قبیله جعفی و نقش آن در تاریخ اسلام تا پایان خلافت امویان (مقاله)
| قبیله جعفی و نقش آن در تاریخ اسلام تا پایان خلافت امویان | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسندگان | مریم سعیدیان جزی |
| موضوع | قبیله جعفی |
| مذهب | شیعه |
| منتشر شده در | فصلنامه پژوهش‌نامه تاریخ اسلام |
| محل نشر | تهران، ایران |
| تاریخ نشر | پاییز 1395 |
| شماره | 23 |
| شماره صفحات | از صفحه 5 تا 26 مجله |
| ناشر الکترونیک | پایگاه تخصصی مجلات نور |
قبیله جعفی و نقش آن در تاریخ اسلام تا پایان خلافت امویان عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی قبیله جعفی می‌پردازد. این مقاله ۲۲ صفحه‌ای به قلم مریم سعیدیان جزی نگاشته شده و در فصلنامه پژوهش‌نامه تاریخ اسلام (شماره ۲۳، پاییز ۱۳۹۵) منتشر گشته است[۱].
چکیده مقاله
نویسنده در ابتدای چکیده مقاله می‌نویسد: «قبیله جعفی که یکی از قبایل تاثیرگذار در تاریخ صدر اسلام بود، کمتر مورد تامل و جستجوی اهل تحقیق قرار گرفته است، به ویژه ازین منظر که نشان دهد میزان همبستگی و مواضع فردی و قبیله ای بنی جعفی در صحنه‌های مختلف چگونه بوده و این امر تا چه اندازه تحت تاثیر گرایش‌های عقیدتی، قومی و قبیله ای قرار داشته است؟ بررسی و تحلیل منابع نشان می‌‌دهد تاریخ این قبیله، بیش از هر چیز بر محور اشراف و روسای قبیله قرار داشته و مواضع فردی و قومی آنها تابعی از سه عامل عصبیت قومی، منفعت‌طلبی و مصلحت اندیشی بود. تفکر جمعی قبیله جعفی در صحنه سیاسی و نظامی، بیشتر همسو با نظام اجتماعی و دستگاه حکومت بود، اما مواضع علمی و مذهبی بزرگان و علمای منسوب به آن، با گرایش‌های عراقی و شیعی همسویی داشت. به علاوه آنکه برخی از نخبگانش در ثبت و ضبط دانش‌های اسلامی و دگرگونی‌های فرهنگی- اجتماعی جامعه اسلامی، نقش مهمی داشتند»[۱].
فهرست مقاله
- مقدمه
- خاستگاه و موقعیت قبیله جعفی پیش از اسلام
- گروش قبیله جعفی به اسلام
- مشارکت قبیله جعفی در فتوح و اسکان در مناطق مفتوحه
- تعامل فبیله جعفی با خلفا و حکمرانان
- تثبیت و تحکیم خلافت اموی
- اداره ولایات و امور دیوانی
- تقابل اشرافیت قبیله‌ای با حجر بن عدی
- مواضع دوگانه بنی جعفی در قیام امام حسین بن علی(ع)
- همراهی وهب بن زمعه جعفی با جنبش توابین
- تقابل اشراف قبیله‌ای با حرکت مختار ثقفی
- شورش عبیدالله جعفی
- تعامل با دولت آل زبیر
- مواضع چندگانه قبیله جعفی در برابر سه حرکت ابن اشعث، آل مهلب و خوارج
- مواضع دوگانه بزرگان جعفی در برابر دعوت عباسی
دربارهٔ پدیدآورنده
خانم دکتر مریم سعیدیان جزی، تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع دکتری تاریخ اسلام دانشگاه اصفهان به اتمام رساند.
معاون سردبیر و مدیر داخلی مجله حکمت اهل بیت، معاون سردبیر مجله پژوهشی تاریخی انقلاب اسلامی و عضو هیئت تحریریه مجله پژوهش‌های فقهی قرآنی خانواده ازجمله فعالیت‌های وی است. او تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «قبیله نخع در تاریخ اسلام و تشیع تا پایان قرن سوم هجری»، «سیره و تاریخ امامان شیعه»، «تاریخ تحولات صدر اسلام با تاکید بر سیره رسول الله و اهل بیت»، «بررسی مفهومی استقامت واستقامت دینی در دوران بعد از رسول‌الله»، «ضرورت‌ها و الزامات گفتگوی ادیان در سیره رضوی»، «ارائه شاخص الگوی گفتگوی مطلوب برای تمدن نوین اسلامی در دیدگاه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای»، «نقش شیعیان اهواز در گسترش تمدن اسلامی»، «جایگاه زنان در سیره امام هادی» و «قبیله جعفی و نقش آن در تاریخ اسلام تا پایان خلافت امویان» برخی از این آثار است[۲].