بحث:شبهه استبداد ولی فقیه

شبهه ولایت فقیه و خطر دیکتاتوری (شبهه استبداد ولی فقیه)

برخی بر این باورند که ولایت فقیه به ویژه از نوع مطلقه آن که همان حاکمیت بی چون و چرای یک فقیه بر جامعه اسلامی است، فرقی با حکومت دیکتاتوری که در آن اداره جامعه، بی توجه به خواست و نظر دیگران است ندارد. از منظر ایشان، مادام العمر بودن حکومت فقیه یکی از ملاک‌های دیکتاتوری است و با این فرض، نه تنها ولایت فقیه، بلکه حکومت انبیا و ائمه(ع) نیز با علامت سوال بزرگی مواجه می‌شود؟

حال آنکه با توجه به ویژگی‌هایی که برای فقیه بیان شد، ولایت فقیه بهترین و صالح‌ترین مرکز تصمیم‌گیری برای جامعه اسلامی است و تمرکز قدرت در او به هیچ‌وجه به دیکتاتوری نمی‌انجامد، زیرا دیکتاتور نه در چارچوب قوانین الهی که بر اساس برداشت‌ها و سلایق شخصی خویش حکم کرده و حرص او به مقام و حکومت، مانع از پرهیزکاری و رعایتِ مصالحِ مردم است. روشن است که نتیجۀ این دو رفتار، ضعف مدیریت اجتماعی و سیاسی او نیز خواهد بود؛ در حالی که ولی فقیه پس از اِحراز سه ویژگی مهم و اساسی بر مردم ولایت پیدا کرده است:

1. ویژگی‌ اول فقاهت است تا بتواند جامعۀ اسلامی را براساس احکام الهی اداره کند و نه مطابق آراء شخصی یا گروهی.
2. ویژگی دوم عدالت و پرهیزکاری است که سبب می‌گردد تمایلات شخصی و حزبی را در ادارۀ جامعه دخالت ندهد و در پی جاه‌طلبی و دنیاگرایی نباشد
3. ویژگی سوم تدبیر درست سیاسی و مدیریّت بهترِ جامعه است که به وسیلۀ مشورت با صاحب‌نظران علمی و سیاسی متعهّد به آن دست یافته است.

بدیهی است ولایتِ فقیه بر جامعۀ اسلامی تا زمانی است که این شرائط در او موجود باشد. با توجه به آنچه بیان گردید روشن است ولایتِ فقیه محدود به ملاک مادام العمری یا زمان خاصی نیست بلکه تا وقتی که شرائط لازم برای ولایت در فقیه حاکم وجود داشته باشد ولایت او بر جامعۀ اسلامی استمرار دارد و همگان مکلف به اطاعت و پیروی از او هستند.