دیدگاه امام رضا در مورد امامت چیست؟ (پرسش)

دیدگاه امام رضا در مورد امامت چیست؟
موضوع اصلی	بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاتر	مهدویت / عصر ظهور امام مهدی
مدخل اصلی	کلیات عصر ظهور
مدخل وابسته	؟
تعداد پاسخ	۱ پاسخ

دیدگاه امام رضا در مورد امامت چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

عبدالله جوادی آملی

آیت‌‌الله عبدالله جوادی آملی، در کتاب «امام مهدی موجود موعود» در این‌باره گفته است:

«در میان مردم مرو، پیروان اهل بیت بر این باور بودند که امام می‌باید از سوی خداوند والا نصب شود و ولایت را بر عهده گیرد؛ اما دیگران می‌گفتند که امام را نه نصب الهی، که انتخاب مردمی معین می‌کند و او در حقیقت وکیل امت است. امام رضا (ع) پس از آمدن به مرو و آگاهی از این مسئله فرمودند: امامت را نشناختند تا امام را بشناسند. همان گونه که الله جل جلاله با الوهیت شناخته می‌شود، امام با امامت؛ آنگاه ویژگی‌های امام را برشمردند: "امام یگانه دوران خویش است"؛ نصب امام تنها برای سامان دادن به جهات عملی فردی یا اجتماعی مردم نیست بلکه تبیین معارف الهی، تشریح احکام فقهی و حقوقی اسلام، قضا و داوری، اجرای حدود، تعزیرات و دفاع از کیان دین، گشایش دشواری‌های علمی و عملی انسان‌ها نیز از وظایف امام است. از سوی دیگر، همان طور که انسان‌ها به امام نیازمندند، فرشتگان هم به او محتاج‌اند. زیرا امام، معلم اسماء الله است و ملائک علوم را از ایشان می‌گیرند و مشکلات علمی و عملی خود را در پرتو او می‌گشایند. ذات اقدس حق به آدم (ع) فرمود که تو خلیفه من و امام این دورانی، پس ملائکه را از گزارش اسمای الهی با خبر کن: يَا آدَمُ أَنبِئْهُم بِأَسْمَائِهِمْ. امام انسان کامل معصوم مظهر اسم اعظم اعظم الاسماء است. اسمای الهی هر اقتضایی دارند، به برکت اسم اعظم و مظهرش تأمین می‌شود. این نمودی از مقام والای امام است. همان‌گونه که دورترین ستارگان آسمان را کسی نمی‌تواند رصد کند چه رسد به اینکه بخواهد به آن دسترسی پیدا کند، عقل احدی نیز به فهم کنه امامت هیچ امامی بار نمی‌یابد. هرگز عقل بشر به اوج آسمان امامت راه نیافته و فکرش به بلندای آن مقام رفیع نمی‌رسد تا شایستگی یابد امامت را جعل و امام را معین کند: "هُوَ بِحَيْثُ‏ النَّجْمُ‏ مِنْ‏ يَدِ الْمُتَنَاوِلِينَ‏ وَ وَصْفِ الْوَاصِفِينَ فَأَيْنَ الِاخْتِيَارُ مِنْ هَذَا وَ أَيْنَ الْعُقُولُ عَنْ هَذَا وَ أَيْنَ يُوجَدُ مِثْلُ هَذَا"».