دیدگاه فرق شیعه از مقامات اهل بیت چیست؟ (پرسش)
| دیدگاه فرق شیعه از مقامات اهل بیت چیست؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ امامت |
| مدخل اصلی | مقام امام |
| تعداد پاسخ | ۱ پاسخ |
دیدگاه فرق شیعه از مقامات اهل بیت چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث علمای ابرار است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی علمای ابرار مراجعه شود.
پاسخ نخست
حجت الاسلام و المسلمین دکتر مصطفی سلیمانیان در کتاب «مقامات امامان» در این‌باره گفته است:
«در یک دسته‌بندی کلی، شیعیان از نظر نوع نگرش به مقامات اهل بیت (ع) به سه دسته غالی و مقصر و معتدل تقسیم می‌شوند:
- غالیان: شیعیانی هستند که امامان را از حد خود بالاتر برده و مقاماتی را برای ایشان مطرح می‌کنند که واقعیت ندارد و خود ائمه هم آنها را تأیید نمی‌کنند. درباره غلو توضیح بیش‌تری در آینده بیان خواهد شد.
- مقصره: شیعیانی هستند که صفات معنوی و مالی امامان را درک نکرده و ایشان را به صفات خاصی مانند عصمت و علم لدنی و الهام توصیف نمی‌کنند و از وصول به واقعیت و حقیقت و کنه مقام ائمه عاجز و قاصر مانده‌اند[۱].
البته اصطلاح مقصره و تقصیر از دیرباز در بین شیعیان وجود داشته است، که در ابتدا به دشمنان اهل بیت از بنی‌امیه و عثمانی‌ها مقصره می‌گفتند و سپس بر شیعیان قاصر از درک مقام ائمه (ع) هم مقصره گفته شد. برای نمونه خود ائمه (ع) فرمودند: «هرکس در مقامات ما شک کند یا دشمنی ورزد یا انکار کند یا توقف کند یا مردد شود، مقصّر و ناصب است»[۲]. از امام سجاد (ع) نقل شده که فرمودند: «کسانی که در معرفت ائمه کوتاهی کرده‌اند مقصر هستند»[۳].
معتدله: شیعیانی هستند که از غلو و تقصیر درباره امامان پرهیز کرده و به آنچه امامان درباره خود فرموده‌اند بسنده می‌کنند. روایات مختلفی از ائمه (ع) وجود دارد که همیشه به شیعیان سفارش می‌کردند جزو گروه معتدل باشید و از غلوو تقصیر بپرهیزید، برای نمونه امام باقر (ع) فرمودند: «مانند پشتی وسط باشید، باید غالی به شما برگردد و تالی به شما ملحق شود»[۴]»[۵]
منبع‌شناسی جامع امامت
پانویس
- ↑ امامت، محمدحسن قدردان قراملکی، ص۴۵۹.
- ↑ بحارالأنوار، ج۲۶، ص۶.
- ↑ بحارالأنوار، ج۲۶، ص۱۴ و ۱۵.
- ↑ اصول کافی، ج۲، ص۷۵: «كُونُوا النُّمْرُقَةَ الْوُسْطَى يَرْجِعُ إِلَيْكُمُ الْغَالِي وَ يَلْحَقُ بِكُمُ التَّالِي».
- ↑ سلیمانیان، مصطفی، مقامات امامان، ص ۳۹.