بی‌وفایی در حدیث

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

روایات مربوطه

  1. امیرمؤمنان (ع) فرمودند: "وفاء نسبت به بی‌وفایان نزد خداوند بی‌وفایی است، و بی‌وفایی با آنان نزد خداوند وفاداری است"[۱]؛
  2. بنا بر آنچه در کتاب "غرر الحکم" آمده است، امیرالمؤمنین (ع) فرمودند:
    1. فریب زشت‌ترینِ دو خیانت است؛«قَالَ‌ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (ع) فِي‌ الْغُرَرِ: الْغَدْرُ أَقْبَحُ‌ الْخِيَانَتَيْنِ‌»؛
    2. فریبکاری روش انسان‌های پست است؛«قَالَ‌ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (ع) فِي‌ الْغُرَرِ: الْغَدْرُ شِيمَةُ اللِّئَامِ»؛
    3. فریبکاری گناهان را مضاعف می‌‌سازد؛«قَالَ‌ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (ع) فِي‌ الْغُرَرِ: الْغَدْرُ يُضَاعِفُ‌ السَّيِّئَاتِ‌»؛
    4. از فریبکاری به‌دور باشید که فریبکاری از قرآن به‌دور است«قَالَ‌ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (ع) فِي‌ الْغُرَرِ: جَانِبُوا الْغَدْرَ فَإِنَّهُ‌ مُجَانِبُ‌ الْقُرْآنِ»؛
    5. از فریبکاری به‌دور باش، که آن قبیح‌ترین و زشت‌ترین خیانت‌ها است، چه آن کس که بسیار فریبکاری می‌‌کند نزد خداوند بی‌ارزش می‌‌باشد؛«قَالَ‌ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (ع) فِي‌ الْغُرَرِ: إِيَّاكَ‌ وَ الْغَدْرَ فَإِنَّهُ‌ أَقْبَحُ‌ الْخِيَانَةِ وَ إِنَّ الْغَدُورَ لَمُهَانٌ عِنْدَ اللَّهِ بِغَدْرِهِ»؛
    6. فریبکاری برای همه زشت است، امّا از صاحبان قدرت و شوکت زشت‌تر است؛«قَالَ‌ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (ع) فِي‌ الْغُرَرِ: الْغَدْرُ بِكُلِّ أَحَدٍ قَبِيحٌ‌ وَ هُوَ بِذِي الْقُدْرَةِ وَ السُّلْطَانِ أَقْبَحُ»؛
    7. خائن وفادار نمی‌باشد"«قَالَ‌ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (ع) فِي‌ الْغُرَرِ: الْخَائِنُ‌ لَا وَفَاءَ لَهُ»[۲]؛
  3. امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: "اگر چنان نبود که مکر و فریبکاری در جهنّم است، من مکّارترین مردمان بودم" [۳]؛
  4. یکی از یاران امام صادق (ع) گوید: از ایشان در این رابطه سؤال کردم، که دو شهر از شهرهای کفّار که هر یک از حکومتی مستقل برخوردار است، نخست به جنگ با یکدیگر پرداختند و آنگاه معاهده صلح امضاء کردند؛ آنگاه سلطان یکی از این دو شهر کافرنشین به سلطان دیگر خدعه زده به نزد مسلمین می‌‌آید، و با آنان پیمان می‌‌بندد که به همراه آنان به آن سلطان و شهرش حمله کنند. آیا این عمل برای مسلمین جایز است؟ امام صادق (ع) فرمودند: "برای مسلمین جایز نیست که خود فریبکاری کنند و یا دیگران را به فریبکاری فراخوانند؛ نیز بر آنان جایز نیست که با کسانی که فریب به کار برده‌اند هم‌پیمان شوند، امّا آنان باید با مشرکان در هر کجا که ممکن شد به جنگ بپردازند؛ و بر آنان پذیرش آنچه مورد تعهّد کافران قرار گرفته جایز نمی‌باشد" [۴].[۵]

منابع

پانویس

  1. «قَالَ‌ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (ع) الْوَفَاءُ لِأَهْلِ‌ الْغَدْرِ غَدْرٌ عِنْدَ اللَّهِ‌ وَ الْغَدْرُ بِأَهْلِ الْغَدْرِ وَفَاءٌ عِنْدَ اللَّهِ‌»؛ نهج البلاغه، صبحی صالح، حکمت ۲۵۹.
  2. میزان الحکمه، ج۱۰، ص۶۰۴.
  3. «قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (ع) لَوْ لَا أَنَّ الْمَكْرَ وَ الْخَدِيعَةَ فِي النَّارِ لَكُنْتُ أَمْكَرَ النَّاسِ‌»؛ اصول کافی، ج۲، ص۳۳۶.
  4. «عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ قَرْيَتَيْنِ‌ مِنْ أَهْلِ الْحَرْبِ لِكُلِّ وَاحِدَةٍ مِنْهُمَا مَلِكٌ عَلَى حِدَةٍ اقْتَتَلُوا ثُمَّ اصْطَلَحُوا ثُمَّ إِنَّ أَحَدَ الْمَلِكَيْنِ غَدَرَ بِصَاحِبِهِ فَجَاءَ إِلَى الْمُسْلِمِينَ فَصَالَحَهُمْ عَلَى أَنْ يَغْزُوَ مَعَهُمْ‌ تِلْكَ الْمَدِينَةَ؟ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (ع) لَا يَنْبَغِي لِلْمُسْلِمِينَ أَنْ يَغْدِرُوا وَ لَا يَأْمُرُوا بِالْغَدْرِ وَ لَا يُقَاتِلُوا مَعَ الَّذِينَ غَدَرُوا وَ لَكِنَّهُمْ يُقَاتِلُونَ الْمُشْرِكِينَ حَيْثُ وَجَدُوهُمْ وَ لَا يَجُوزُ عَلَيْهِمْ مَا عَاهَدَ عَلَيْهِ الْكُفَّارُ»؛ اصول کافی، ج۲، ص۳۳۶.
  5. مظاهری، حسین، دانش اخلاق اسلامی، ج۳، ص۱۶۲-۱۶۴.