اخلاص در اخلاق اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

*[[اعمال انسان]] در عالم واقع به صورتی مناسب خود [[ظهور]] می‌یابد. این [[اعمال]]، از لحظه [[مرگ]] همراه [[انسان]] بوده در [[قبر]] او را [[همراهی]] می‌نماید؛ پس از آن در صحنه [[قیامت]] نیز برای دیگران [[آشکار]] می‌گردد، و زان پس هرگز بر او و دیگران پوشیده نخواهد بود. [[حضرت حق]] در این رابطه می‌فرماید: {{متن قرآن|فَكَشَفْنَا عَنْكَ غِطَاءَكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيدٌ}}<ref>«پس ما پرده را از (پیش چشم) تو کنار زدیم و امروز چشمت تیزنگر است» سوره ق، آیه ۲۲.</ref>. مراد از کلمه "روز" در این [[آیه شریفه]]، لحظه [[مرگ]] - و نه [[روز قیامت]]- می‌باشد؛ چه از لحظه [[مرگ]]، حجاب‌ها رفع می‌شود و [[انسان]] از دیدی کامل برخوردار می‌گردد. از این رو، از آن لحظه به بعد- که نهایتی نخواهد داشت-، [[انسان]] [[اعمال]] خود را به‌صورت مجسّم به‌همراه خواهد داشت. [[علامه مجلسی]] این مطلب را به تفصیل مورد بررسی قرار دارده، و آن را از ضروریّات [[اسلام]] و تشیّع دانسته است<ref>بحار الأنوار، ج۶، ص۱۴۴ - ۲۹۴.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۳ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۳، ص ۲۳۷.</ref>.

*انگیزه بودن این قسم نیز، خود بر چند نوع است:

#انگیزه، گاه می‌تواند حفظ [[انسان]] از [[عذاب]] [[قبر]] باشد. [[قرآن کریم]] بر این نوع از [[عذاب]] تأکید فرموده، در [[آیات]] بسیاری به وجود و نیز چگونگیِ آن پرداخته است. این، از آن رو است که [[مردمان]] قبل از [[خروج]] از [[دنیا]] خویشتن را از آن [[عذاب]] حفظ کرده، پس از [[مرگ]] بدان دچار نشوند. از این رو بدون تردید می‌توان نقش انگیزه بودن را برای آن قائل شد. به این دو [[آیه شریفه]] بنگرید: {{متن قرآن|وَحَاقَ بِآلِ فِرْعَوْنَ سُوءُ الْعَذَابِ * النَّارُ يُعْرَضُونَ عَلَيْهَا غُدُوًّا وَعَشِيًّا وَيَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ أَدْخِلُوا آلَ فِرْعَوْنَ أَشَدَّ الْعَذَابِ}}<ref>«آنگاه خداوند او را از گزند نیرنگ‌هایی که می‌ورزیدند نگاه داشت و زشتی عذاب، فرعونیان را فرا گرفت * آتش (دوزخ) که سپیده‌دمان و پایان روز بر آن عرضه می‌شوند و روزی که رستخیز برپا شود (گفته خواهد شد) فرعونیان را به (درون) سخت‌ترین عذاب درآورید!» سوره غافر، آیه ۴۵-۴۶.</ref>؛ {{متن قرآن|وَلَوْ تَرَى إِذْ يَتَوَفَّى الَّذِينَ كَفَرُوا الْمَلَائِكَةُ يَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَأَدْبَارَهُمْ وَذُوقُوا عَذَابَ الْحَرِيقِ}}<ref>«و کاش می‌دیدی هنگامی را که فرشتگان جان کافران را می‌گیرند به چهره و پشت آنان می‌کوبند و (می‌گویند) عذاب (آتش) سوزان را بچشید!» سوره انفال، آیه ۵۰.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۳ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۳، ص ۲۳۸-۲۳۹.</ref>.

#همنشینی با [[اولیاء الهی]]، و [[برتر]] از همه [[معصومان]]{{عم}} نیز می‌تواند در شمار این انگیزه‌ها قرار گیرد. اینان در [[قیامت]] تحت لوای [[حمد]] جمع می‌شوند، و [[اعمال]] [[نورانی]] خود را همچون درختی پربار می‌یابند، که می‌توانند هر لحظه از ثمرات و میوه‌های رنگارنگ آن بهره‌مند شوند. هرچند [[روایات]] ما در این زمینه به مرتبه [[یقین]] آفرینی رسیده است، اما باز در این باره هم [[کلام الهی]] سخت گویا است؛ به این چند [[آیه]] بنگرید: {{متن قرآن|يَوْمَ تَرَى الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ يَسْعَى نُورُهُمْ بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَبِأَيْمَانِهِمْ بُشْرَاكُمُ الْيَوْمَ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا ذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ * يَوْمَ يَقُولُ الْمُنَافِقُونَ وَالْمُنَافِقَاتُ لِلَّذِينَ آمَنُوا انْظُرُونَا نَقْتَبِسْ مِنْ نُورِكُمْ قِيلَ ارْجِعُوا وَرَاءَكُمْ فَالْتَمِسُوا نُورًا فَضُرِبَ بَيْنَهُمْ بِسُورٍ لَهُ بَابٌ بَاطِنُهُ فِيهِ الرَّحْمَةُ وَظَاهِرُهُ مِنْ قِبَلِهِ الْعَذَابُ * يُنَادُونَهُمْ أَلَمْ نَكُنْ مَعَكُمْ قَالُوا بَلَى وَلَكِنَّكُمْ فَتَنْتُمْ أَنْفُسَكُمْ وَتَرَبَّصْتُمْ وَارْتَبْتُمْ وَغَرَّتْكُمُ الْأَمَانِيُّ حَتَّى جَاءَ أَمْرُ اللَّهِ وَغَرَّكُمْ بِاللَّهِ الْغَرُورُ}}<ref>«روزی که مردان و زنان مؤمن را بنگری که فروغشان از جلو و کناره راستشان، پیش می‌شتابد. امروز، نوید شما بوستان‌هایی است که از بن آنها جویبارها روان است و در آنها جاودانید؛ این همان رستگاری سترگ است * روزی که مردان و زنان منافق به مؤمنان می‌گویند: چشم به راه ما بمانید تا از فروغتان (بهره‌ای) بگیریم، (به آنان) گفته می‌شود: به پس پشت خود باز گردید و فروغی بجویید؛ آنگاه میان آنان (و مؤمنان) بارویی می‌کشند که دری دارد، درون آن بخشایش و بیرون آن روی به عذاب دارد * (منافقان) آنان را ندا می‌دهند: آیا ما با شما نبودیم؟ می‌گویند: چرا، اما شما خود را (با دورویی) به سختی افکندید و چشم به راه (شکست ما مؤمنان) بودید و تردید کردید و آرزوها شما را فریب داد تا آنکه فرمان خداوند در رسید و (شیطان) فریبکار شما را به خداوند فریفت» سوره حدید، آیه ۱۲-۱۴.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۳ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۳، ص ۲۳۹-۲۴۰.</ref>.