نعیم بن حماد مروزی
موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد
آشنایی اجمالی
ابوعبدالله نعیم بن حماد بن معاویه خزاعی فارض مروزی اهل مرو بود که برای آموختن حدیث به عراق و حجاز سفر کرد و سرانجام در مصر ساکن شد.[۱] او به گفته خودش، ابتدا جهمی مسلک بود، ولی آن را رها کرد.[۲] ابن حماد از افرادی چون سفیان بن عیینه، عبدالرزاق بن همام، ابن مبارک و رشدین بن سعد روایت کرده و کسانی چون بخاری، ابوزرعه دمشقی و ابوحاتم از او حدیث کرده‌اند. احمد بن حنبل گفته است: اولین شخصی که او را به کتاب‌های مسند می‌‌شناسیم، نعیم است.[۳]
رجالیون اهل سنت درباره جرح و تعدیل او اختلاف نظر دارند: گروهی او را موثق، و گروهی دیگر ضعیف و سازنده حدیث می‌‌دانند.[۴] گفته‌اند که وی کتابی به نام مسند و کتاب‌هایی در ردّ ابوحنیفه و جهمیه نوشته، [۵] اما آنچه امروزه از او در دست است، کتاب الفتن در موضوع فتنه‌های آخرالزمان و علایم ظهور است که بخشی از آن را ابن طاووس در کتاب الملاحم (التشریف بالمنن) آورده است.[۶] نعیم بن حماد را بایستی از بزرگان اهل حدیث و مخالفان معتزله به شمار آورد که در موضوع محنت از مصر به بغداد فرا خوانده شد و چون برخلاف نظر حکومت به قدیم بودن قرآن رأی داد، به زندان افتاد و در سال ۲۲۸ یا ۲۲۹هـ در زندان سامرا از دنیا رفت.[۷].[۸]
