وفاداری در بیعت با اهل بیت

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

یکی از حقوق امام بر گردن امت و وظایف امت نسبت به امام، وفاداری در بیعت با امام است. امیرمؤمنان می‌فرماید: حق من بر شما، وفاداری شما در بیعت با من است[۱]. و به فرموده رسول خدا (ص) کسی که بمیرد و بیعت امامی بر گردنش نباشد، به مرگ جاهلیت مرده است[۲].[۳]

بر پایه آیه ﴿إِنَّ الَّذِينَ يُبَايِعُونَكَ إِنَّمَا يُبَايِعُونَ اللَّهَ يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ فَمَنْ نَكَثَ فَإِنَّمَا يَنْكُثُ عَلَى نَفْسِهِ وَمَنْ أَوْفَى بِمَا عَاهَدَ عَلَيْهُ اللَّهَ فَسَيُؤْتِيهِ أَجْرًا عَظِيمًا[۴] بیعت با رسول خدا (ص) چونان بیعت با خداست؛ یعنی بیعت‌کنندگان، متعهّد می‌شوند تا فرمانبر او باشند و اوامر و نواهی او را گردن نهند که این فرمانبرداری بی‌شک اطاعت خداست. از این‌رو با تعبیر ﴿يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ دست پیامبر (ص) را دست خدا نامیده است؛ چنان‌که در آیه ﴿وَمَا رَمَيْتَ إِذْ رَمَيْتَ وَلَكِنَّ اللَّهَ رَمَى[۵] رمی و خاک پاشیدن حضرت رسول (ص) را به خودش نسبت داده است[۶].

ما مسلمانان هر روز با امام خود بیعت می‌کنیم و در روز دیگر آن را تجدید می‌نماییم، به گونه‌ای که انحراف و زوال در آن راه نداشته باشد[۷] و این بیعت تا قیامت ادامه دارد [۸].[۹]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. «وَ أَمَّا حَقِّي عَلَيْكُمْ فَالْوَفَاءُ بِالْبَيْعَةِ»؛ بحارالأنوار، ج۳۴، ص۴۸.
  2. «مَنْ مَاتَ وَ لَيْسَ فِي عُنُقِهِ بَيْعَةُ الْإِمَامِ أَوْ لَيْسَ فِي عُنُقِهِ عَهْدُ الْإِمَامِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً»؛ بحارالأنوار، ج۲۳، ص۹۴.
  3. مقامی، مهدی، وظایف امت نسبت به قرآن و عترت، ص ۱۰۰.
  4. «بی‌گمان آنان که با تو بیعت می‌کنند جز این نیست که با خداوند بیعت می‌کنند؛ دست خداوند بالای دست‌های آنان است؛ از این روی هر که پیمان شکند به زیان خویش می‌شکند و هر کس به آنچه با خداوند پیمان بسته است وفا کند به زودی به او پاداشی سترگ خواهد داد» سوره فتح، آیه ۱۰.
  5. «و چون تیر افکندی تو نیفکندی بلکه خداوند افکند» سوره انفال، آیه ۱۷.
  6. جوادی آملی، عبدالله، ادب فنای مقربان، ج۷، ص۶۱.
  7. «اللَّهُمَّ إِنِّي أُجَدِّدُ لَهُ فِي صَبِيحَةِ يَوْمِي هَذَا وَ مَا عِشْتُ مِنْ أَيَّامِي عَهْداً وَ عَقْداً وَ بَيْعَةً لَهُ فِي عُنُقِي لَا أَحُولُ عَنْهَا وَ لَا أَزُولُ أَبَداً»؛ «اللَّهُمَّ إِنِّي أُجَدِّدُ لَهُ فِي هَذَا الْيَوْمِ وَ فِي كُلِّ يَوْمٍ عَهْداً وَ عَقْداً وَ بَيْعَةً لَهُ فِي رَقَبَتِي»؛ مفتاح الجنان، دعای عهد.
  8. «اللَّهُمَّ هَذِهِ بِيعَةٌ لَهُ فِي عُنُقِي إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ»؛ المزار الکبیر، لابن المشهدی.
  9. مقامی، مهدی، وظایف امت نسبت به قرآن و عترت، ص ۱۰۱.