حبل الله
حبل الله از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: حبل الله در قرآن - حبل الله در حدیث - حبل الله در فقه سیاسی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
«حبل» به معنای «رَسن»، «طناب» و هر چیز مُمتد و طولانی که به وسیله آن وصول به چیزی محقق می‌شود[۱]. واژه حبل در حالت اضافی (حبل الله، حبل‌الناس) به معنای پیمان، عهد، ذمّه نیز می‌آید [۲].
﴿ضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الذِّلَّةُ أَيْنَ مَا ثُقِفُوا إِلَّا بِحَبْلٍ مِنَ اللَّهِ وَحَبْلٍ مِنَ النَّاسِ﴾[۳].
﴿وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا﴾[۴]
"حبل الله" یعنی رشته الهی، امان خدا[۵] و هر چیزی که موجب وصول انسان به خداوند و ایجاد ارتباط میان انسان و خدا می‌گردد. در مورد مصداق "حبل الله" و "حبل الناس" اقوال مختلفی در تفاسیر وارد شده است: حبل الله به معنای عهدالله، احکام شرعی و قوانین الهی است (معاهده ذمه و پرداخت جزیه) و "حبل الناس" به معنای عهدالناس، امان‌نامه‌ها و معاهدات و پیمان‌هایی است که مسلمانان (حتی یک نفر) با کفار و مشرکان و اهل کتاب منعقد کرده‌اند[۶].
در میان مفسران صدر اسلام در معنای "حبل الله" چند وجه ذکر شده است[۷]:
در احادیث شیعه، "حبل الله" بر عترت رسول الله (ص) و ائمه طاهرین (ع) تطبیق شده است [۸].[۹].
منابع
پانویس
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۲۱۷.
- ↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۳، ص۳۸۳.
- ↑ «جز در پناه خداوند یا پناه مردم هر جا یافته شوند محکوم به خواری‌اند» سوره آل عمران، آیه ۱۱۲.
- ↑ «و همگان به ریسمان خداوند بیاویزید و مپرا کنید» سوره آل عمران، آیه ۱۰۳.
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۴۴.
- ↑ وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۴، ص۴۳.
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، "حبل الله"، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۱، ص۸۹۰.
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، "حبل الله"، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۱، ص۸۹۰.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۲۱۶-۲۱۸.