عبدالله بن عقبه غنوی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

عبدالله بن عُقبه غَنَوی، از طایفه غنی و از سپاهیان عمر بن سعد در کربلا بود.

مقدمه

‌عبدالله‏ بن عقبه‌، قاتل عبدالله بن حسن بن علی، فرزند امام حسن (ع) بود. پسر امام حسن (ع) توسط عبدالله‏ بن عقبه غنوی هدف تیر قرار گرفت و به شهادت رسید.[۱].شیخ مفید و ابوالفرج اصفهانی این روایت را به نقل از امام سجاد (ع) آورده‌‏اند.[۲]

اما امام محمد باقر (ع) او را «عقبه غنوی» نامیده است.[۳] برخی از این منابع در اثبات روایت خود نوشته‏‌اند که منظور سلیمان بن قته در شعر زیر، ابوبکر بن حسن (ع) است که توسط عبدالله بن عقبه غنوی کشته شد:

وَعِنْدَ غَنيٍّ قَطْرَةٌ مِنْ دِمائناوَفِي اسدٍ اخْرى تُعَدُّ وَتُذْكَرُ
در طایفه غنی (که عقبه غنوی از آنهاست) قطره‌ای از خون ما است و هم‏چنین در اسد (که حرمله بن کاهل اسدی از آنهاست) قطره دیگری از خون ماست که فراموش نخواهد شد.[۴]

در زیارت ناحیه مقدسه نیز نام «عبدالله ‏بن عقبه غنوی» به عنوان قاتل عبدالله ذکر شده و به او لعنت فرستاده شده‌است.

همچنین بنا به نقل دینوری، او قاتل ابوبکر بن علی بن ابی‌طالب (ع) ملقب به «محمد اصغر» و مکنّی به «ابوبکر» بود و با تیر عبدالله ‏بن عقبه غنوی به شهادت رسید.[۵]

در زمان قیام مختار بن ابی عبید الثقفی، او به بصره فرار کرد و به دستور مختار خانه‌‏اش را ویران کردند و اموالش را مصادره نمودند.[۶].[۷]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. وقعه الطف، ابومخنف لوط بن یحیی، چاپ محمد هادی یوسفی غروی. ، ص۲۴۸؛ نصوص من تاریخ ابی‏‌مخنف، ج۱، ص۵۰۴؛ انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ میلادی. ، ج۲، ص۴۹۸؛ تاریخ طبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ قمری / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ میلادی. ، ج۵، ص۴۶۸؛ الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان، بیروت: ۱۴۱۴ قمری. ، ج۲، ص۲۴۰؛ تسمیه من قتل مع الحسین من اهل بیته و شیعته، اسدی کوفی، فضیل‌بن زبیر، به کوشش محمدرضا حسینی جلالی، مجله تراثنا، سال اول شماره ۲، ۱۴۰۵ قمری. ص۱۵۰؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: ۱۳۶۸ قمری/ ۱۹۴۱ میلادی. ، ص۹۲.
  2. الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمد بن محمد بن نعمان، بیروت: ۱۴۱۴ قمری، ج۲، ص۲۴۰؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: ۱۳۶۸ قمری/ ۱۹۴۱ میلادی. ، ص۹۲.
  3. انصار الحسین، محمدمهدی شمس‌الدین، ترجمه سیدناصر هاشم‌زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین‌الملل، ۱۳۸۷ شمسی.(ع)، ص۱۴۸.
  4. نصوص من تاریخ ابی‌مخنف، ج۱، ص۴۸۷؛ انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ میلادی. ، ج۳، ص۴۰۶؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: ۱۳۶۸ قمری/ ۱۹۴۱ میلادی. ، ص۹۲.
  5. الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان، بیروت: ۱۴۱۴ قمری. ، ج۲، ص۱۹۸.
  6. الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، عزّالدین علی بن احمد بن ابی الکرم، تحقیق مکتبه التراث، بیروت: ۱۳۸۵-۱۳۸۶ قمری. ، ج۴، ص۲۴۳.
  7. محمدزاده، مرضیه، دوزخیان جاوید، ص۲۰۶-۲۰۷.