طاغوت در فقه سیاسی

این مدخل زیرشاخهٔ بحث طاغوت است. طاغوت از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: طاغوت در قرآن - طاغوت در حدیث - طاغوت در معارف مهدویت - طاغوت در فقه سیاسی - طاغوت در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی - پرسش مرتبط ندارد

معناشناسی

طاغوت عبارت است از شیطان، کاهن، سردمداران ضلالت و گمراهی، هر تجاوزگر و معبود غیرِ خدا، بت و صنم، سلطان ظالم و متجاوز از حدّ خود به استغنا و استکبار.

﴿يُرِيدُونَ أَنْ يَتَحَاكَمُوا إِلَى الطَّاغُوتِ وَقَدْ أُمِرُوا أَنْ يَكْفُرُوا بِهِ﴾.

در قرآن کریم طاغوت مظهر ظلم، تعدی، ضلالت و گمراهی است و اهل ایمان از قبول سرپرستی و جنگیدن در راه طاغوت و تحاکم به طاغوت به‌شدت نهی شده‌اند: ﴿أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ﴾.

ویژگی‌های طاغوت

1. نه‌تنها تابع احکام خدا نیست، بلکه در برابر خدا عصیان و طغیان هم می‌کند؛
2. دارای مقام یا دستگاهی ارزش گذار یا آمر و ناهی است؛
3. ارزش‌هایی که وضع یا عرضه می‌کند، خلاف ارزش‌های توحیدی است؛
4. دستگاهی فرهنگی و تبلیغاتی است؛
5. در کنار دستگاه فرهنگی و تبلیغاتی، از زور و قوه قهریه برای تحمیل ارزش‌ها از طریق اوامر و نواهی خود استفاده می‌کند.

پرسش های وابسته

• طاغوت چگونه می‌تواند یکی از موانع بیرونی آزادی سیاسی به‌شمار رود؟ (پرسش)

منابع

1. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم
2. عمید زنجانی، عباس علی، دانشنامه فقه سیاسی ج۲