چرا کتاب مونس الحزین به شیخ صدوق نسبت داده شده است؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
چرا کتاب مونس الحزین به شیخ صدوق نسبت داده شده است؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / غیبت امام مهدی / عصر غیبت کبری / مسجد جمکران
تعداد پاسخ۱ پاسخ

چرا کتاب مونس الحزین به شیخ صدوق نسبت داده شده است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

علی اصغر رضوانی

آقای علی اصغر رضوانی، در کتاب «موعودشناسی و پاسخ به شبهات» در این‌باره گفته است:

«احتمال دارد که این قضیه به جهت تناسب با تاریخ قم در حاشیه این کتاب نوشته شده و سپس به مرور زمان از حاشیه داخل متن کتاب شده است. و از آنجا که فتّال نیشابوری در سال ۵۰۸ به شهادت رسیده و دو قرن بعد از نویسنده کتاب تاریخ قم بوده که معاصر شیخ صدوق است، لذا این کتاب به شیخ صدوق نسبت داده شده است.

این کار بسیار زیاد اتفاق افتاده است که صاحب قاموس الرجال نمونه‌هایی از آن را نقل می‌کند. از آن جمله اینکه در کتاب مقنعه شیخ مفید در مورد حدیث نماز استخاره ذات الرقاع آمده است. و هذه الروایه شاذه[۱]. ولی مرحوم مجلسی بعد از نقل کلام مقنعه می‌گوید: سید بن طاووس می‌گوید: نزد من نسخه‌ای قدیمی از کتاب مقنعه است که تاریخ آن منطبق بر عصر شیخ مفید است و در آن این جمله: و هذه الروایه شاذه وجود ندارد. لذا ممکن است که برخی از حاشیه نویسان آن را در حاشیه کتاب نوشته ولی به مرور زمان داخل در متن کتاب شده است[۲]. مؤید این مطلب اینکه در زمان قدیم چاپ نبوده و از روی هر کتاب استنساخ (رونویسی) می‌کرده‌اند و افرادی بودند که حرفه آنها رونویسی بوده است هر چند خودشان عالم به مباحث آن کتاب نبوده‌اند»[۳].

پرسش‌های وابسته

  1. جمکران کجاست؟ (پرسش)
  2. چرا در کتاب تاریخ قم که پنج باب دارد اثری از قضیه جمکران نیست؟ (پرسش)
  3. از آنجا که کتاب مونس الحزین کتاب معروفی از صدوق نیست لذا چگونه می‌‏توان قضیه را ثابت نمود؟ (پرسش)
  4. چرا کتاب مونس الحزین به شیخ صدوق نسبت داده شده است؟ (پرسش)
  5. آیا توصیه به رفتن به مسجد جمکران سند معتبری دارد؟ (پرسش)
  6. قضیه چاه مسجد جمکران چیست؟ (پرسش)
  7. مسجد جمکران به همت چه کسی ساخته شد؟ (پرسش)
  8. روایت بنای جمکران: "اگر مردم پول بُز کاشانی را دادند قربانی کن و الا خود بده" اما حسن بن مثله نه پول می‏‌گیرد نه خود می‌‏دهد؛ تعارض نیست؟ (پرسش)
  9. مسجد جمکران از چه اهمیت ویژه‏‌ای برخوردار است؟ (پرسش)
  10. آیا چهل بار رفتن به جمکران برای قضای حاجت مدرکی دارد؟ (پرسش)
  11. مسجد مقدس جمکران در قم چگونه به نام امام مهدی معروف شد و پیدایش آن بر اساس چه معیاری بوده است؟ (پرسش)
  12. آیا اگر کسی چهل شب چهارشنبه به جمکران مشرف شود به زیارت آقا نایل می‌‏گردد؟ (پرسش)
  13. اگر امام مهدی‏ به همه جا احاطه دارد پس چرا به جمکران می‌‏رویم؟ (پرسش)
  14. چهل بار رفتن به مسجد جمکران چه حسنی دارد؟ (پرسش)
  15. چه کراماتی از مسجد جمکران دیده شده است؟ (پرسش)
  16. آیا چاه عریضه در مسجد جمکران ویژگی خاصی دارد؟ (پرسش)

منبع‌شناسی جامع مهدویت

پانویس

  1. المقعنه، ص ۲۱۹
  2. بحارالأنوار، ج ۸۸، ص ۲۸۸
  3. رضوانی، علی اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص ۴۶۸.