همسر

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(تغییرمسیر از زوج)

مقدمه

پروردگار حکیم همه موجودات به‌ویژه انسان را به صورت زوج آفرید، تا ثمره این زوجیت آرامش و سکونت باشد[۱] بدین‌سان خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: ﴿هُنَّ لِبَاسٌ لَكُمْ وَأَنْتُمْ لِبَاسٌ لَهُنَّ[۲].

از این تشبیه پرمعنی چند نکته را می‌توان یافت:

لباس مایه زینت و آرامش است، همسر نیز مایه آرامش؛

لباس بایست مناسب تن و اندام باشد، همسر نیز باید همتا باشد؛

لباس عیوب انسان را می‌پوشاند، هریک از زن و مرد نیز باید عیوب و نارسایی‌های یکدیگر را بپوشانند؛

لباس انسان را از سرما و گرما حفظ می‌کند، وجود همسر نیز کانون خانواده را گرم و زندگی را از سردی می‌رهاند؛

دوری از لباس، مایه رسوایی است، دوری از ازدواج و همسر نیز گاهی سبب انحراف و رسوایی انسان می‌گردد؛

انسان باید لباس خود را از آلودگی حفظ کند، هر یک از دو همسر نیز باید دیگری را از آلوده‌شدن به گناه حفظ نماید[۳].

امام سجاد (ع) در نیایش هفدهم صحیفه، دو مرتبه از خداوند درخواست می‌کند تا همسرانش از شرّ شیطان محفوظ بمانند.

حضرت برای همسران تابعان پیامبر اکرم (ص) نیز دعا می‌کند[۴].

سیدالساجدین در رساله حقوق نیز از حقوق همسران یاد کرده، و آنان را انیس و آرامش‌بخش هم می‌داند. حضرت همسران را به قدردانی از هم و شکر این نعمت تشویق کرده، و آنان را به مهربانی و لطف و خوشرویی با یکدیگر راهنمایی می‌کند[۵].

از دیدگاه امام زین‌العابدین (ع) همسر و فرزند ایجاد دلبستگی دنیایی می‌کند، به‌همین جهت در دعای خود برای جهادگران مملکت اسلامی که در مرزها سنگربانی می‌کنند این‌چنین نجوا می‌کند: «خدایا!... و یاد زن و فرزند از خاطرش محو کن»[۶].[۷].[۸]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ﴿وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْكُنُوا إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ «و از نشانه‌های او این است که از خودتان همسرانی برایتان آفرید تا کنار آنان آرامش یابید و میان شما دلبستگی پایدار و مهر پدید آورد؛ بی‌گمان در این، نشانه‌هایی است برای گروهی که می‌اندیشند» سوره روم، آیه ۲۱.
  2. «آنها جامه شما و شما جامه آنهایید» سوره بقره، آیه ۱۸۷.
  3. تفسیر نور، ج۱، ص۲۹۲.
  4. نیایش چهارم.
  5. تحف العقول، ص۲۶۲.
  6. نیایش بیست‌وهفتم.
  7. تحف العقول، ابن شعبه حرانی، جامعه مدرسین، قم، ۱۴۰۴؛ تفسیر نور (۱۰ جلدی)، محسن قرائتی، تهران، مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن، ۱۳۸۹، چاپ چهارم؛ الصحیفة السجادیة، امام زین‌العابدین (ع)، قم، الهادی، ۱۴۱۸، چاپ اول؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۴۱۷، چاپ دوم.
  8. بهشتی، سید مهدی، مقاله «همسر»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۵۳۵.