رد هدیه حاکم جائر در معارف و سیره امام کاظم

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

چنین به نظر می‌رسد که حکم دریافت هدیه و جوایز از سلطان ستمگر، با توجه به حاکم یا زمان حاکمیت افراد متفاوت است. از روایتی استفاده می‌شود که امام کاظم (ع) هدیه هارون را در موردی رد کرد. نقل است وقتی هارون حضرت را بازداشت کرد و از کار خود پشیمان شد، فضل بن ربیع را با هدایایی از جمله سی‌هزار درهم، پنج خلعت و سه مرکب نزد حضرت فرستاد. حضرت فرمود: «من نیازی به این‌چنین خلعت‌ها و وسایل و اموالی ندارم، وقتی که حقوق مردم در آن باشد»[۱].

من گفتم: شما را به خدا، اینها را رد مکنید که باعث خشم و غضب هارون می‌شود. فرمود: هر کار که می‌خواهی با آن هدایا انجام بده؛ یعنی لازم نیست به هارون گزارش بدهی؛ اموال در اختیار توست[۲]. در اینجا موسی بن جعفر (ع) ملاکی را بیان می‌کند و آن اینکه آنچه حق مردم در آن است، قابل تصرف نیست و این موضوع درباره دیگر جوایز و هدایا نیز قابل تعمیم است[۳].

منابع

پانویس

  1. «لَا حَاجَةَ لِي فِي الْخِلَعِ وَ الْحُمْلَانِ وَ الْمَالِ إِذَا كَانَتْ فِيهِ حُقُوقُ الْأُمَّةِ».
  2. محمد بن مسعود عیاشی سمرقندی، تفسیر العیاشی، ج۱، ص۲۳؛ شیخ صدوق، عیون أخبار الرضا (ع)، ج۱، ص۷۴؛ شیخ مفید، الإختصاص، ص۵۹.
  3. ذاکری، علی اکبر، سیره سیاسی معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه، ص ۱۸۸.