مدینه فاضله مهدی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

تا آن‌جا که در حافظه تاریخ به یاد مانده است، هیچ‌گاه انسان از اندیشه و رؤیای بهتر زیستن فارغ نبوده و همیشه، نگاه او برای یافتن آینده‌ای بهتر و سامان‌یافته‌تر، دوردست‌ها را نظاره کرده است. این رؤیا، در زندگانی انسان به گونه‌های مختلفی تبلور یافته است و بارزترین نمونه از آن را در اندیشه "مدینه فاضله" می‌یابیم. و اما مهم‌ترین و برجسته‌ترین خصوصیات مدینه فاضله اسلامی -که تحقق آن را پس از ظهور منجی عالم بشریت حضرت مهدی (ع) به ما وعده داده‌اند- عبارتند از:

  1. مدینه عدل: در خصوصیات قیام و حکومت امام زمان (ع) هیچ ویژگی به اندازه عدالت و قسط‍‌ روشنی ندارد. در زیارت صاحب الامر می‌خوانیم: «السَّلَامُ عَلَى الْقَائِمِ الْمُنْتَظَرِ وَ الْعَدْلِ الْمُشْتَهَر...»[۱] در مدینه فاضله اسلامی و در بستر ظهور آن منجی نیز، همه سخن از عدالت است. دامنه عدالت او، تا اقصی نقاط‍‌ منازل و زوایای ناپیدای جامعه گسترده است، حتی عدالت و دادگری همچون گرما و سرما در درون خانه‌های مردمان نفوذ می‌کند و مأمن و مسکن وجود آنان را سامان می‌بخشد[۲]. در سایه این عدالت، هیچ انسانی در قید بندگی و بردگی باقی نمی‌ماند[۳].
  2. مدینه رفاه: مدینه فاضله اسلامی، مدینه رفاه و آسایش همگانی است. رفاه و تنعم بدان سان که دیگر نیازمند و صاحب‌حاجتی در سطح جامعه یافت نمی‌توان کرد. یک دلیل مهم بر این امر، توزیع عادلانه ثروت‌ها و منابع است. در روایات، سخن از کثرت مال، وفور نعمت‌ها، باران‌های پی‌درپی، سبکباری از بارهای سنگین زندگی، ادای قرض مقروضین و سخن از بذل و بخشش امام (ع) بر همگان است، به‌طوری که از طلب مال و بخشش دیگران بی‌نیاز گردند[۴].
  3. مدینه امن: در روایتی از امام صادق (ع) در تفسیر آیه شریفه وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا... وَلَيُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا می‌فرماید: "نَزَلَتْ فِي الْقَائِمِ وَ أَصْحَابِهِ"[۵]. یعنی وعده خداوند، مبنی بر این‌که وحشت و خوف مؤمنان را به امنیت و سلام تبدیل می‌کند، در زمان ظهور آن حضرت، معنی و مصداق می‌یابد.
  4. مدینه تربیت: تربیت و پرورش روح انسان‌ها و توجه به اخلاق و فضائل روحی، از اساسی‌ترین برنامه‌های ظهور است. انسان‌ها در کنار غنای مالی، از غنای قلبی و روحی نیز بهره‌مند می‌گردند[۶] و در کنار اتمام نعمت و وفور ثروت، به کمال اخلاق و فضیلت‌های انسانی راه می‌یابند[۷].
  5. مدینه علم: دوره ظهور، دوران گسترش علم و دانایی است و مدینه فاضله اسلامی، مدینة العلم است. او می‌آید و دانایی و فرزانگی، جانشین جهل و نادانی می‌گردد و جهان از نور عقل و دانش آکنده می‌شود[۸].
  6. مدینه مستضعفان: آنان که پیش از ظهور، بار سنگین فقر و بیچارگی و نامردمی را تحمل کرده‌اند، اکنون در راستای اجرای عدالت باید به حق‌ مسلم خویش در وراثت و پیشوایی زمین دست یابند[۹]. و بدین‌سان، بهشت زمینی در عالم خارج، واقعیت می‌یابد[۱۰].[۱۱]

پرسش مستقیم

پرسش‌های وابسته

منابع

پانویس

  1. مفاتیح الجنان، زیارت صاحب الامر.
  2. بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۶۲.
  3. بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۲۴.
  4. بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۹۰.
  5. غیبة طوسی، ص ۲۴۰ (ذیل آیه ۵۵ سوره نور.).
  6. بحار الانوار، ج ۸۴، ص ۵۱.
  7. بحار الانوار، ج ۸۴، ص ۱۲۳.
  8. بحار الانوار، ج ۷۵، ص ۵۱.
  9. سوره قصص، ۵.
  10. چشم‌به‌راه مهدی، ص ۱۹۸.
  11. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۶۳۱.