؛
  • اخبار آن حضرت از مسجد براثا؛
  • چندین خبر غیبی در شکافتن زمین و ظاهر شدن آب در راه صفّین؛
  • اسلام آوردن راهب با مشاهده معجزات آن حضرت؛
  • قصیده حمیری در رابطه با داستان گذشته؛
  • اشعار حمیری و ابن‌میمون در علوّ شأن آن حضرت؛
  • اخبار آن حضرت به نمردن خالد بن عرفطه؛
  • اخبار آن حضرت از حبیب بن جمار در جنگ با حسین (ع)؛
  • اخبار آن حضرت از شهدای کربلا؛
  • اخبار آن حضرت از کشته شدن جویریه؛
  • اخبار آن حضرت از واقعه کربلا؛
  • قصیده‌ قاضی جلیس درباره وقعه کربلا.

درس یک‌صد و هفتاد و یکم تا یک‌صد و هفتاد و سوم: علم منایا و بلایا و اعمار و ملاحم و فتن امیرالمؤمنین (ع)

  • تفسیر آیات اول سوره علق؛
  • امیرالمؤمنین (ع) می‌شنید آن چه را رسول خدا (ص) می‌شنید؛
  • شدت اتصال آن حضرت به رسول خدا (ص) از طفولیّت؛
  • معنای علم منایا و بلایا و... ؛
  • اخبار آن حصرت از فرمان لعن کردن ایشان؛
  • اخبار آن حضرت از شیعه بودن مردی؛
  • اخبار آن حضرت از کشته شدن حجر بن عدی؛
  • اخبار آن حضرت از وقایع پس از خود؛
  • اخبار آن حضرت از خصوصیات بنی‌عباس؛
  • اخبار آن حضرت از خراب شهرها و حمله مغول؛
  • اخبار آن حضرت از خلفای بنی‌عباس؛
  • اخبار آن حضرت از کشتن برخی اصحاب خود؛
  • اخبار آن حضرت از شهادت عمرو بن حمق خزاعی؛
  • اخبار آن حضرت از شهادت کمیل بن زیاد؛
  • اخبار آن حضرت از شهادت رشید هجری؛
  • اخبار آن حضرت از کیفیت شهادت میثم تمّار؛
  • خطبه آن حضرت درباره علوم غیبیّه خود؛
  • اخبار آن حضرت از شهادت خود؛
  • کیفیت شهادت آن حضرت؛
  • اشعاری چند درباره آن حضرت.

درس‌ یک‌صد و هفتاد و چهارم‌ تا یک‌صد و هفتاد و ششم: علوم‌ مختلف‌ و متنوّعی‌ که‌ از امیرالمؤمنین (ع) به ظهور رسیده‌ است‌

  • تفسیر آیه يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ؛
  • گفتار ابن ابی‌الحدید در اینکه همه علوم به آن حضرت می‌رسد؛
  • تقدم آن حضرت در فصاحت و بلاغت؛
  • جمع‌آوری قرآن توسط آن حضرت؛
  • تقدم آن حضرت در علم تفسیر؛
  • داستان شلاق خوردن صبیغ بن عسل و منع وی از سؤال قرآنی؛
  • منع عمر از بحث در آیات قرآن؛
  • حدیث ثقلین و عدم جدایی امام از قرآن؛
  • لزوم رجوع به امام در رابطه با قرآن؛
  • تقدم آن حضرت در علم فقه؛
  • تقدم آن حضرت در علم روایات؛
  • تقدم آن حضرت در علم جدل و کلام؛
  • تقدم آن حضرت در علم نحو و ادبیّت؛
  • تقدم آن حضرت در علم خطابه؛
  • تقدم آن حضرت در علم فصاحت و بلاغت؛
  • تقدم آن حضرت در علم لغت و اشتقاق؛
  • تقدم آن حضرت در علم وعظ و اندرز؛
  • تقدم آن حضرت در علم فلسفه و حکمت؛
  • تقدم آن حضرت در علم هندسه و ریاضی؛
  • تقدم آن حضرت در علم نجوم؛
  • تقدم آن حضرت در علم حساب و کیمیا؛
  • تقدم آن حضرت در علم طب؛
  • احاطه آن حضرت بر تورات؛
  • علم آن حضرت به زبان حیوانات و فرشتگان؛
  • تفسیر آن حضرت از صدای ناقوس؛
  • پاسخ آن حضرت از سؤال‌های پادشاه روم؛
  • اشعار حاج میرزا حبیب‌الله خراسانی در مدح آن حضرت.

درس یک‌صد و هفتاد و هفت تا یک‌صد و هشتادم: امیرالمؤمنین (ع) عالِم‌ به‌ تورات‌ و انجیل‌ و گویندهٔ «سلونی‌‏» است

  • بعد از رسول خدا احدی مانند امیرالمؤمنین عارف به قرآن نبود؛
  • گشایش هزار باب علم به روی امیرالمؤمنین (ع)؛
  • اشعار سیّد حمیری در فتح هزار باب علم برای آن حضرت؛
  • احوالات ناشی اکبر، شاعر شیعی مذهب؛
  • گزارش آن حضرت از علم خود؛
  • «سلونی‌‏» راجع به حقایق و باطن قرآن است نه ظاهر آن؛
  • اشعار شعراء راجع به: «سلونی‌‏»؛
  • خطبه آن حضرت و گفتن: «سلونی‌‏»؛
  • سؤال ذِعلب از آن حضرت درباره رؤیت خدا؛
  • گفتار آن حضرت در جواب اشعث درباره مجوس؛
  • پاسخ آن حضرت به سائلی که نجات از آتش را خواسته بود؛
  • سخنرانی حسنین (ع) و روایت باب علم بودن علی (ع)؛
  • خطبه‌ توحیدیه آن حضرت در پاسخ ذعلب؛
  • توضیح و تفسیر توحیدی حقّهٔ حقیقیّهٔ ذات حق تعالی؛
  • کلام علامه طباطبائی رحمة الله علیه پیرامون خطبه‌های توحیدی آن حضرت؛
  • پاسخ آن حضرت به سؤالات ابن‌کوّا؛
  • موارد متعددی که آن حضرت لب به «سلونی‌‏» گشود؛
  • رسوایی قتاده پس از گفتن: «سلونی‌‏»؛
  • ناتوانی عمر در مسائل علمی؛
  • مضامین متفاوت روایات «سلونی‌‏»؛
  • کسانی که «سلونی‌‏» گفتند و رسوا شدند؛
  • قصور و ناتوانی عمر از درک مسائل علمی؛
  • آل محمد (ص) حیات علم و موت جهل‌اند؛
  • معرفت امام، عالی‌ترین وسیله برای رسیدن به توحید.

دربارهٔ پدیدآورنده

سید محمد حسین حسینی طهرانی
آیت‌الله سید محمد حسین حسینی طهرانی (متولد ۱۳۰۵ ش، تهران و متوفای ١٣۷۴ش)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: علامه طباطبایی، سید جمال‌الدین گلپایگانی، سید رضا بهاءالدینی، سید حسین طباطبایی بروجردی و سید ابوالقاسم خویی به اتمام رساند. مبارزه با رژیم پهلوی، همکاری در شکل‌گیری قانون اساسی و تهیه پیش‌نویس آن جهت تصویب در مجلس و امامت جماعت مسجد قائم تهران از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر ترویج دین و تربیت شاگردان و طلاب چندین جلد کتاب به رشته تحریر درآورده است. «امام‌شناسی»، «لمعات الحسین (ع)»، «ولایت فقیه در حکومت اسلام»، «هدیه غدیریه دو نامه سیاه و سپید»، «رساله مودت»، «سر الفتوح ناظر بر پرواز روح»، «شرح فقراتی از دعای افتتاح»، «نور القرآن الملکوتی» و «مطلع انوار» برخی از این آثار است.[۲]

کتاب‌های وابسته

پانویس

دریافت متن