حکومت امام مهدی چه مدت به طول می‌انجامد؟ اینکه گفته شده زمان طولانی خواهد شد و یک شبانه‌روز به اندازه ده شبانه‌روز است یعنی چه؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{منبع‌شناسی جامع}} +{{منبع‌ جامع}}))
 
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات پرسش
{{جعبه اطلاعات پرسش
| موضوع اصلی       = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]]
| موضوع اصلی = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]]
| موضوع فرعی        =[[حکومت]] [[امام مهدی]]{{ع}} چه مدت به طول می‌انجامد؟ اینکه گفته شده زمان طولانی خواهد شد و یک شبانه‌روز به اندازه ده شبانه‌روز است یعنی چه؟
| تصویر = 7626626268.jpg
| تصویر             = 7626626268.jpg
| مدخل بالاتر = [[مهدویت]] / [[عصر پس از ظهور]] / [[حکومت جهانی امام مهدی]] / [[مدت حکومت امام مهدی]]
| اندازه تصویر      = 200px
| مدخل اصلی =  
| مدخل بالاتر     = [[مهدویت]] / [[عصر پس از ظهور]] / [[حکومت جهانی امام مهدی]] / [[مدت حکومت امام مهدی]]
| مدخل وابسته =  
| مدخل اصلی   =  
| تعداد پاسخ = ۱
| مدخل وابسته   =  
| پاسخ‌دهنده        =
| پاسخ‌دهندگان      = ۱ پاسخ
}}
}}
'''[[حکومت]] [[امام مهدی]]{{ع}} چه مدت به طول می‌انجامد؟ اینکه گفته شده زمان طولانی خواهد شد و یک شبانه‌روز به اندازه ده شبانه‌روز است یعنی چه؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود.
'''[[حکومت]] [[امام مهدی]] {{ع}} چه مدت به طول می‌انجامد؟ اینکه گفته شده زمان طولانی خواهد شد و یک شبانه‌روز به اندازه ده شبانه‌روز است یعنی چه؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود.
 
==عبارت‌های دیگری از این پرسش==


== پاسخ نخست ==
== پاسخ نخست ==
[[پرونده:136863.JPG|بندانگشتی|right|100px|[[خدامراد سلیمیان]]]]
[[پرونده:136863.JPG|بندانگشتی|راست|100px|[[خدامراد سلیمیان]]]]
حجت الاسلام و المسلمین '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در کتاب ''«[[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]»'' در این‌باره گفته است:
حجت الاسلام و المسلمین '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در کتاب ''«[[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]»'' در این‌باره گفته است:


«از آنجایی که در [[روایات]] [[معصومین]]{{عم}}، [[تشکیل حکومت]] و [[تأسیس دولت]] به وسیله [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} قطعی و مسلّم دانسته شده، مطالبی نیز در باره مدت [[حکومت]] آن [[حضرت]] بیان شده است. البته به ادله‌ای- که بر ما پوشیده است- گویا، بنابراین بوده، که مدت دقیق [[حکومت]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}- مانند برخی موضوعات دیگر مربوط به آن حضرت- به روشنی بیان نشود. بنابراین روایاتی که از [[معصومین]]{{عم}}- اعم از [[روایات]] [[شیعه]] و [[اهل سنت]]- در دست است، دیدگاه‌های متفاوتی را در این باره، [[نقل]] کرده‌اند. اگر چه با یک بررسی عمیق می‌توان نظرهای متعددی ارائه نمود. <ref> البته برخی از این دیدگاه‌ها مستند روایی محکمی ندارد.</ref> اما به طور عمده [[روایات]] به چهار دیدگاه کلّی قابل تقسیم هستند:
«از آنجایی که در [[روایات]] [[معصومین]] {{عم}}، [[تشکیل حکومت]] و [[تأسیس دولت]] به وسیله [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} قطعی و مسلّم دانسته شده، مطالبی نیز در باره مدت [[حکومت]] آن [[حضرت]] بیان شده است. البته به ادله‌ای- که بر ما پوشیده است- گویا، بنابراین بوده، که مدت دقیق [[حکومت]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}- مانند برخی موضوعات دیگر مربوط به آن حضرت- به روشنی بیان نشود. بنابراین روایاتی که از [[معصومین]] {{عم}}- اعم از [[روایات]] [[شیعه]] و [[اهل سنت]]- در دست است، دیدگاه‌های متفاوتی را در این باره، [[نقل]] کرده‌اند. اگر چه با یک بررسی عمیق می‌توان نظرهای متعددی ارائه نمود. <ref> البته برخی از این دیدگاه‌ها مستند روایی محکمی ندارد.</ref> اما به طور عمده [[روایات]] به چهار دیدگاه کلّی قابل تقسیم هستند:
# روایاتی که مدت [[حکومت]] [[حضرت]] را هفت سال و حدود هفت سال، ذکر کرده‌اند. این دیدگاه به ویژه در [[روایات]] [[اهل سنت]] بسیار به چشم می‌خورد. در برخی از [[منابع روایی]] [[شیعی]] نیز با [[سند]] [[راویان]] [[اهل سنت]] مورد اشاره قرار گرفته است. [[علامه مجلسی]] در [[بحار الانوار]] از [[ابو سعید خدری]] [[نقل]] کرده که [[پیامبر اکرم]] {{صل}} فرمود: "[[امام مهدی|مهدی]]- با پیشانی بلند و بینی کشیده- از من است. [[زمین]] را از [[قسط]] و [[عدل]] سرشار می‌سازد آنگونه که از [[بیداد]] و [[ستم]] آکنده شده باشد. هفت سال [[حکومت]] خواهد کرد". <ref>{{عربی|" الْمَهْدِيُ‏ مِنِّي‏ أَجْلَى‏ الْجَبْهَةِ أَقْنَى‏ الْأَنْفِ‏ يَمْلَأُ الْأَرْضَ‏ قِسْطاً وَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ‏ جَوْراً وَ ظُلْماً يَمْلِكُ‏ سَبْعَ‏ سِنِينَ‏‏‏‏"}}؛ بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۹۰.</ref> آنگاه پس از اشاره به [[حسن]] بودن [[روایت]] می‌نویسد: این [[روایت]] را [[حافظ ابو داود سجستانی]] در صحیح خود و غیر از او [[راویان]] بزرگ [[حدیث]] همچون طبرانی و دیگران [[نقل]] کرده‌اند. جالب توجه اینکه تمام روایاتی که مدت [[حکومت]] [[حضرت]] را هفت سال ذکر کرده‌اند به [[روایت]] [[ابو سعید خدری]] برمی‌گردد. البته در برخی [[روایات]] بین هفت و هشت و نه سال [[تردید]] شده است. این نامعین بودن به دوگونه است: یکی: به ادله‌ای در [[کلام]] [[معصوم]]{{ع}} به صورت نامعین ذکر شده است؛ دوم: در [[کلام]] [[معصوم]]{{ع}} معین شده و [[تردید]] از [[راوی]] است.
# روایاتی که مدت [[حکومت]] [[حضرت]] را هفت سال و حدود هفت سال، ذکر کرده‌اند. این دیدگاه به ویژه در [[روایات]] [[اهل سنت]] بسیار به چشم می‌خورد. در برخی از [[منابع روایی]] [[شیعی]] نیز با [[سند]] [[راویان]] [[اهل سنت]] مورد اشاره قرار گرفته است. [[علامه مجلسی]] در [[بحار الانوار]] از [[ابو سعید خدری]] [[نقل]] کرده که [[پیامبر اکرم]] {{صل}} فرمود: "[[امام مهدی|مهدی]]- با پیشانی بلند و بینی کشیده- از من است. [[زمین]] را از [[قسط]] و [[عدل]] سرشار می‌سازد آنگونه که از [[بیداد]] و [[ستم]] آکنده شده باشد. هفت سال [[حکومت]] خواهد کرد". <ref>{{عربی|" الْمَهْدِيُ‏ مِنِّي‏ أَجْلَى‏ الْجَبْهَةِ أَقْنَى‏ الْأَنْفِ‏ يَمْلَأُ الْأَرْضَ‏ قِسْطاً وَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ‏ جَوْراً وَ ظُلْماً يَمْلِكُ‏ سَبْعَ‏ سِنِينَ‏‏‏‏"}}؛ بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۹۰.</ref> آنگاه پس از اشاره به [[حسن]] بودن [[روایت]] می‌نویسد: این [[روایت]] را [[حافظ ابو داود سجستانی]] در صحیح خود و غیر از او [[راویان]] بزرگ [[حدیث]] همچون طبرانی و دیگران [[نقل]] کرده‌اند. جالب توجه اینکه تمام روایاتی که مدت [[حکومت]] [[حضرت]] را هفت سال ذکر کرده‌اند به [[روایت]] [[ابو سعید خدری]] برمی‌گردد. البته در برخی [[روایات]] بین هفت و هشت و نه سال [[تردید]] شده است. این نامعین بودن به دوگونه است: یکی: به ادله‌ای در [[کلام]] [[معصوم]] {{ع}} به صورت نامعین ذکر شده است؛ دوم: در [[کلام]] [[معصوم]] {{ع}} معین شده و [[تردید]] از [[راوی]] است.
# در برخی [[روایات]] چنین می‎خوانیم که مدت هفت سال، با ده برابر شدن، هفتاد سال خواهد شد. [[شیخ طوسی]] روایتی [[نقل]] کرده از "[[فضل]]" از "[[عبد اللّه بن القاسم الحضرمی]]" از "[[عبد الکریم بن عمرو الخثعمی]]" که گفت: به [[امام صادق]]{{ع}} عرض کردم: "چه مدت [[قائم]] {{ع}} [[حکومت]] خواهد کرد؟ فرمود: هفت سال. که به سال‌های شما هفتاد سال می‌شود" <ref>{{عربی|" كَمْ‏ يَمْلِكُ‏ الْقَائِمُ‏ قَالَ‏ سَبْعَ‏ سِنِينَ‏ يَكُونُ‏ سَبْعِينَ‏ سَنَةً مِنْ‏ سِنِيكُمْ‏ هَذِهِ‏‏‏‏‏"}}؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۴۷۴.</ref>. البته سخنان فراوانی در توجیه این روایت- که اساس روایاتی از این قبیل است- به میان آوردند که برخی شگفت‌آورتر از خود [[روایت]] است. در مراجعه به منابع پیش از آن، در خواهیم یافت که در هیچ یک از منابع پیش از آن، به این [[روایت]] اشاره نشده است. و در پایان کسانی که به مضمون [[روایت]] پافشاری می‌کنند پاسخ دهند که اساسا چنین رخدادی به کدامین توجیه اتفاق خواهد افتاد، در حالی که [[نظام]] کنونی بدون آنکه دارای [[نقص]] و کاستی باشد، می‌تواند در آن دوران نیز ادامه یابد؟ و اگر شگفتی‌هایی در [[نظام]] کهکشانی برای [[پیامبران]] پیشین رخ داده، بنابر ضروراتی آن [[معجزات]] صورت گرفته است که در [[زمان ظهور]] آن هم با استمرار به مدت طولانی لزومی ندارد. افزون بر آن، دهها [[روایت]] که سخن از مدت [[حکومت]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} را به میان آورده‌اند، هرگز به این معنا اشاره‌ای نکرده‌اند. و [[خداوند]] آگاه‌تر است.
# در برخی [[روایات]] چنین می‎خوانیم که مدت هفت سال، با ده برابر شدن، هفتاد سال خواهد شد. [[شیخ طوسی]] روایتی [[نقل]] کرده از "[[فضل]]" از "[[عبد اللّه بن القاسم الحضرمی]]" از "[[عبد الکریم بن عمرو الخثعمی]]" که گفت: به [[امام صادق]] {{ع}} عرض کردم: "چه مدت [[قائم]] {{ع}} [[حکومت]] خواهد کرد؟ فرمود: هفت سال. که به سال‌های شما هفتاد سال می‌شود" <ref>{{عربی|" كَمْ‏ يَمْلِكُ‏ الْقَائِمُ‏ قَالَ‏ سَبْعَ‏ سِنِينَ‏ يَكُونُ‏ سَبْعِينَ‏ سَنَةً مِنْ‏ سِنِيكُمْ‏ هَذِهِ‏‏‏‏‏"}}؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۴۷۴.</ref>. البته سخنان فراوانی در توجیه این روایت- که اساس روایاتی از این قبیل است- به میان آوردند که برخی شگفت‌آورتر از خود [[روایت]] است. در مراجعه به منابع پیش از آن، در خواهیم یافت که در هیچ یک از منابع پیش از آن، به این [[روایت]] اشاره نشده است. و در پایان کسانی که به مضمون [[روایت]] پافشاری می‌کنند پاسخ دهند که اساسا چنین رخدادی به کدامین توجیه اتفاق خواهد افتاد، در حالی که [[نظام]] کنونی بدون آنکه دارای [[نقص]] و کاستی باشد، می‌تواند در آن دوران نیز ادامه یابد؟ و اگر شگفتی‌هایی در [[نظام]] کهکشانی برای [[پیامبران]] پیشین رخ داده، بنابر ضروراتی آن [[معجزات]] صورت گرفته است که در [[زمان ظهور]] آن هم با استمرار به مدت طولانی لزومی ندارد. افزون بر آن، دهها [[روایت]] که سخن از مدت [[حکومت]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} را به میان آورده‌اند، هرگز به این معنا اشاره‌ای نکرده‌اند. و [[خداوند]] آگاه‌تر است.
# روایاتی که مدت [[حکومت]] [[حضرت]] را [[نوزده سال]] گفته‌اند. <ref>{{عربی|" مُلْكُ‏ الْقَائِمِ‏ تِسْعَ‏ عَشْرَةَ سَنَةً وَ أَشْهُرٌ‏‏‏‏‏"}}؛ نعمانی، الغیبة، ص ۳۳۱.</ref>
# روایاتی که مدت [[حکومت]] [[حضرت]] را [[نوزده سال]] گفته‌اند. <ref>{{عربی|" مُلْكُ‏ الْقَائِمِ‏ تِسْعَ‏ عَشْرَةَ سَنَةً وَ أَشْهُرٌ‏‏‏‏‏"}}؛ نعمانی، الغیبة، ص ۳۳۱.</ref>
# روایاتی که مدت [[حکومت]] [[حضرت]] را [[چهل]] سال دانستهاند. <ref> ر. ک: طبری، دلایل الامامة، ص ۲۵۸.</ref>
# روایاتی که مدت [[حکومت]] [[حضرت]] را [[چهل]] سال دانستهاند. <ref> ر. ک: طبری، دلایل الامامة، ص ۲۵۸.</ref>
# روایاتی که مدت [[حکومت]] [[حضرت]] را [[سیصد و نه سال]] ذکر کرده‌اند. <ref> ر. ک: پیشین، ص ۲۴۱؛ با توجه به اینکه دو دیدگاه اخیر در کتاب‌های دیگر نیامده، فقط به نشانی آن در کتاب دلایل الامامه بسنده شد.</ref>
# روایاتی که مدت [[حکومت]] [[حضرت]] را [[سیصد و نه سال]] ذکر کرده‌اند. <ref> ر. ک: پیشین، ص ۲۴۱؛ با توجه به اینکه دو دیدگاه اخیر در کتاب‌های دیگر نیامده، فقط به نشانی آن در کتاب دلایل الامامه بسنده شد.</ref>
*افزون بر موارد یاد شده مدت‌های دیگری نیز ذکر شده که به خاطر برخی ایرادهای وارد شده به آن [[روایات]]، از [[نقل]] آنها صرف نظر می‌کنیم.
* افزون بر موارد یاد شده مدت‌های دیگری نیز ذکر شده که به خاطر برخی ایرادهای وارد شده به آن [[روایات]]، از [[نقل]] آنها صرف نظر می‌کنیم.
*چنانکه یاد شد، باید این [[روایات]] را [[تأویل]] نمود. [[علامه مجلسی]] در این باره نوشته است: روایاتی را که درباره مدت [[حکومت]] [[امام]] آمده است، باید با احتمالات زیر توجیه کرد: برخی [[روایات]] بر تمام مدّت [[حکومت]] دلالت دارد و بعضی بر مدّت [[ثبات]] و استقرار [[حکومت]]. بعضی بر طبق سالها و روزهایی است که ما با آنها آشناییم و بعضی [[احادیث]] دیگر بر طبق سالها و ماه‌های روزگار آن [[حضرت]] است که طولانی می‌باشد و [[خداوند]] به [[حقیقت]] مطلب [[آگاه]] است <ref> محمّد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۸۰.</ref>.
* چنانکه یاد شد، باید این [[روایات]] را [[تأویل]] نمود. [[علامه مجلسی]] در این باره نوشته است: روایاتی را که درباره مدت [[حکومت]] [[امام]] آمده است، باید با احتمالات زیر توجیه کرد: برخی [[روایات]] بر تمام مدّت [[حکومت]] دلالت دارد و بعضی بر مدّت [[ثبات]] و استقرار [[حکومت]]. بعضی بر طبق سالها و روزهایی است که ما با آنها آشناییم و بعضی [[احادیث]] دیگر بر طبق سالها و ماه‌های روزگار آن [[حضرت]] است که طولانی می‌باشد و [[خداوند]] به [[حقیقت]] مطلب [[آگاه]] است <ref> محمّد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۸۰.</ref>.
*برخی از اساتید، این تفاوت را مربوط به مراحل و دوران [[حکومت]] آن [[حضرت]] می‌دانند و معتقدند آغاز شکل گرفتن و پیاده شدنش هفت سال و دوران تکاملش [[چهل]] سال و دوران نهایی‌اش بیش از سیصد سال <ref> بر فرض اینکه روایاتی که این مضمونها را نقل کرده‌اند از اعتبار لازم برخوردار باشند.</ref> است. <ref> [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، حکومت جهانی مهدی عجل اللّه تعالی فرجه الشریف، ص ۳۱۴.</ref>
* برخی از اساتید، این تفاوت را مربوط به مراحل و دوران [[حکومت]] آن [[حضرت]] می‌دانند و معتقدند آغاز شکل گرفتن و پیاده شدنش هفت سال و دوران تکاملش [[چهل]] سال و دوران نهایی‌اش بیش از سیصد سال <ref> بر فرض اینکه روایاتی که این مضمونها را نقل کرده‌اند از اعتبار لازم برخوردار باشند.</ref> است. <ref> [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، حکومت جهانی مهدی عجل اللّه تعالی فرجه الشریف، ص ۳۱۴.</ref>
*از آنجایی که در دوران [[امامت]] و [[حکومت]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} مقصود اصلی، [[ابلاغ]] [[رسالت الهی]] و تحقق بخشیدن به [[حکومت جهانی]] [[خداوند]] و [[حاکمیت]] [[مستضعفان]] است؛ هرچند در مقایسه با کل [[تاریخ]]، سالیانی محدود باشد، مشکلی پیش نخواهد آمد. افزون بر آن، اینکه [[شیعه]] با [[اعتقاد]] به [[رجعت]]، [[بهترین]] پاسخ را به مشکل محدود بودن مدّت [[حکومت]] [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} داده است»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۲۸۶- ۲۸۸.</ref>.
* از آنجایی که در دوران [[امامت]] و [[حکومت]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} مقصود اصلی، [[ابلاغ]] [[رسالت الهی]] و تحقق بخشیدن به [[حکومت جهانی]] [[خداوند]] و [[حاکمیت]] [[مستضعفان]] است؛ هرچند در مقایسه با کل [[تاریخ]]، سالیانی محدود باشد، مشکلی پیش نخواهد آمد. افزون بر آن، اینکه [[شیعه]] با [[اعتقاد]] به [[رجعت]]، [[بهترین]] پاسخ را به مشکل محدود بودن مدّت [[حکومت]] [[امام مهدی|مهدی]] {{ع}} داده است»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۲۸۶- ۲۸۸.</ref>.


== پرسش‌های وابسته ==
{{پرسمان مدت حکومت امام مهدی}}
{{پرسمان مدت حکومت امام مهدی}}
== منبع‌شناسی جامع مهدویت ==
{{منبع‌ جامع}}
* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های مهدویت|کتاب‌شناسی مهدویت]]؛
* [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های مهدویت|مقاله‌شناسی مهدویت]]؛
* [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های مهدویت|پایان‌نامه‌شناسی مهدویت]].
{{پایان}}
{{پایان}}


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:پرسش‌]]
[[رده:پرسش]]
[[رده:پرسمان مهدویت]]
[[رده:پرسمان مهدویت]]
[[رده:(اا): پرسش‌هایی با ۱ پاسخ]]
 
[[رده:(اا): پرسش‌های مهدویت با ۱ پاسخ]]
[[رده:(اا): پرسش‌های مهدویت با ۱ پاسخ]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۳:۰۳

حکومت امام مهدی چه مدت به طول می‌انجامد؟ اینکه گفته شده زمان طولانی خواهد شد و یک شبانه‌روز به اندازه ده شبانه‌روز است یعنی چه؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / عصر پس از ظهور / حکومت جهانی امام مهدی / مدت حکومت امام مهدی
تعداد پاسخ۱ پاسخ

حکومت امام مهدی (ع) چه مدت به طول می‌انجامد؟ اینکه گفته شده زمان طولانی خواهد شد و یک شبانه‌روز به اندازه ده شبانه‌روز است یعنی چه؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

خدامراد سلیمیان

حجت الاسلام و المسلمین خدامراد سلیمیان، در کتاب «پرسمان مهدویت» در این‌باره گفته است:

«از آنجایی که در روایات معصومین (ع)، تشکیل حکومت و تأسیس دولت به وسیله حضرت مهدی (ع) قطعی و مسلّم دانسته شده، مطالبی نیز در باره مدت حکومت آن حضرت بیان شده است. البته به ادله‌ای- که بر ما پوشیده است- گویا، بنابراین بوده، که مدت دقیق حکومت حضرت مهدی (ع)- مانند برخی موضوعات دیگر مربوط به آن حضرت- به روشنی بیان نشود. بنابراین روایاتی که از معصومین (ع)- اعم از روایات شیعه و اهل سنت- در دست است، دیدگاه‌های متفاوتی را در این باره، نقل کرده‌اند. اگر چه با یک بررسی عمیق می‌توان نظرهای متعددی ارائه نمود. [۱] اما به طور عمده روایات به چهار دیدگاه کلّی قابل تقسیم هستند:

  1. روایاتی که مدت حکومت حضرت را هفت سال و حدود هفت سال، ذکر کرده‌اند. این دیدگاه به ویژه در روایات اهل سنت بسیار به چشم می‌خورد. در برخی از منابع روایی شیعی نیز با سند راویان اهل سنت مورد اشاره قرار گرفته است. علامه مجلسی در بحار الانوار از ابو سعید خدری نقل کرده که پیامبر اکرم (ص) فرمود: "مهدی- با پیشانی بلند و بینی کشیده- از من است. زمین را از قسط و عدل سرشار می‌سازد آنگونه که از بیداد و ستم آکنده شده باشد. هفت سال حکومت خواهد کرد". [۲] آنگاه پس از اشاره به حسن بودن روایت می‌نویسد: این روایت را حافظ ابو داود سجستانی در صحیح خود و غیر از او راویان بزرگ حدیث همچون طبرانی و دیگران نقل کرده‌اند. جالب توجه اینکه تمام روایاتی که مدت حکومت حضرت را هفت سال ذکر کرده‌اند به روایت ابو سعید خدری برمی‌گردد. البته در برخی روایات بین هفت و هشت و نه سال تردید شده است. این نامعین بودن به دوگونه است: یکی: به ادله‌ای در کلام معصوم (ع) به صورت نامعین ذکر شده است؛ دوم: در کلام معصوم (ع) معین شده و تردید از راوی است.
  2. در برخی روایات چنین می‎خوانیم که مدت هفت سال، با ده برابر شدن، هفتاد سال خواهد شد. شیخ طوسی روایتی نقل کرده از "فضل" از "عبد اللّه بن القاسم الحضرمی" از "عبد الکریم بن عمرو الخثعمی" که گفت: به امام صادق (ع) عرض کردم: "چه مدت قائم (ع) حکومت خواهد کرد؟ فرمود: هفت سال. که به سال‌های شما هفتاد سال می‌شود" [۳]. البته سخنان فراوانی در توجیه این روایت- که اساس روایاتی از این قبیل است- به میان آوردند که برخی شگفت‌آورتر از خود روایت است. در مراجعه به منابع پیش از آن، در خواهیم یافت که در هیچ یک از منابع پیش از آن، به این روایت اشاره نشده است. و در پایان کسانی که به مضمون روایت پافشاری می‌کنند پاسخ دهند که اساسا چنین رخدادی به کدامین توجیه اتفاق خواهد افتاد، در حالی که نظام کنونی بدون آنکه دارای نقص و کاستی باشد، می‌تواند در آن دوران نیز ادامه یابد؟ و اگر شگفتی‌هایی در نظام کهکشانی برای پیامبران پیشین رخ داده، بنابر ضروراتی آن معجزات صورت گرفته است که در زمان ظهور آن هم با استمرار به مدت طولانی لزومی ندارد. افزون بر آن، دهها روایت که سخن از مدت حکومت حضرت مهدی (ع) را به میان آورده‌اند، هرگز به این معنا اشاره‌ای نکرده‌اند. و خداوند آگاه‌تر است.
  3. روایاتی که مدت حکومت حضرت را نوزده سال گفته‌اند. [۴]
  4. روایاتی که مدت حکومت حضرت را چهل سال دانستهاند. [۵]
  5. روایاتی که مدت حکومت حضرت را سیصد و نه سال ذکر کرده‌اند. [۶]

پرسش‌های وابسته

پانویس

  1. البته برخی از این دیدگاه‌ها مستند روایی محکمی ندارد.
  2. " الْمَهْدِيُ‏ مِنِّي‏ أَجْلَى‏ الْجَبْهَةِ أَقْنَى‏ الْأَنْفِ‏ يَمْلَأُ الْأَرْضَ‏ قِسْطاً وَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ‏ جَوْراً وَ ظُلْماً يَمْلِكُ‏ سَبْعَ‏ سِنِينَ‏‏‏‏"؛ بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۹۰.
  3. " كَمْ‏ يَمْلِكُ‏ الْقَائِمُ‏ قَالَ‏ سَبْعَ‏ سِنِينَ‏ يَكُونُ‏ سَبْعِينَ‏ سَنَةً مِنْ‏ سِنِيكُمْ‏ هَذِهِ‏‏‏‏‏"؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۴۷۴.
  4. " مُلْكُ‏ الْقَائِمِ‏ تِسْعَ‏ عَشْرَةَ سَنَةً وَ أَشْهُرٌ‏‏‏‏‏"؛ نعمانی، الغیبة، ص ۳۳۱.
  5. ر. ک: طبری، دلایل الامامة، ص ۲۵۸.
  6. ر. ک: پیشین، ص ۲۴۱؛ با توجه به اینکه دو دیدگاه اخیر در کتاب‌های دیگر نیامده، فقط به نشانی آن در کتاب دلایل الامامه بسنده شد.
  7. محمّد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۸۰.
  8. بر فرض اینکه روایاتی که این مضمونها را نقل کرده‌اند از اعتبار لازم برخوردار باشند.
  9. مکارم شیرازی، ناصر، حکومت جهانی مهدی عجل اللّه تعالی فرجه الشریف، ص ۳۱۴.
  10. سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص ۲۸۶- ۲۸۸.