شجر

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

تداخل و درهم‌ رفتن[۱]، نمو و بالندگی (شاخ و برگ دادن) اعم از امر مادّی و معنوی[۲]. مشاجره یعنی اختلاف‌ داشتن[۳]، موضوعاتی که بالا می‌گیرند و موجب اختلاف می‌شوند[۴] یا کلام در کلام شدن (تداخل سخنان هنگام مشاجره)[۵] و منازعه ‌کردن[۶].

﴿فَلَا وَرَبِّكَ لَا يُؤْمِنُونَ حَتَّى يُحَكِّمُوكَ فِيمَا شَجَرَ بَيْنَهُمْ[۷].

این آیه شریفه حاوی مفاهیم متعدد و والایی است:

اول: ایمان در میان مردم کامل نخواهد شد، مگر اینکه سه شرط محقق شود:

۱. در اختلافات و مشاجرات، محاکمه را نزد رسول خدا (ص) ببرند.

۲. نسبت به حکم رسول (ص) شک و شبهه‌ای نداشته باشند و آن را بر حق بدانند.

۳. در مقابل حکم رسول خدا (ص) تسلیم کامل باشند[۸].

قرآن کریم به افرادی در جامعه اسلامی اشاره می‌کند که رسول خدا (ص) را به عنوان حاکم و قاضی به رسمیت نشناخته، محاکمه نزد طاغوت می‌بردند: ﴿أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ يَزْعُمُونَ أَنَّهُمْ آمَنُوا بِمَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ وَمَا أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِكَ يُرِيدُونَ أَنْ يَتَحَاكَمُوا إِلَى الطَّاغُوتِ وَقَدْ أُمِرُوا أَنْ يَكْفُرُوا بِهِ[۹].

دوم: بر اساس این آیه شریفه، جامعه ایمانی کامل نخواهد شد تا اینکه همه اعضای آن منصب قضاء را برای پیامبر (ص) که رهبر و حاکم جامعه است، به رسمیت بشناسند و حکم او را گردن نهند.

سه رکن اصلی یک نظام سیاسی تقنین، اجرا و قضاء است که بدون آنها نظام سیاسی به وجود نخواهد آمد یا ناقص خواهد بود.[۱۰]

منابع

پانویس

  1. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۲۴۶.
  2. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۶، ص۱۹.
  3. بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۶۶.
  4. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۶، ص۲۱.
  5. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۲۴۷.
  6. حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۴۴۶.
  7. «پس نه، به پروردگارت سوگند که ایمان نمی‌آورند تا در آنچه میانشان ستیز رخ داده است» سوره نساء، آیه ۶۵.
  8. وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۵، ص۱۳۹.
  9. «آیا به آن کسان ننگریسته‌ای که گمان می‌برند به آنچه به سوی تو و آنچه پیش از تو فرو فرستاده شده است ایمان دارند (اما) بر آنند که داوری (های خود را) نزد طاغوت برند با آنکه به آنان فرمان داده شده است که به آن کفر ورزند و شیطان سر آن دارد که آنان را به گمراهی ژرفی درافکند» سوره نساء، آیه ۶۰.
  10. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۳۵۹-۳۶۰.

[[رده:شجر]