شهود به عنوان یکی از روش‌های علم‌آموزی اهل بیت به چه معناست؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
شهود به عنوان یکی از روش‌های علم‌آموزی اهل بیت به چه معناست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ علم معصوم
مدخل اصلیعلم‌آموزی اهل بیت در کلام اسلامی
تعداد پاسخ۱ پاسخ

شهود به عنوان یکی از روش‌های علم‌آموزی اهل بیت به چه معناست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث علم معصوم است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی علم معصوم مراجعه شود.

پاسخ نخست

سید علی هاشمی

حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید علی هاشمی در کتاب «ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی» در این‌باره گفته‌ است:

«چنان که می‌دانیم، حواس ما در قلمرو امور حسی، و آن هم در محدوده خاصی کارایی دارد. درک بسیاری از واقعیت‌های جهان، از دایره حواس ما خارج‌اند. مسائل معنوی، مانند باورهای اعتقادی و نیت‌های افراد، از این سنخ امورند که با حواس عادی دیده نمی‌شوند. مراد از شهود آن است که افرادی بتوانند فراتر از قلمرو حواس، حقایقی از جهان را با قلب خود ببینند که دیگران قادر به دیدن آنها نیستند. این مشاهده، همان چیزی است که در مباحث عرفانی از آن به شهود یاد می‌کنند. در این بخش به بررسی برخی از روایاتی می‌پردازیم که چنین توانایی را به اهل بیت (ع) نسبت می‌دهند. این روایات را ذیل عناوین «شهود باورها»، «شهود اعمال» و «شهود حوادث جهان» بررسی می‌کنیم. همانند مباحث گذشته، روایات را به ترتیب تاریخی نقل کرده، در پایان به نکاتی درباره چگونگی شهود حقایق و تحولات تاریخی روایات اشاره می‌کنیم.

شهود باورها: مقصود از شهود باورها، شهود ایمان و کفر و حالات معنوی افراد است. روایات بسیاری دلالت دارند که ائمه (ع) از نیت‌ها و افکار مردم آگاه‌اند[۱]. این آگاهی می‌تواند از طریق شهود، الهام، تحديث و دیگر شیوه‌ها باشد. به همین دلیل، در این بحث به روایاتی اشاره می‌کنیم که بر شهود این گونه امور، دلالت روشنی داشته باشند»[۲]

منبع‌شناسی جامع علم معصوم

پانویس

  1. ر.ک: محمد بن حسن صفار، بصائر الدرجات، ص۲۳۵-۲۵۳.
  2. هاشمی، سید علی، ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی ص ۲۶۹.