مدینه فاضله مهدی

این مدخل زیرشاخهٔ بحث امام مهدی است. امام مهدی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: امام مهدی در قرآن - امام مهدی در حدیث - امام مهدی در کلام اسلامی - پرسش‌های مرتبط

مقدمه

تا آن‌جا که در حافظه تاریخ به یاد مانده است، هیچ‌گاه انسان از اندیشه و رؤیای بهتر زیستن فارغ نبوده و همیشه، نگاه او برای یافتن آینده‌ای بهتر و سامان‌یافته‌تر، دوردست‌ها را نظاره کرده است. این رؤیا، در زندگانی انسان به گونه‌های مختلفی تبلور یافته است و بارزترین نمونه از آن را در اندیشه "مدینه فاضله" می‌یابیم. و اما مهم‌ترین و برجسته‌ترین خصوصیات مدینه فاضله اسلامی -که تحقق آن را پس از ظهور منجی عالم بشریت حضرت مهدی (ع) به ما وعده داده‌اند- عبارتند از:

1. مدینه عدل: در خصوصیات قیام و حکومت امام زمان (ع) هیچ ویژگی به اندازه عدالت و قسط‍‌ روشنی ندارد. در زیارت صاحب الامر می‌خوانیم: «السَّلَامُ عَلَى الْقَائِمِ الْمُنْتَظَرِ وَ الْعَدْلِ الْمُشْتَهَر...» در مدینه فاضله اسلامی و در بستر ظهور آن منجی نیز، همه سخن از عدالت است. دامنه عدالت او، تا اقصی نقاط‍‌ منازل و زوایای ناپیدای جامعه گسترده است، حتی عدالت و دادگری همچون گرما و سرما در درون خانه‌های مردمان نفوذ می‌کند و مأمن و مسکن وجود آنان را سامان می‌بخشد. در سایه این عدالت، هیچ انسانی در قید بندگی و بردگی باقی نمی‌ماند.
2. مدینه رفاه: مدینه فاضله اسلامی، مدینه رفاه و آسایش همگانی است. رفاه و تنعم بدان سان که دیگر نیازمند و صاحب‌حاجتی در سطح جامعه یافت نمی‌توان کرد. یک دلیل مهم بر این امر، توزیع عادلانه ثروت‌ها و منابع است. در روایات، سخن از کثرت مال، وفور نعمت‌ها، باران‌های پی‌درپی، سبکباری از بارهای سنگین زندگی، ادای قرض مقروضین و سخن از بذل و بخشش امام (ع) بر همگان است، به‌طوری که از طلب مال و بخشش دیگران بی‌نیاز گردند.
3. مدینه امن: در روایتی از امام صادق (ع) در تفسیر آیه شریفه ﴿وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا... وَلَيُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا﴾ می‌فرماید: "نَزَلَتْ فِي الْقَائِمِ وَ أَصْحَابِهِ". یعنی وعده خداوند، مبنی بر این‌که وحشت و خوف مؤمنان را به امنیت و سلام تبدیل می‌کند، در زمان ظهور آن حضرت، معنی و مصداق می‌یابد.
4. مدینه تربیت: تربیت و پرورش روح انسان‌ها و توجه به اخلاق و فضائل روحی، از اساسی‌ترین برنامه‌های ظهور است. انسان‌ها در کنار غنای مالی، از غنای قلبی و روحی نیز بهره‌مند می‌گردند و در کنار اتمام نعمت و وفور ثروت، به کمال اخلاق و فضیلت‌های انسانی راه می‌یابند.
5. مدینه علم: دوره ظهور، دوران گسترش علم و دانایی است و مدینه فاضله اسلامی، مدینة العلم است. او می‌آید و دانایی و فرزانگی، جانشین جهل و نادانی می‌گردد و جهان از نور عقل و دانش آکنده می‌شود.
6. مدینه مستضعفان: آنان که پیش از ظهور، بار سنگین فقر و بیچارگی و نامردمی را تحمل کرده‌اند، اکنون در راستای اجرای عدالت باید به حق‌ مسلم خویش در وراثت و پیشوایی زمین دست یابند. و بدین‌سان، بهشت زمینی در عالم خارج، واقعیت می‌یابد.

پرسش مستقیم

• مدینه فاضله پس از ظهور امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)

پرسش‌های وابسته

1. هنگامی که امام مهدی ظهور می‌کند دنیای امروزی چگونه خواهد بود؟ (پرسش)
2. اسلام بعد از ظهور امام مهدی چه جایگاهی دارد؟ (پرسش)
3. بعد از ظهور امام مهدی وضع جهان چگونه است؟ (پرسش)
4. آیا زمان ظهور ریشه کفر و ظلم کنده می‌‏شود؟ آیا در آن ایام کسی به فکر قیامت هست و آیا قیامت و حساب‏رسی در آن ایام معنایی دارد؟ (پرسش)
5. در عصر ظهور احکام دینی چگونه اجرا می‌‏شوند؟ (پرسش)
6. مدینه فاضله پس از ظهور امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
7. ویژگی‌های مدینه فاضله امام مهدی چیست؟ (پرسش)
8. آیا هنگام ظهور امام مهدی مدینه فاضله تحقق می‌یابد؟ (پرسش)
9. ظهور امام مهدی چه تأثیری در جهان دارد؟ (پرسش)
10. جهانی که ما در آن زندگی می‌‏کنیم چه فرقی با جهان پس از ظهور امام مهدی دارد؟ (پرسش)

منابع

1. مجتبی تونه‌ای، موعودنامه