لشکر در معارف دعا و زیارات

مقدمه

در زبان عربی، جُند به معنای لشکر و اعوان و انصار و جمع آن جُنود و اَجناد است. مادون خدای متعال همه نیازمند و در پیشبرد اهداف خود محتاج کمک یاورانی هستند. این تنها خدای متعال است که بدون نیاز به هیچ لشکری در اوج عزّت و سلطنت به سر می‌برد: «ای خداوندی که از آن توست آن سلطه نیرومند بی‌مدد هیچ لشکر و هیچ یاور».^[۱]

البته در قرآن از جنود الهی سخن گفته شده است و اینکه جنود خدا بی‌شمارند و تعداد آنها را کس نمی‌داند: ﴿وَمَا يَعْلَمُ جُنُودَ رَبِّكَ إِلَّا هُوَ﴾^[۲]. باید توجه داشت که هم ملائکه و هم انسان‌های مؤمن، بلکه به یک معنا تمام نیروهای عالم آفرینش جنود پروردگار هستند؛ یعنی تحت فرمان اویند و در جهت مقصدی که او می‌خواهد به حرکت درمی‌آیند. باد، آب، زمین و... همه جنود الهی هستند. همین زمین بدکارانی همچون قارون را در خود فرو برده و همین آب نابکارانی مثل فرعون را در خویش غرق کرده است.

شیطان که مطرود پروردگار است نیز از لشکریان پیاده و سواره ﴿وَاسْتَفْزِزْ مَنِ اسْتَطَعْتَ مِنْهُمْ بِصَوْتِكَ وَأَجْلِبْ عَلَيْهِمْ بِخَيْلِكَ وَرَجِلِكَ وَشَارِكْهُمْ فِي الْأَمْوَالِ وَالْأَوْلَادِ وَعِدْهُمْ وَمَا يَعِدُهُمُ الشَّيْطَانُ إِلَّا غُرُورًا﴾ ^[۳] برخوردار است. از این رو امام سجاد (ع) از خدا چنین می‌خواهد: بار خدایا لشکرش (شیطان) بشکن و کیدش باطل نمای.

به همین دلیل امام از خدا می‌خواهد در دفاع از لشکریان مسلمان جنودی از فرشتگان را به یاری ایشان بفرستد: (خدایا) لشکری از ملائکه خود همراه با خشم و عذاب خود بر سرشان (دشمنان) فرست، آن‌سان که در جنگ بدر فرستادی^[۴]. هم‌چنین در طلب نصرت برای ولیّ خدا می‌گوید: (بار خدایا! ولی خود را) در پناه خود حفظ نمای و به ملائکه خود یاری‌اش ده و به لشکر پیروزمند خود مددش رسان^[۵].^[۶].^[۷]

جستارهای وابسته

منابع

شیرزاد، امیر، مقاله «لشکریان»، دانشنامه صحیفه سجادیه

پانویس

↑ «وَ السُّلْطَانِ الْمُمْتَنِعِ بِغَيْرِ جُنُودٍ وَ لَا أَعْوَانٍ»؛ دعای سی‌و‌دوم.
↑ «و سپاه پروردگارت را کسی جز او نمی‌داند» سوره مدثر، آیه ۳۱.
↑ «و هر یک از آنان را که بتوانی با آوای خویش بلغزان و با سوارگان و پیادگان خویش بر آنان بتاز و در دارایی‌ها و فرزندان آنان شریک شو و به آنها وعده بده! و شیطان جز وعده فریبنده به آنان نخواهد داد» سوره اسراء، آیه ۶۴.
↑ نیایش بیست‌وهفتم.
↑ نیایش چهل‌وهفتم.
↑ التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، حسن مصطفوی، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۳۰، چاپ سوم؛ صحیفه سجادیه؛ ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ قرآن مجید، محمدمهدی فولادوند.
↑ شیرزاد، امیر، مقاله «لشکریان»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۳۸۸.

[1] «وَ السُّلْطَانِ الْمُمْتَنِعِ بِغَيْرِ جُنُودٍ وَ لَا أَعْوَانٍ»؛ دعای سی‌و‌دوم.

[2] «و سپاه پروردگارت را کسی جز او نمی‌داند» سوره مدثر، آیه ۳۱.

[3] «و هر یک از آنان را که بتوانی با آوای خویش بلغزان و با سوارگان و پیادگان خویش بر آنان بتاز و در دارایی‌ها و فرزندان آنان شریک شو و به آنها وعده بده! و شیطان جز وعده فریبنده به آنان نخواهد داد» سوره اسراء، آیه ۶۴.

[4] نیایش بیست‌وهفتم.

[5] نیایش چهل‌وهفتم.

[6] التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، حسن مصطفوی، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۳۰، چاپ سوم؛ صحیفه سجادیه؛ ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ قرآن مجید، محمدمهدی فولادوند.

[7] شیرزاد، امیر، مقاله «لشکریان»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۳۸۸.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]