ریاضت

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

واژه ریاضت در لغت درباره حیوان به کار رفته و مراد از آن تأدیب و تمرین و وادار کردن حیوان بر رفتار مورد نظر صاحبش و بازداشتن آن از حرکات ناپسند می‌باشد.

ریاضت نفس از همین معنا گرفته شده و مراد از آن تربیت و وادار ساختن نفس بر اطاعت از مولا و بازداشتن آن از سرکشی در برابر دستور او و پیرو عقل شدن است[۱].

ریاضت و تهذیب نفس با شیوه و روشی که در آیات و روایات توصیه شده، افضل اعمال و برترین عبادت است که از آن به جهاد اکبر تعبیر شده است.

ریاضت نفس با واداشتن آن بر حرکت در صراط مستقیم؛ یعنی عمل به اوامر و اجتناب از نواهی شارع مقدس در اندیشه، گفتار و رفتار و بازداشتن نفس از سرکشی و عصیان در برابر اوامر و نواهی او تحقق می‏یابد.

نتیجه ریاضت، طهارت نفس از صفات ناپسندی همچون بخل، حسد، کبر، حرص بر دنیا، و آراسته شدن به صفات پسندیده‏ای همچون جود، شجاعت، غیرت، طمأنینه، خضوع در برابر حق و فروتنی است.

ریاضت نفس با شیوه‏ای غیر مشروع، از قبیل آنچه صوفیان انجام می‌‏دهند، بدعت و حرام است. [۲]

رهبانیت از ریاضت‌هایی است که در اسلام از آن نهی شده است[۳].

منابع

پانویس

  1. مجمع البحرین، واژه «روض»
  2. مستمسک العروة ۱۴/ ۲۹ ـ ۳۰
  3. هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت ج۴، ص ۲۱۲-۲۱۳.