ضرار بن ضمره

این مدخل زیرشاخهٔ بحث اصحاب امام علی است. ضرار بن ضمره از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ضرار بن ضمره در تراجم و رجال - پرسش مرتبط ندارد

ضرار بن ضمره
تصویر قدیمی از مسجد کوفه
نام کامل	ضرار بن ضمره
جنسیت	مرد
از اصحاب	امام علی

مقدمه

ضرار بن ضمره ضبابی از یاران و ارادتمندان امام علی (ع) بود. پس از شهادت امام علی (ع) بر معاویه وارد شد. معاویه به او گفت: «علی را برای من توصیف کن». ضرار، ابتدا طفره رفت و چون با اصرار معاویه روبه‌رو شد، این‌گونه لب به سخن گشود: «گواهی می‌دهم در حالی‌که شب پرده‌های تاریکی خود را آویخته بود، در یکی از جنگ‌هایش او را در محراب عبادتش دیدم که ایستاده و ریش خود را به دست گرفته بود و چون مار گزیده به خود می‌پیچید و اندوهگینانه می‌گریست و می‌گفت: ای دنیا، از من دور شو، خود را به من عرضه می‌داری یا شیفته من شده‌ای؟! هرگز زمان تو نرسد، هرگز. جز من مرا فریب ده که مرا نیازی به تو نیست. تو را سه طلاقه کرده‌ام و در آن بازگشتی نیست، عیش زندگی تو کوتاه و ارزش تو اندک و آرزوی تو کوچک و حقیر است. آه از کمی توشه و درازی راه و دوری سفر و سختی آنجا که باید در آن درآمد!»

شریف رضی نیز در نهج البلاغه حکایت را چنین نقل کرده است: و در خبر ضرار پسر ضمره ضبابی است که چون بر معاویه درآمد وی را از امیر المؤمنین (ع) پرسید، گفت: «گواهی می‌دهم او را در حالی دیدم که شب‌پرده‌های خود را افکنده بود و او در محراب خویش برپا ایستاده، محاسن را به دست گرفته و چون مارگزیده به خود می‌پیچید و چون اندوهگینی می‌گریست و می‌گفت:»ای دنیا، ای دنیا، از من دور شو (با خودنمایی) فرا راه من آمده‌ای یا شیفته‌ام شده‌ای؟! مباد که تو در دل من جای گیری، هرگز. جز مرا بفریب، مرا به تو چه نیازی است، من تو را سه بار طلاق گفته‌ام و بازگشتی در آن نیست. زندگانی‌ات کوتاه است و جاهت ناچیز و آرزوی تو داشتن، خرد(>نیز). آه از توشه اندک و درازی راه و دوری منزل و سختی درآمدنگاه«. معاویه پس از شنیدن این سخنان گریست و برای امام رحمت‌طلبید و از ضرار پرسید:»وصف تو در جدایی علی (ع) چگونه است؟ «ضرار گفت:»حال غم‌انگیز مادری که فرزندش را از دامانش درکشند".

وی از یاران باوفای امیر المؤمنین بود. پس از شهادت آن حضرت، معاویه در برخوردی که با او داشت، از وی خواست علی (ع) را برایش توصیف کند. ابتدا عذر آورد، امّا با اصرار معاویه زبان به سخن گشود و از فضایل و مناقب حضرت علی (ع) و شب‌زنده‌داری، پارسایی، تهجّد، اشک‌های شبانه، یتیم‌نوازی و عدالت و علمش گفت. وی در شهادت امیر مؤمنان (ع) بسیار اندوهگین شد و غم خود را در فقدان مولایش همچون اندوه مادری دانست که تنها فرزندش را در دامانش سر بریده باشند.

منابع

1. محدثی، جواد، فرهنگ غدیر
2. دین‌پرور، سید حسین، دانشنامه نهج البلاغه ج۲