ابولیلی انصاری: تفاوت میان نسخه‌ها
(←مقدمه) |
|||
| (۳۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = صحابه | |||
| عنوان مدخل = ابولیلی انصاری | |||
| مداخل مرتبط = [[ابولیلی انصاری در تاریخ اسلامی]] | |||
}} | |||
{{جعبه اطلاعات اصحاب | |||
| نام = ابولیلی انصاری | |||
| مشهور به = | |||
| نام تصویر = تصویر قدیمی از مسجد کوفه.jpg | |||
| عرض تصویر = | |||
| توضیح تصویر = تصویر قدیمی از مسجد کوفه | |||
| نام کامل = ابولیلی انصاری | |||
| نام‌های دیگر = | |||
| جنسیت = مرد | |||
| کنیه = ابولیلی | |||
| لقب = ایسر | |||
| اهل = | |||
| از قبیله = [[بنی‌تمیم]] | |||
| از تیره = | |||
| پدر = [[بلال بن بلیل]] | |||
| مادر = | |||
| همسر = | |||
| پسر = [[عبدالرحمان بن ابولیلی انصاری]] | |||
| دختر = | |||
| خواهر = | |||
| برادر = | |||
| خویشاوندان = | |||
| وابستگان = | |||
| تاریخ تولد = | |||
| محل تولد = | |||
| محل زندگی = [[کوفه]] | |||
| تاریخ درگذشت = | |||
| محل درگذشت = | |||
| تاریخ شهادت = [[۳۷ هجری]] | |||
| محل شهادت = | |||
| طول عمر = | |||
| محل دفن = | |||
| دین = | |||
| مذهب = | |||
| از اصحاب = {{فهرست جعبه افقی| [[پیامبر خاتم]] | [[امام علی]] }} | |||
| از طبقه = | |||
| در جنگ = {{فهرست جعبه افقی| [[جنگ احد]] | [[جنگ جمل]] | [[جنگ صفین]] | [[جنگ نهروان]] }} | |||
| نقش‌ها = | |||
| فعالیت‌ها = | |||
| علت شهرت = | |||
| علت درگذشت = | |||
| علت شهادت = | |||
| راوی از = | |||
| روایات مشهور = | |||
| مشایخ او = | |||
| راویان از او = | |||
| آخرین راوی از او = | |||
}} | |||
== | == آشنایی اجمالی == | ||
ملقب به | ملقب به «ایسر»<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۳۰۷.</ref> که در نامش [[اختلاف]] بسیار است. او را «اوس»، «یسار»، «یسر»، «بلال»، «بلیل» و «داوود» گفته‌اند. در [[جنگ احد]] و دیگر [[غزوات]] شرکت داشت<ref>ابن حجر، ج۷، ص۲۹۲.</ref>. او از جمله اصحابی است که به [[کوفه]] رفت و در محله [[قبیله جهینه]] مسکن گزید. ابولیلی، از [[یاران امیر مؤمنان]] {{ع}} بود که به همراه پسرش «[[عبدالرحمن بن ابی‌لیلی|عبدالرحمن]]»، در جنگ‌های [[جمل]]، [[صفین]] و [[نهروان]] شرکت داشت<ref>ابن عبد البر، ج۴، ص۳۰۷.</ref> گفته شده در صفین [[شهید]] شد<ref>ابن حجر، ج۷، ص۲۹۲.</ref>. | ||
ابولیلی از [[رسول خدا]]{{صل}} سیزده [[روایت]] نقل کرده است<ref>ابن حزم، ص۱۴۲.</ref>. [[ترمذی]]، [[نسائی]]، [[ | ابولیلی از [[رسول خدا]] {{صل}} سیزده [[روایت]] نقل کرده است<ref>ابن حزم، ص۱۴۲.</ref>. [[ترمذی]]، [[نسائی]]، [[ابوداوود]] و [[ابن ماجه]]، [[حدیث]] او را در [[صحاح]] خود آورده‌اند<ref>مزی، ج۲۱، ص۴۸۹.</ref>. | ||
پسر ابولیلی، [[عبدالرحمان بن ابولیلی انصاری | پسر ابولیلی، [[عبدالرحمان بن ابولیلی انصاری]] [[تابعی]]، [[قاری]]، [[فقیه]] و [[محدث]] مشهور است که از [[اصحاب]] و [[دوستداران]] امیر مؤمنان {{ع}} به شمار می‌رود<ref>ذهبی، العبر، ج۱، ص۷۱؛ همو، سیر اعلام، ج۳، ص۵۱۱ و ج۴، ص۲۶۴.</ref>. او تنها ۱۲۰ نفر [[انصاری]] از [[اصحاب رسول خدا]] {{صل}} را دید<ref>ابن سعد، ج۶، ص۱۶۶.</ref>. در حلقه درس او، [[اصحاب پیامبر]]، از جمله [[براء بن عازب]] حاضر می‌شدند و از او [[حدیث]] می‌شنیدند<ref>مزی، ج۱۱، ص۳۵۳.</ref>. [[خانه]] او محل [[اجتماع]] [[قاریان قرآن]] بود که به دور او جمع می‌شدند<ref>ابن سعد، ج۶، ص۱۶۶.</ref>. از [[اخبار]] مربوط به او چنین به دست می‌آید که وی از نظر [[فقهی]] و [[سیاسی]]، کاملا [[گرایش]] [[شیعی]] داشته است. از این رو، وقتی [[حجاج]] می‌خواست [[منصب قضا]] را بدو واگذارد، [[ابوالعوام بن حوشب]] به او گفت: اگر می‌خواهی [[علی بن ابی طالب]] را بر قضا بگماری، این کار را بکن <ref>ابن سعد، ج۶، ص۱۶۶.</ref>. | ||
عبدالرحمان در [[قیام]] [[محمد بن عبدالرحمان | عبدالرحمان در [[قیام]] [[محمد بن عبدالرحمان بن اشعث]] شرکت کرد و به سال ۸۳ در دیر جَماجِم<ref>هفت فرسخی بیرون کوفه به طرف بصره؛ ر. ک: باقوت حموی، ج۲، ص۵۰۳.</ref> کشته شد یا در رود دجیل (شعبه‌ای از دجله [[بغداد]]) [[غرق]] گردید<ref>ابن سعد، ج۶، ص۱۶۸؛ مزی، ج۱۱، ص۳۵۳.</ref>. | ||
از [[نوادگان]] ابولیلی، [[محمد بن عبدالرحمان بن ابی لیلی]] است که [[فقیه]] و [[قاضی]] [[عراق]]، و هم تراز [[ابوحنیفه]] به شمار می‌رود<ref>ذهبی، سیر اعلام، ج۶، ص۳۱۱.</ref> | از [[نوادگان]] ابولیلی، [[محمد بن عبدالرحمان بن ابی لیلی]] است که [[فقیه]] و [[قاضی]] [[عراق]]، و هم تراز [[ابوحنیفه]] به شمار می‌رود<ref>ذهبی، سیر اعلام، ج۶، ص۳۱۱.</ref><ref>[[محمد رضا هدایت‌پناه|هدایت‌پناه، محمد رضا]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابولیلی انصاری»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۴۹۱.</ref> | ||
==جستارهای وابسته== | == جستارهای وابسته == | ||
*[[عبدالرحمان بن ابولیلی انصاری]] (فرزند) | {{مدخل وابسته}} | ||
*[[محمد بن عبدالرحمان بن ابی لیلی]] (نواده) | * [[عبدالرحمان بن ابولیلی انصاری]] (فرزند) | ||
* [[محمد بن عبدالرحمان بن ابی لیلی]] (نواده) | |||
{{پایان مدخل وابسته}} | |||
==منابع== | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده: | # [[پرونده:IM009657.jpg|22px]] [[محمد رضا هدایت‌پناه|هدایت‌پناه، محمد رضا]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|'''مقاله «ابولیلی انصاری»، دانشنامه سیره نبوی ج۱''']] | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:اعلام]] | [[رده:اعلام]] | ||
[[رده: | [[رده:اصحاب پیامبر]] | ||
[[رده:اصحاب امام علی]] | |||
[[رده:بنی‌تمیم]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۲۰:۰۳
این مدخل زیرشاخهٔ بحث صحابه است. ابولیلی انصاری از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابولیلی انصاری در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط ندارد| ابولیلی انصاری | |
|---|---|
 تصویر قدیمی از مسجد کوفه | |
| نام کامل | ابولیلی انصاری |
| جنسیت | مرد |
| کنیه | ابولیلی |
| لقب | ایسر |
| از قبیله | بنی‌تمیم |
| پدر | بلال بن بلیل |
| پسر | عبدالرحمان بن ابولیلی انصاری |
| محل زندگی | کوفه |
| تاریخ شهادت | ۳۷ هجری |
| از اصحاب | |
| حضور در جنگ | |
آشنایی اجمالی
ملقب به «ایسر»[۱] که در نامش اختلاف بسیار است. او را «اوس»، «یسار»، «یسر»، «بلال»، «بلیل» و «داوود» گفته‌اند. در جنگ احد و دیگر غزوات شرکت داشت[۲]. او از جمله اصحابی است که به کوفه رفت و در محله قبیله جهینه مسکن گزید. ابولیلی، از یاران امیر مؤمنان (ع) بود که به همراه پسرش «عبدالرحمن»، در جنگ‌های جمل، صفین و نهروان شرکت داشت[۳] گفته شده در صفین شهید شد[۴].
ابولیلی از رسول خدا (ص) سیزده روایت نقل کرده است[۵]. ترمذی، نسائی، ابوداوود و ابن ماجه، حدیث او را در صحاح خود آورده‌اند[۶].
پسر ابولیلی، عبدالرحمان بن ابولیلی انصاری تابعی، قاری، فقیه و محدث مشهور است که از اصحاب و دوستداران امیر مؤمنان (ع) به شمار می‌رود[۷]. او تنها ۱۲۰ نفر انصاری از اصحاب رسول خدا (ص) را دید[۸]. در حلقه درس او، اصحاب پیامبر، از جمله براء بن عازب حاضر می‌شدند و از او حدیث می‌شنیدند[۹]. خانه او محل اجتماع قاریان قرآن بود که به دور او جمع می‌شدند[۱۰]. از اخبار مربوط به او چنین به دست می‌آید که وی از نظر فقهی و سیاسی، کاملا گرایش شیعی داشته است. از این رو، وقتی حجاج می‌خواست منصب قضا را بدو واگذارد، ابوالعوام بن حوشب به او گفت: اگر می‌خواهی علی بن ابی طالب را بر قضا بگماری، این کار را بکن [۱۱].
عبدالرحمان در قیام محمد بن عبدالرحمان بن اشعث شرکت کرد و به سال ۸۳ در دیر جَماجِم[۱۲] کشته شد یا در رود دجیل (شعبه‌ای از دجله بغداد) غرق گردید[۱۳].
از نوادگان ابولیلی، محمد بن عبدالرحمان بن ابی لیلی است که فقیه و قاضی عراق، و هم تراز ابوحنیفه به شمار می‌رود[۱۴][۱۵]
جستارهای وابسته
- عبدالرحمان بن ابولیلی انصاری (فرزند)
- محمد بن عبدالرحمان بن ابی لیلی (نواده)
منابع
پانویس
- ↑ ابن عبدالبر، ج۴، ص۳۰۷.
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص۲۹۲.
- ↑ ابن عبد البر، ج۴، ص۳۰۷.
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص۲۹۲.
- ↑ ابن حزم، ص۱۴۲.
- ↑ مزی، ج۲۱، ص۴۸۹.
- ↑ ذهبی، العبر، ج۱، ص۷۱؛ همو، سیر اعلام، ج۳، ص۵۱۱ و ج۴، ص۲۶۴.
- ↑ ابن سعد، ج۶، ص۱۶۶.
- ↑ مزی، ج۱۱، ص۳۵۳.
- ↑ ابن سعد، ج۶، ص۱۶۶.
- ↑ ابن سعد، ج۶، ص۱۶۶.
- ↑ هفت فرسخی بیرون کوفه به طرف بصره؛ ر. ک: باقوت حموی، ج۲، ص۵۰۳.
- ↑ ابن سعد، ج۶، ص۱۶۸؛ مزی، ج۱۱، ص۳۵۳.
- ↑ ذهبی، سیر اعلام، ج۶، ص۳۱۱.
- ↑ هدایت‌پناه، محمد رضا، مقاله «ابولیلی انصاری»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۴۹۱.