حکومت مکه
آشنایی اجمالی
مکه شهری است خشک در وسط انبوهی از کوه‌ها و سنگلاخ‌ها در کشور شبه جزیره عربستان. این شهر زادگاه پیامبر خدا (ص) و محل برانگیخته شدن ایشان به رسالت است. مردم مکه، همواره بر آیین ابراهیم (ع) بودند تا اینکه از زمان عمرو بن لحی، امیر خزاعی مکه، بت‌پرست شدند[۱].[۲]. بعد از اسلام این شهر در سال هشتم هجری توسط مسلمانان فتح شد. شهر مکه در آخرالزمان شاهد حوادث بسیاری خواهد بود که به فراوانی در احادیث ملاحم و فتن و احادیث آخرالزمان از آن یاد شده است[۳].
حاکمان مکه
ابو قتاده انصاری
ابو قتاده انصاری در زمره اصحاب رسول خدا (ص) و از شجاعان و دلاوران و افاضل یاران آن حضرت به شمار می‌آید همچنین او از یاران مخلص و با وفای امیرالمؤمنین (ع) نیز محسوب می‌شود. او در تمامی جنگ‌های زمان خلافت آن حضرت حضور داشته است[۴].
امیرالمؤمنین (ع) هنگامی که به خلافت رسید، خالد بن عاصی بن هاشم بن مغیره مخزومی را که از سوی عثمان والی مکه بود، عزل کرد و ابو قتاده انصاری را بر آن شهر گماشت ولی پس از مدتی ابو قتاده را نیز از ولایت مکه برکنار نموده[۵] و قثم فرزند عباس را به جای او منصوب کرد[۶].
قثم بن عباس
قثم بن عباس قرشی پسر عمو و صحابی رسول خدا (ص) و نیز از اصحاب خاص حضرت علی (ع) بود[۷]. قثم، جزو یاران باوفای امیرمؤمنان (ع) بود و همواره در راه آن حضرت مستقیم و پابرجا بود و هرگز به انحراف نرفت و آشکارا این اعتقاد و ایمان به حضرت را بازگو می‌نمود. هنگامی که حضرت علی (ع) به خلافت رسید، روی اعتمادی که به قثم داشت او را به کارهای مهمی گماشت و از همان اوایل خلافت قثم را والی و استاندار مکه قرار داد و تا زمان شهادت آن حضرت، وی به این سمت باقی بود. اما عده‌ای معتقدند حضرت علی (ع) قثم را بر حکومت مدینه (نه مکه) برگزید و در زمان معاویه او با سعید بن عثمان به سمرقند رفت و در آنجا به شهادت رسید[۸]. طبری قثم را کارگزار مکه و طائف دانسته است[۹].[۱۰]
منابع
پانویس
- ↑ هشام بن محمد کلبی، الاصنام، ص۸.
- ↑ حسینی ایمنی، سید علی اکبر، مکه در عصر بعثت، فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم، ج۲، ص۳۲۴-۳۲۶.
- ↑ حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص۵۵۷.
- ↑ اسد الغابه، ج۵، ص۲۷۵؛ الاصابه، ج۷، ص۳۲۹ و رجال طوسی، ص۶۳.
- ↑ ظاهرا علت برکناری ابوقتاده از ولایت مکه، جهت فراخوانی او به همراهی با حضرت در جنگ جمل، صفین و نهروان بوده است.
- ↑ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۱۲۰؛ ذاکری، علی اکبر، سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین، ج۱، ص ۱۱۷ - ۱۲۳.
- ↑ رجال طوسی، ص۵۵، ش۷.
- ↑ اسدالغابه، ج۴، ص۱۰۷؛ الاصابه، ج۵، ص۴۲۰.
- ↑ تاریخ طبری (هشت جلدی)، ج۴، ص۶۹؛ ابن دمشقی، جواهر المطالب فی مناقب الامام علی(ع)، ج۲، ص۱۲۵.
- ↑ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۲، ص۱۱۱۰-۱۱۱۲؛ ذاکری، علی اکبر، سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین، ج۱، ص۱۲۳ - ۱۲۵.