محمد بن عیسی بن عبید یقطینی در معارف و سیره رضوی
این مدخل زیرشاخهٔ بحث محمد بن عیسی بن عبید یقطینی است. محمد بن عیسی بن عبید یقطینی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: محمد بن عیسی بن عبید یقطینی در معارف و سیره رضوی - پرسش مرتبط نداردمحمد بن عیسی بن عبید بن یقطین، غلام اسد بن خزیمه، مکنی به ابوجعفر، از یاران و راویان اخبار از امام رضا (ع) بود. وی دارای تألیفاتی چون: کتاب الامامة، کتاب الواضح المکشوف فی الرد اهل الوقوف، کتاب المعرفة، کتاب بعد الاسناد، کتاب قرب الاسناد، کتاب الوصایا، کتاب اللؤلؤ، المسائل المحرمه، الضیاء، ظرائف، التجمل و المروة، الفیء و الخمس، الرجال، الزکاة، ثواب الاعمال و کتاب النوادر می‌باشد[۱].[۲]
آشنایی اجمالی
علمای رجال درباره او اختلاف کرده‌اند، گروهی عقیده دارند وی در نقل اخبار و روایات ضعیف بوده و از غالیان به شمار می‌رود، جماعتی هم گفته‌اند او از ثقات راویان و مقبول القول است، و اخبار و احادیث او مورد اعتماد می‌باشد، او از مشایخ کثیرالروایه می‌باشد و حالات او در کتب رجال آمده و همگان در حالات و خصوصیات او بحث و گفتگو کرده‌اند.
احمد بن ابی عبدالله برقی در رجال خود او را از اصحاب امام هادی(ع) نوشته و گوید: محمد بن عیسی بن عبید از یقطینیان محسوب می‌باشد، ولی شیخ در رجال خود وی را از راویان امام رضا(ع) می‌داند و گوید: وی از اهل بغداد می‌باشد، و در فهرست گفته محمد بن عیسی یقطینی از ضعفا به شمار است.
شیخ ابوجعفر صدوق او را از رجال کتاب نوادر الحکمة استثناء کرده و گفته: من روایات او را نقل نمی‌کنم، و گفته شده که او از غالیان بوده است و چند کتاب تألیف کرده که از آن جمله کتاب وصایا و کتاب تفسیر قرآن و کتاب تجمل و مروءة و کتاب امل و رجاء می‌باشند، این کتاب‌ها را ابن همام از وی نقل می‌کند.
ابوالعباس نجاشی در رجال خود گوید: ابوجعفر محمد بن عیسی بن عبید از بزرگان امامیه و ثقات کثیرالروایه است. او تألیفات خوبی دارد و از ابوجعفر جواد(ع) روایت می‌کند. ابن بابویه از ابن الولید نقل می‌کند منقولات منفرد محمد بن عیسی که از کتب یونس روایت کرده قابل اعتماد نیست ولی اصحاب ما سخن ابن الولید را انکار می‌کردند و می‌‌گفتند درباره کسی مانند او نباید این سخنان گفته شود.
محمد بن جعفر رزاز گوید: محمد بن عیسی در بازار عطش بغداد سکونت داشت و کتاب‌هایی تألیف کرده که از آن جمله کتاب امامت، کتاب واضح، کتاب معرفت، کتاب بعد الاسناد، کتاب قرب الاسناد، کتاب وصایا، کتاب لؤلوة، کتاب مسائل محرمه، کتاب ضیاء، کتاب ظرائف، کتاب توقیعات، کتاب فیی و خمس، کتاب رجال، کتاب زکوة، کتاب ثواب الاعمال و کتاب نوادر.
کشی در رجال خود گوید: ابوجعفر محمد بن عیسی بن عبید از ابن محبوب روایت می‌کند و در میان راویان او از همگان کوچکتر بود، علی بن محمد قتیبی گوید: فضل بن شاذان محمد بن عیسی را دوست می‌داشت و از وی تجلیل می‌کرد و به طرف او تمایل داشت و می‌گفت در میان اقرانش مانند ندارد، علامه حلی نیز در خلاصه به اقوال و آراء او اعتماد کرده است و روایات وی را مورد اعتماد قرار داده است.
او از حضرت رضا(ع) دو حدیث نقل می‌کند، او می‌گوید: امام رضا(ع) فرمودند: در خروس سفید پنج خصلت از خصال پیامبران می‌باشد، شناختن اوقات نماز، غیرت، سخاوت، شجاعت و کثرت مجامعت.[۳]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ معجم رجال الحدیث، ج۱۷، ص۱۱۳-۱۱۴.
- ↑ محمدی، حسین، رضانامه ص۶۴۲.
- ↑ عطاردی قوچانی، عزیزالله، راویان امام رضا در مسند الرضا، ص 467-468.