عبدالله بن محمد بن عقیل هاشمی
موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد
آشنایی اجمالی
عبدالله بن محمد بن عقیل بن ابی طالب به بنی هاشم منتسب است.[۱] کنیه‌اش «ابو محّمد»[۲] و در برخی منابع از او با وصف «الاحول» یاد شده است. [۳] وی فرزند «زینب صغری بنت علی بن أبی طالب(ع)»، و از لحاظ چهره، به رسول خدا(ص) شبیه بود.[۴] عبدالله را از ساکنان شهر مدینه[۵] و به نقلی حیره گفته‌اند.[۶] مرگ این تابعی[۷] بعد از سال ۱۴۰ هجری[۸] و به گفته ابن سعد، پیش از سال ۱۴۵ هجری و قبل از قیام محمد بن عبدالله بن حسن(ع) در مدینه[۹] اتفاق افتاده است.[۱۰]
عبدالله را از راویان طبقه چهارم مدینه گفته‌اند.[۱۱] وی از علی بن الحسین(ع)، جابر بن عبدالله انصاری، محمد بن حنفیه، عبدالله بن عمر، انس بن مالک، طفیل بن ابی بن کعب و... روایت نقل کرد و سفیان ثوری، سفیان بن عیینه، شریک بن عبدالله نخعی، زهیر بن محمد تمیمی و جماعتی دیگر در شمار راویان او ذکر گردیده‌اند.[۱۲] علمای اهل سنت، علی‌رغم ستودن عبدالله بن محمد بن عقیل با تعابیری چون «صدوق»،[۱۳] "خيراً عابداً فاضلاً"،[۱۴] "كثير العلم"[۱۵] و "من سادات المسلمين من فقهاء اهل البيت وقرائهم"،[۱۶] روایات او را ضعیف ارزیابی کرده، دلیل آن را عمدتاً، ناتوانی وی در حفظ حدیث عنوان کرده‌اند.[۱۷] با این حال، برخی از رجالیون اهل سنت، روایات عبدالله را توثیق کرده او را جائز الحدیث عنوان کرده‌اند.[۱۸] ضمن این که بعضی از محدثان بزرگ اهل سنت – مانند احمد بن حنبل،[۱۹] اسحاق بن ابراهیم[۲۰] و حمیدی[۲۱] - نیز با احتجاج به روایات ابن عقیل، تلویحاً وثاقت او را پذیرفته‌اند.
روایات عبدالله بن محمد بن عقیل در منابع شیعی نیز مورد وثاقت و توجه قرار گرفته است، چندان که نام وی در طریق برخی از روایات شیعه –در کتاب‌هایی مانند امالی صدوق،[۲۲] تهذیب الاحکام[۲۳] و المحاسن[۲۴] - واقع شده است.
منابع
حسینی ایمنی، سید علی اکبر، مکاتبه اختصاصی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت
پانویس
- ↑ مصعب زبیری، کتاب نسب قریش، ص۸۶.
- ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۵، ص۲۹۲؛ خلیفة بن خیاط، طبقات، ص۴۵۰.
- ↑ ابن ماکولا، اکمال الکمال، ج۶، ص۲۳۵.
- ↑ مصعب زبیری، کتاب نسب قریش، ص۸۶.
- ↑ العجلی، معرفة الثقات، ج۲، ص۵۸؛ المزی، تهذیب الکمال، ج۱۶، ص۷۸.
- ↑ یحیی بن معین، تاریخ ابن معین(الدوری)، ج۲، ص۵۱.
- ↑ العجلی، معرفة الثقات، ج۲، ص۵۸.
- ↑ خلیفة بن خیاط، طبقات، ص۴۵۰.
- ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۵، ص۲۹۳ به نقل از واقدی.
- ↑ المزی، تهذیب الکمال، ج۱۶، ص۸۴-۸۵.
- ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۵، ص۲۹۲.
- ↑ المزی، تهذیب الکمال، ج۱۶، ص۷۹-۸۰. نیز ر. ک. ابن ابی‌حاتم، الجرح و التعدیل، ج۵، ص۱۵۴-۱۵۵.
- ↑ المزی، تهذیب الکمال، ج۱۶، ص۸۱ و۸۴ به نقل از ابن عقیل و ترمذی.
- ↑ ذهبی، میزان الاعتدال، ج۲، ص۴۸۴ به نقل از علی بن مداینی.
- ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۵، ص۲۹۲.
- ↑ ابن حبان، کتاب المجروحین، ج۲، ص۳.
- ↑ ر. ک. ابن ابی‌حاتم، الجرح و التعدیل، ج۵، ص۱۵۴-۱۵۵؛ المزی، تهذیب الکمال، ج۱۶، ص۷۸-۸۵؛ ذهبی، میزان الاعتدال، ج۲، ص۴۸۴-۴۸۵.
- ↑ العجلی، معرفة الثقات، ج۲، ص۵۸.
- ↑ احمد بن حنبل، مسند احمد، ج۲، ص۹۶، ج۴، ص۹۷ و....
- ↑ اسحاق بن ابراهیم(راهویه)، مسند ابن راهویه، ج۲، ص۳۹۷، ج۵، ص۱۴۰-۱۴۱.
- ↑ عبدالله بن زبیر حمیدی، مسند الحمیدی، ج۱، ص۱۶۳، ج۲، ص۵۳۲-۵۳۳.
- ↑ شیخ صدوق، الامالی، ص۱۴۹، ۷۷۱.
- ↑ شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ج۹، ص۲۶۰ و ۲۶۶.
- ↑ برقی، المحاسن، ج۲، ص۴۱۴.