بحث:خطبه غدیریه

مقدمه

روز غدیر خم، پس از نصب امیر المؤمنین (ع) به خلافت، کسانی آمدند و به آن حضرت، ولایتش را تهنیت گفتند، یا با عبارت لیهنئک یا بن أبی طالب یا با تعبیر "بخّ بخّ" که مرادف "به‌به" و تبریک و تهنیت‌گویی است. از جملۀ آنان عمر بن خطاب بود که گفت: بَخْ بَخْ لَكَ يَا عَلِيُّ أَصْبَحْتَ مَوْلَايَ وَ مَوْلَى كُلِّ مُؤْمِنٍ وَ مُؤْمِنَةٍ و این تهنیت‌گویی‌ها به امر پیامبر خدا (ص) بود. دستور داد برای علی (ع) خیمه‌ای زدند و از مسلمانان خواست دسته‌ دسته وارد شده و به آن حضرت تبریک بگویند و به عنوان امیر المؤمنین بر او سلام کنند هرچند برخی از آن تهنیت‌گویان چندی بعد به مخالفت پرداختند و او را از خلافت محروم کردند، که عمر یکی از آنان بود. ابوبکر، عثمان، طلحه، زبیر هم از پیشتازان در آن تهنیت‌گویی بودند. علامه امینی از منابع متعدد اهل سنت، تهنیت‌گویی به آن حضرت را نقل می‌کند "حدود ۶۰ مأخذ" و آن را در ارتباط با عید بودن روز غدیر مورد بحث قرار می‌دهد. این تهنیت‌گویی، دلیل آن است که آنان از حدیث غدیر و کلمه "مولی" مفهوم خلافت و رهبری را فهمیدند و بر این منصب مهم تبریک گفتند.