بحث:حمیر

Page contents not supported in other languages.
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

دانشمندان انساب، قبیله حِمیَر را از نسل قحطان[۱] دانسته‌اند: قَحطان – یَعرُب - یَشجُب - سبأ (حِمیَر و کَهلان). در شرحی که یونانیان می‌دهند حِمیَر به صورت «هومریان» جلوه‌گر می‌شود.

نویسندگان یونانی و مسیحی عموماً مردم جنوب عربستان را هومرایت می‌نامند[۲].

قبیله حِمیَر منسوب به سرو حِمیَر در جنوب شرقی یمن است. آنان در ظفار و دژ پرآوازه آن ریدان می‌زیسته‌اند[۳] و سپس دسته‌هایی از آنها به سرزمین کوهستانی جنوب یمن بر کرانه دریا آمدند. سکونت‌گاه حِمیَر در اطراف لَحج، یریم، رداع، نجد حِمیَر[۴]، شِبام[۵]، ذِمار[۶] و جَیشان[۷] و جَنَد بوده است و بر قنا مهم‌ترین بندر حضرموت، استیلا پیدا کردند[۸] و گروهی از آنان نیز به حیره مهاجرت کردند[۹].

به‌طور کلی قلمرو قبیله حِمیَر «اقلیم حِمیَر» نامیده می‌‌شد که حد آن از شمال به صنعا و جنوب آن به عدن و شرق آن به شَبوه و غرب آن به ساحل پست دریا منتهی میشد[۱۰].

حِمیَریان با پادشاهی حضرموت در قرن سوم و دوم قبل از میلاد در اصطکاک و نزاع بودند[۱۱] و آن‌طور که گفته شد در حدود هشتاد میلادی بر کشور سبأ چیره شدند و دوره‌هایی بر تمامی یمن حکومت داشتند که فرجام حکومت آنان با یوسف اسار پایان پذیرفت. آن‌گونه که گذشت پیش از ورود حبشیان، حکومت بین هشت خانواده حِمیَری که با یکدیگر به نزاع و کشمکش پرداختند، در تبادل بود و این اختلافات موقعیت آنان را ضعیف کرده بود، به‌طوری که یمن به اشغال بیگانگان درآمد و ایرانیان به درخواست رهبران حِمیَری به یمن وارد شدند و به همین جهت، روابط آنان با والیان پارسی مستحکم بود و بعضی از مقامات اداری در ایام سلطه ایرانیان را در اشغال خود داشتند. علی‌رغم این دوستی وقتی بعضی قبایل یمنی علیه باذان متحد شدند حِمیَریان بی‌طرفی اختیار کردند.

روابط حِمیَریان با سبأییان بیشتر دشمنانه بود و نزاع و دشمنی بین آنان وجود داشت[۱۲]. همچنین حِمیَریان به همراهی مَذحِج و همدان، جنگ‌هایی با ربیعه و مضر در دره سُلان داشتند. روابط حِمیَر و کلب نیز تیره بود و پیکار سختی به نام «یوم البَیدا» بین آنان درگرفت[۱۳].[۱۴]

پانویس

  1. ابن‌درید، الاشتقاق، الجزء الثانی، ص۳۶۱؛ مسعودی، مروج الذهب، الجزء الثانی، ص۷۱؛ ابن‌حزم، جمهرة انساب العرب، الجزء الثانی، ص۳۲۹؛ ابن عبد ربه، العقد الفرید، تحقیق محمد سعید العریان، الجزء الثالث، ص۲۸۵؛ ابوعبید قاسم بن سلام، کتاب النسب، ص۳۳۹.
  2. Encyclopaedia, Britannica, V۲, p۷۶, Arbia.
  3. جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام، الجزء الثانی، ص۵۱۶.
  4. جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام، الجزء الثانی، ص۵۱۷.
  5. عمر رضا کحاله، معجم قبائل العرب، الجزء الأول، ص۳۰۵، (ذیل کلمه حمیر).
  6. حسن بن احمد همدانی، صفة جزیرة العرب، ص۱۰۰ و ۱۶۸.
  7. یعقوبی، البلدان، ص۹۸.
  8. جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام، الجزء الثانی، ص۵۲۰.
  9. عمر رضا کحاله، معجم قبائل العرب، الجزء الأول، ص۳۰۶.
  10. Abdal-Muhsin Madaj, M.al-Mad, aj, op. cit, P۶.
  11. Encyclopaedia, Britannica, V۲, P۷۶, Arbia.
  12. جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام، الجزء الثانی، ص۵۲۰.
  13. عمر رضا کحاله، معجم قبائل العرب، الجزء الأول، ص۳۰۶.
  14. منتظرالقائم، اصغر، نقش قبایل یمنی در حمایت از اهل بیت، ص:۶۵-۶۶.