احتکار در فقه تطبیقی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۸: خط ۸:
==معناشناسی==
==معناشناسی==
===معنای لغوی===
===معنای لغوی===
[[احتکار]] در لغت به معنای [[انبار]] کردن و توقیف کالاها، بیشتر مواد غذایی، با [[هدف]] استفاده از [[فرصت]] افزایش قیمت [[آینده]] است. این واژه از مصدر «حکره» برگرفته شده و فردی که این کار را انجام می‌دهد [[محتکر]] نامیده می‌شود.
«[[احتکار]]» در لغت به معنای [[انبار]] کردن و توقیف کالاها، بیشتر مواد غذایی، با [[هدف]] استفاده از [[فرصت]] افزایش قیمت [[آینده]] است. این واژه از مصدر «حکره» برگرفته شده و فردی که این کار را انجام می‌دهد «[[محتکر]]» نامیده می‌شود.


===معنای اصطلاحی===
===معنای اصطلاحی===
خط ۱۶: خط ۱۶:
# [[مراقبت و بررسی بازارها]] با [[نیت]] استفاده از فرصت افزایش قیمت، که این نظر، مشهور [[مذهب]] مالکیه است.
# [[مراقبت و بررسی بازارها]] با [[نیت]] استفاده از فرصت افزایش قیمت، که این نظر، مشهور [[مذهب]] مالکیه است.
# خرید مواد غذایی در دوران گرانی و نگهداری آنها برای فروش با قیمت بیشتر به منظور ایجاد کمبود در عرضه، که این دیدگاه متعلق به مشهور شافعیه است.
# خرید مواد غذایی در دوران گرانی و نگهداری آنها برای فروش با قیمت بیشتر به منظور ایجاد کمبود در عرضه، که این دیدگاه متعلق به مشهور شافعیه است.
# خرید و نگهداری اقلامی که مردم به آن نیاز دارند، با هدف سودآوری از افزایش قیمت آنها. برخی از فقهای امامیه این موضع را اتخاذ کرده‌اند و بنابراین، این تعریف شامل تمام اقلامی است که مردم به آنها نیاز دارند و نه فقط مواد غذایی<ref>ر.ک: [[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[الموسوعة الفقهية المقارنة (کتاب)|الموسوعة الفقهية المقارنة]] ج۱، ص ۲۹۲.</ref>.
# خرید و نگهداری اقلامی که مردم به آن نیاز دارند، با هدف سودآوری از افزایش قیمت آنها. برخی از فقهای امامیه این موضع را اتخاذ کرده‌اند و بنابراین، این تعریف شامل تمام اقلامی است که مردم به آنها نیاز دارند و نه فقط مواد غذایی<ref>ر.ک: [[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[الموسوعة الفقهیة المقارنة (کتاب)|الموسوعة الفقهیة المقارنة]] ج۱، ص۲۹۲.</ref>.


== پانویس ==
== پانویس ==

نسخهٔ ‏۱۸ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۱۸

معناشناسی

معنای لغوی

«احتکار» در لغت به معنای انبار کردن و توقیف کالاها، بیشتر مواد غذایی، با هدف استفاده از فرصت افزایش قیمت آینده است. این واژه از مصدر «حکره» برگرفته شده و فردی که این کار را انجام می‌دهد «محتکر» نامیده می‌شود.

معنای اصطلاحی

معنای اصطلاحی احتکار عمدتاً با معنای لغتی آن همخوانی دارد، با این تفاوت که فقها قیود خاصی را در تعریف آن مطرح کرده‌اند:

  1. توقیف کالا با هدف استفاده از افزایش قیمت در زمانی که مردم به آن نیازمند هستند. فقهای امامیه این عمل را با قیدی مشروع دانسته‌اند که به حد ضرورت نرسد. این تعریف، دیدگاه فقهای حنفی و حنبلی نیز است، هرچند که آنها آن را به نیاز مردم محدود نکرده‌اند.
  2. مراقبت و بررسی بازارها با نیت استفاده از فرصت افزایش قیمت، که این نظر، مشهور مذهب مالکیه است.
  3. خرید مواد غذایی در دوران گرانی و نگهداری آنها برای فروش با قیمت بیشتر به منظور ایجاد کمبود در عرضه، که این دیدگاه متعلق به مشهور شافعیه است.
  4. خرید و نگهداری اقلامی که مردم به آن نیاز دارند، با هدف سودآوری از افزایش قیمت آنها. برخی از فقهای امامیه این موضع را اتخاذ کرده‌اند و بنابراین، این تعریف شامل تمام اقلامی است که مردم به آنها نیاز دارند و نه فقط مواد غذایی[۱].

پانویس