ابراهیم بن عباس بن محمد صولی: تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
[[ابواسحاق ابراهیم بن عباس بن محمد بن صول بغدادی صولی کاتب]]. از [[موالیان]] [[یزید بن مهلب]]،<ref>معجم الادباء ۱/۱۶۵.</ref> از نژاد ترک و [[خراسانی]] بود و در زمره [[دانشمندان]] و [[شاعران]] [[بغداد]] به شمار می‌‌آمد.<ref>وفیات الاعیان ۱/۴۵.</ref> [[سال]] [[تولد]] او ۱۶۷ یا ۱۷۶ هـ بوده است.<ref>معجم الادباء ۱/۱۶۵.</ref> برخی صولی را از [[راویان امام رضا]]{{ع}}دانسته‌اند.<ref>عیون اخبار الرضا{{ع}} ۱/۱۴۲.</ref> کسانی چون [[احمد بن قاسم بن اسماعیل]]<ref>عیون اخبار الرضا{{ع}} ۱/۱۴۵.</ref> و [[ثعلب نحوی]] از ایشان [[روایت]] کرده‌اند.<ref>الأنساب ۳/۵۶۸.</ref> | [[ابواسحاق ابراهیم بن عباس بن محمد بن صول بغدادی صولی کاتب]]. از [[موالیان]] [[یزید بن مهلب]]،<ref>معجم الادباء ۱/۱۶۵.</ref> از نژاد ترک و [[خراسانی]] بود و در زمره [[دانشمندان]] و [[شاعران]] [[بغداد]] به شمار می‌‌آمد.<ref>وفیات الاعیان ۱/۴۵.</ref> [[سال]] [[تولد]] او ۱۶۷ یا ۱۷۶ هـ بوده است.<ref>معجم الادباء ۱/۱۶۵.</ref> برخی صولی را از [[راویان امام رضا]] {{ع}}دانسته‌اند.<ref>عیون اخبار الرضا {{ع}} ۱/۱۴۲.</ref> کسانی چون [[احمد بن قاسم بن اسماعیل]]<ref>عیون اخبار الرضا {{ع}} ۱/۱۴۵.</ref> و [[ثعلب نحوی]] از ایشان [[روایت]] کرده‌اند.<ref>الأنساب ۳/۵۶۸.</ref> | ||
وی از کاتبان برجسته، حاذق، [[بلیغ]] و [[فصیح]] بود<ref>معجم الادباء ۱/۱۶۸.</ref> و در [[شعر]] نیز دستی توانا داشت.<ref>معالم العلماء ۱۵۲.</ref> [[ابن شهرآشوب]] نام وی را در زمره شاعران [[اهل بیت]]{{ع}} که به دلایلی [[تقیّه]] می‌‌کردند، آورده است.<ref>معالم العلماء ۱۵۲.</ref> وی اشعاری در [[مدح]] [[امام رضا]]{{ع}} سروده،<ref>اعیان الشیعه ۲/۱۶۹.</ref> ولی در [[زمان]] [[متوکل عباسی]] ([[خلافت]] ۲۳۲ ـ ۲۴۷ﻫ) آنها را از بین برده است.<ref>عیون اخبار الرضا{{ع}}۲/۱۴۶.</ref> همچنین قصیده‌ای در [[سوگ امام حسین]]{{ع}} سرود و آن را در [[خدمت]] امام رضا{{ع}} خواند و ده هزار درهم مسکوک از [[امام]] [[پاداش]] گرفت.<ref>اعیان الشیعه ۲/۱۶۹.</ref> | وی از کاتبان برجسته، حاذق، [[بلیغ]] و [[فصیح]] بود<ref>معجم الادباء ۱/۱۶۸.</ref> و در [[شعر]] نیز دستی توانا داشت.<ref>معالم العلماء ۱۵۲.</ref> [[ابن شهرآشوب]] نام وی را در زمره شاعران [[اهل بیت]] {{ع}} که به دلایلی [[تقیّه]] می‌‌کردند، آورده است.<ref>معالم العلماء ۱۵۲.</ref> وی اشعاری در [[مدح]] [[امام رضا]] {{ع}} سروده،<ref>اعیان الشیعه ۲/۱۶۹.</ref> ولی در [[زمان]] [[متوکل عباسی]] ([[خلافت]] ۲۳۲ ـ ۲۴۷ﻫ) آنها را از بین برده است.<ref>عیون اخبار الرضا {{ع}}۲/۱۴۶.</ref> همچنین قصیده‌ای در [[سوگ امام حسین]] {{ع}} سرود و آن را در [[خدمت]] امام رضا {{ع}} خواند و ده هزار درهم مسکوک از [[امام]] [[پاداش]] گرفت.<ref>اعیان الشیعه ۲/۱۶۹.</ref> | ||
صولی و برادرش عبدالله از [[نزدیکان]] [[فضل بن سهل]]، [[وزیر]] [[مأمون]] (خلافت ۱۹۸ ـ ۲۱۸ﻫ) بودند. هنگامی که فضل به [[مهارت]] و [[کاردانی]] صولی پی برد، از طرف [[خلیفه]] [[مسئولیت]] برخی از دیوان‌ها از جمله [[دیوان]] نفقات و [[ضیاع]] ([[کشاورزی]] و باغات) را به عهده او گذاشت و تا آخر [[عمر]] در این سمت باقی بود.<ref>الاغانی ۱۰/۴۴.</ref> وی به سال ۲۴۳ هـ در [[سامرا]] درگذشت.<ref>الأنساب ۳/۵۶۸.</ref> | صولی و برادرش عبدالله از [[نزدیکان]] [[فضل بن سهل]]، [[وزیر]] [[مأمون]] (خلافت ۱۹۸ ـ ۲۱۸ﻫ) بودند. هنگامی که فضل به [[مهارت]] و [[کاردانی]] صولی پی برد، از طرف [[خلیفه]] [[مسئولیت]] برخی از دیوان‌ها از جمله [[دیوان]] نفقات و [[ضیاع]] ([[کشاورزی]] و باغات) را به عهده او گذاشت و تا آخر [[عمر]] در این سمت باقی بود.<ref>الاغانی ۱۰/۴۴.</ref> وی به سال ۲۴۳ هـ در [[سامرا]] درگذشت.<ref>الأنساب ۳/۵۶۸.</ref> | ||
نسخهٔ ۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۷:۱۷
ابراهیم بن عباس بن محمد صولی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابراهیم بن عباس بن محمد صولی در تراجم و رجال - ابراهیم بن عباس بن محمد صولی در معارف و سیره رضوی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
ابواسحاق ابراهیم بن عباس بن محمد بن صول بغدادی صولی کاتب. از موالیان یزید بن مهلب،[۱] از نژاد ترک و خراسانی بود و در زمره دانشمندان و شاعران بغداد به شمار می‌‌آمد.[۲] سال تولد او ۱۶۷ یا ۱۷۶ هـ بوده است.[۳] برخی صولی را از راویان امام رضا (ع)دانسته‌اند.[۴] کسانی چون احمد بن قاسم بن اسماعیل[۵] و ثعلب نحوی از ایشان روایت کرده‌اند.[۶]
وی از کاتبان برجسته، حاذق، بلیغ و فصیح بود[۷] و در شعر نیز دستی توانا داشت.[۸] ابن شهرآشوب نام وی را در زمره شاعران اهل بیت (ع) که به دلایلی تقیّه می‌‌کردند، آورده است.[۹] وی اشعاری در مدح امام رضا (ع) سروده،[۱۰] ولی در زمان متوکل عباسی (خلافت ۲۳۲ ـ ۲۴۷ﻫ) آنها را از بین برده است.[۱۱] همچنین قصیده‌ای در سوگ امام حسین (ع) سرود و آن را در خدمت امام رضا (ع) خواند و ده هزار درهم مسکوک از امام پاداش گرفت.[۱۲]
صولی و برادرش عبدالله از نزدیکان فضل بن سهل، وزیر مأمون (خلافت ۱۹۸ ـ ۲۱۸ﻫ) بودند. هنگامی که فضل به مهارت و کاردانی صولی پی برد، از طرف خلیفه مسئولیت برخی از دیوان‌ها از جمله دیوان نفقات و ضیاع (کشاورزی و باغات) را به عهده او گذاشت و تا آخر عمر در این سمت باقی بود.[۱۳] وی به سال ۲۴۳ هـ در سامرا درگذشت.[۱۴]
آثار و تألیفات صولی عبارت‌اند از: «دیوان رسائل»[۱۵] «دیوانشعر»[۱۶] «الدولة العباسیّه» ،«کتاب العطر» و «کتاب الطبیخ».[۱۷][۱۸]
منابع
جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱
پانویس
- ↑ معجم الادباء ۱/۱۶۵.
- ↑ وفیات الاعیان ۱/۴۵.
- ↑ معجم الادباء ۱/۱۶۵.
- ↑ عیون اخبار الرضا (ع) ۱/۱۴۲.
- ↑ عیون اخبار الرضا (ع) ۱/۱۴۵.
- ↑ الأنساب ۳/۵۶۸.
- ↑ معجم الادباء ۱/۱۶۸.
- ↑ معالم العلماء ۱۵۲.
- ↑ معالم العلماء ۱۵۲.
- ↑ اعیان الشیعه ۲/۱۶۹.
- ↑ عیون اخبار الرضا (ع)۲/۱۴۶.
- ↑ اعیان الشیعه ۲/۱۶۹.
- ↑ الاغانی ۱۰/۴۴.
- ↑ الأنساب ۳/۵۶۸.
- ↑ الوافی بالوفیات ۲/۲۷.
- ↑ تاریخ بغداد ۶/۱۱۷.
- ↑ الفهرست (الندیم) ۳۷۸، ۳۷۹ و ۴۰۸.
- ↑ جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص ۷۵-۷۶.