بحث:معاد در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی

Page contents not supported in other languages.
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

معادشناسی

یکی دیگر از اصول جهان‌بینی اسلامی که از ارکان ایمانی و اعتقادی دین اسلام است، اصل ایمان به زندگی جاوید و حیات اخروی است. ایمان به عالم آخرت شرط مسلمانی است؛ یعنی اگر کسی این ایمان را از دست بدهد و انکار کند از زمره مسلمانان خارج است.

تمامی پیامبران الهی پس از اصل توحید این اصل مهم را به مردم تذکر داده و یادآوری کرده‌اند و ایمان به آن را از مردم خواسته‌اند. این اصل در اصطلاح متکلمان اسلامی به نام «معاد» معروف شده است.

صدها آیه در قرآن کریم درباره عالم پس از مرگ و روز قیامت و کیفیت حشر اموات و میزان و حساب و ضبط اعمال و بهشت و جهنم و جاودانگی عالم آخرت و سایر مسائلی که به عالم پس از مرگ مربوط می‌شود بحث کرده است.

از نظر قرآن کریم، حیات انسان بلکه دوره جهان، در مجموع به دو دوره اول و پایان‌پذیر (دوره دنیا)، و دوره آخر و پایان‌ناپذیر (دوره آخرت) تقسیم می‌شود. هم‌اکنون دوره اول حیات را طی می‌کنیم و به دوره دوم و روز دوم که از ما پنهان است، نرسیده‌ایم. سعادت ما در هر دو دوره به این وابسته است که به آخرت «ایمان» پیدا کنیم. این ایمان ما را متوجه عکس‌العمل اعمالمان می‌کند و می‌فهمیم که اعمال و رفتار ما از کوچک‌ترین اندیشه‌ها و گفتارها و کردارها و خلق‌وخوی‌ها گرفته تا بزرگ‌ترین آنها مانند خود ما روز اول و روز آخر دارند. چنین نیست که در روز اول پایان یابند و معدوم گردند، بلکه باقی می‌مانند و در روزی دیگر به می‌حساب آنها رسیدگی می‌شود. پس کوشش کنیم که خود را و اعمال و نیات خود را نیکو سازیم و از اندیشه‌ها و کارهای بد پرهیز نماییم و به این ترتیب همواره در راه نیکی و نیک‌خویی و نیک‌رفتاری گام برداریم. اما سعادت ما در آن روز از آن جهت بسته به این ایمان است که مایه حیات سعادت‌آمیز یا شقاوت‌آلود انسان در آن جهان، اعمال و رفتار او در این جهان است. این است که قرآن کریم ایمان به آخرت یا روز آخر را برای سعادت بشر یک امر حتمی و لازم می‌شمارد[۱].[۲]

پانویس

  1. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۲، صص ۵۰۱ و ۵۰۲.
  2. جبرئیلی، محمد صفر، اسلام‌شناسی ص ۴۵.