تین در قرآن
مقدمه
وَالتِّينِ وَالزَّيْتُونِ[۱]. معنای عام و مشهور تین و زیتون همان است که در المنجد آمده: «تین: التین (گیا): انجیر، درخت انجیر[۲] و الزیتون (گیا): زیتون، درخت زیتون». «از قتاده نقل شده: تین کوهی است که شهر دمشق بر آن است و زیتون کوهی که بیت المقدس بر آن بنا گردیده و عکرمه گوید: تین و زیتون هر دو نام کوهی است که در آن انجیر و زیتون میروید»[۳]. «رمز سوگند یاد کردن به این دو کوه زیتون و تین و به طور سینا آن است که این سه جا، خاستگاه و محل بعثت بسیاری از پیامبران بوده است»[۴]. «بعضی از مفسرین این دو سوگند وَالتِّينِ وَالزَّيْتُونِ را ناظر به کوهها و یا سرزمینهای فلسطین و شامات دانستهاند که سرزمینهای رویش این دو گونه درخت در محلهای عبادت و وحی پیامبر بوده است[۵]. بعضی از مفسرین گفتهاند: مراد از کلمه «تین» (انجیر) و «زیتون» دو میوه معروف است... ولی بعضی دیگر گفتهاند: منظور از تین، کوهستانی است که دمشق بر بلندی آن واقع شده و منظور از زیتون کوهستانی است که بیت المقدس بر بالای یکی از کوههایش بنا شده و اطلاق نام دو میوه انجیر و زیتون بر این دو کوه شاید برای این بوده که این دو میوه در این منطقه میروید[۶].
درباره اینکه معنای تین و زیتون چیست مفسران نظرات بالا مختلفی آوردهاند:
- شیخ طوسی و ابوالفتوح رازی از قول ابن زید، کعب الاحبار و قتاده آوردهاند که مراد از تین مسجد دمشق است و مراد از زیتون مسجد بیت المقدس است، یعنی دو مسجد در شام[۷]
- زمخشری گوید: مراد از آنها دو کوه است در ارض مقدسه شام و بیت المقدس که به سریانی آنها را طور تینا و طور زیتا گویند؛ زیرا در آنها انجیر و زیتون میروید[۸].
- طبری آن را انجیر و زیتون خوراکی میداند....
- همچنین از قول ابن عباس گفته شده تین اسم مسجد حضرت نوح(ع) است که بر کوه جودی بنا شد و زیتون اسم بیت المقدس است و ضحاک گفته: تین مسجد الحرام و زیتون مسجدالاقصی است.
نتیجه بحث
اگر از نام دو میوه «انجیر» و «زیتون» به این نکته برسیم که انجیر و زیتون نام خاص دو مکان جغرافیایی هستند «تین» نام اختصاصی «شامات» خواهد بود و «زیتون» ...[۹]