اگر معصومان علم به زمان مرگ خود داشتند چرا تقیه می‌کردند؟ (پرسش)
| اگر معصومان علم به زمان مرگ خود داشتند چرا تقیه می‌کردند؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ علم غیب |
| مدخل اصلی | علم غیب |
اگر معصومان (ع) علم به زمان مرگ خود داشتند چرا تقیه می‌کردند؟ یکی از سؤال‌های مصداقی پرسشی تحت عنوان «مهم‌ترین مصادیق علم غیب کدام‌اند؟» است. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی علم غیب مراجعه شود.
پاسخ نخست
آیت‌الله لطف‌الله صافی گلپایگانی در کتاب «صراط مستقیم» در این‌باره گفته‌است:
«جواز و بلکه وجوب تقیه، فقط برای ترس از جان، بیم از آزار و شکنجه و بردن مال و هتک شرف و آبرو نیست، هرچند برای این امور حسب موضوعات و موارد جایز می‌شود. گاه تقیّه در مورد شخصی و ترک حکم خاص شرعی است که در این موارد، ترس از شکنجه و آزار نیز مجوّز می‌شود، ولی عمده تقیّه‌ای که شیعه آن را در مورد ائمه(ع) مخصوصاً امیرالمؤمنین(ع) و ترک معارضه فیزیکی، جنگ و مقاتله در آن شرایط مطرح می‌کنند، مصلحت اسلام و حفاظت از شجره طیّبه دین مبین جدید الحدوث مخصوصاً در آن شرایط که مؤسس آن رحلت کرده بود، می‌باشد. و مثل آیه ﴿إِلاَّ مَنْ أُكْرِهَ وَقَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالإِيمَانِ﴾[۱] مسئله حفظ نفس خود شخص است، اما در باب تقیّه، آنچه از ائمه(ع) صادر شده، بالاتر از حفظ نفس و دفع ضرر شخصی است. حفظ اسلام و دفع خطر از دین و مسلمانان مقصود است»[۲].
پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه
| ۱. حجت الاسلام و المسلمین ضیایی؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین رحمت‌الله ضیایی در کتاب «شکست اوهام» در این‌باره گفته است:
«تقیه، دروغ‌گویی، ترس، ضعف، زبونی و گریز از زیر بار مسئولیت نیست، بلکه پوشاندن فکر و عقیده برای رسیدن به اهداف ویژه است. (...) تقیه ائمه (ع) برای حفظ و نگاهبانی از اسلام در برابر حاکمان ستمگر بوده است، نه از سر ترس از مرگ، تا گفته شود که چرا آنان با داشتن علم غیب تقیه می‌کردند؟ پیامبر (ص) و ائمه اطهار (ع) در کارهای عادی، فردی و اجتماعی، به استفاده از علم عادی موظف بوده و از این رو، همواره در چنین کارها، از شیوه‌‌های عادی برای کسب آگاهی بهره می‌برده و بر پایه برآیندهای آن عمل میکردهاند»[۳].
|
| ۲. پژوهشگران وبگاه اسلام کوئست. |
|---|
|
پژوهشگران «وبگاه اسلام کوئست» در این‌باره گفته‌اند:
«"تقیه" انواعی دارد، از جمله "تقیه تحبیبی" و "پوششی" "خوفی" و... تنها یک نوع از آن "تقیه خوفی" است که در مورد دعوت انبیاء و ابلاغ رسالت طبق آیه فوق منتفی است، اما "تقیه تحبیبی" آن است که گاه انسان برای جلب محبت طرف مقابل عقیده خود را مکتوم میدارد تا بتواند نظر او را برای همکاری در اهداف مشترک جلب کند و منظور از "تقیه پوششی" آن است که گاه برای رسیدن به هدف باید نقشهها و مقدمات را کتمان کند، چرا که اگر برملا گردد و دشمنان از آن آگاه شوند ممکن است آن را خنثی کنند. زندگی انبیاء و امامان (ع) مخصوصاً پیامبر اسلام (ص) در مواردی دارای اینگونه تقیهها بوده است، زیرا میدانیم در بسیاری از مواقع هنگام جنگ حضرت اسرار جنگ و مسیر حرکت را پنهان می‌کردند و این خود نوعی از تقیه بوده است،[۴] علاوه اگرچه امام (ع) و پیامبر (ص) در راه انجام رسالت الهی جز از خدا خوف و ترسی ندارند، اما این ترس، ترس بر خود است لذا ممکن است با وجود احساس ترس نداشتن بر خود، ترس از بین رفتن مکتب در آنان وجود داشته باشد و از این بابت نگران باشند که بدین منظور اقدام به تقیه نمایند و حقایقی را بر ملا نکنند همانند آن ترسی که پیامبر عظیم‌الشأن اسلام قبل از ابلاغ ولایت حضرت علی (ع) در جریانی که منجر به واقعه غدیر خم شد، داشت»[۵].
|
پرسش‌های مصداقی همطراز
- آیا علم به احکام غیبی الهی علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)
- آیا علم به شرایع الهی علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)
- آیا علم به سنت علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)
- آیا علم به باطن قرآن علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)
- آیا علم به تأویل قرآن علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)
- آیا علم به کتب و صحف پیامبران علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)
- آیا علم به حاجات و نیازهای مردم علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)
- آیا علم به عجایب یا راه‌های آسمان و زمین علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)
- آیا علم به عجایب خشکی و دریا علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)
- آیا علم به اسم اعظم الهی علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)
- آیا علم به ضمائر و خطورات قلبی علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)
- آیا علم به اعمال و احوال خلق علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)
- آیا علم به بلایا و منایا علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)
- آیا علم به گذشته و حال و آینده علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)
- آیا علم به ایمان یا عدم ایمان افراد علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)
- آیا علم به زمان و کیفیت مرگ افراد علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)
- آیا علم به زمان قیامت علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)
- آیا علم به زمان ظهور در آخر الزمان علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)
- آیا علم به منطق الطیر یا زبان حیوانات علم غیب است و معصوم از آن آگاهی دارد؟ (پرسش)
پرسش‌های وابسته
پانویس
- ↑ «به جز آنها که تحت فشار واقع شدهاند درحالی‌که قلبشان آرام و با ایمان است»؛ سوره نحل، آیه۱۰۶.
- ↑ صراط مستقیم (پاسخ به شبهات وهابیت).
- ↑ شکست اوهام (پاسخ به شبهات وهابیت)، ص۱۷۲.
- ↑ تفسیر نمونه، ج۱۷، ص۳۳۴.
- ↑ وبگاه اسلام کوئست