اسماء بنت یزید: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{ویرایش غیرنهایی}} {{امامت}} <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233)...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش غیرنهایی}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[اسماء بنت یزید در قرآن]] | پرسش مرتبط  = }}
{{امامت}}
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[اسماء بنت یزید در قرآن]] | [[اسماء بنت یزید در تاریخ اسلامی]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">


==مقدمه==
== مقدمه ==
کنیه‌اش [[ام‌عامر]]<ref>تاریخ دمشق، ج ۶۹، ص ۳۱.</ref> و به گفته برخی [[ام‌سلمه]] <ref> عارضة الاحوذی، ج ۶، ص ۳۶۵؛ تهذیب التهذیب، ج ۱۲، ص ۳۵۰.</ref> است. او از [[قبیله اوس]] تیره [[بنی‌عبداشهل]] <ref> اسد الغابه، ج ۷، ص ۱۸.</ref> و مادرش [[ام‌سعد]] دختر [[خزیم اشهلی]]<ref> الطبقات، ابن سعد، ج ۸، ص ۲۴۴.</ref> و طبق برخی نقل‌ها امّ بجاد بود.<ref>الطبقات، ابن‌خیاط، ص ۶۳۵.</ref> همسرش را ابوسعد <ref> المعجم الکبیر، ج ۲۲، ص ۳۰۷؛ اسدالغابه، ج ۶، ص ۱۳۵.</ref> و برخی [[ابوسعید]] <ref>اسد الغابه، ج ۶، ص ۱۳۷.</ref> یاد کرده‌اند.
کنیه‌اش [[ام‌عامر]]<ref>تاریخ دمشق، ج ۶۹، ص ۳۱.</ref> و به گفته برخی [[ام‌سلمه]] <ref> عارضة الاحوذی، ج ۶، ص ۳۶۵؛ تهذیب التهذیب، ج ۱۲، ص ۳۵۰.</ref> است. او از [[قبیله اوس]] تیره [[بنی‌عبداشهل]] <ref> اسد الغابه، ج ۷، ص ۱۸.</ref> و مادرش [[ام‌سعد]] دختر [[خزیم اشهلی]]<ref> الطبقات، ابن سعد، ج ۸، ص ۲۴۴.</ref> و طبق برخی نقل‌ها امّ بجاد بود.<ref>الطبقات، ابن‌خیاط، ص ۶۳۵.</ref> همسرش را ابوسعد <ref> المعجم الکبیر، ج ۲۲، ص ۳۰۷؛ اسدالغابه، ج ۶، ص ۱۳۵.</ref> و برخی [[ابوسعید]] <ref>اسد الغابه، ج ۶، ص ۱۳۷.</ref> یاد کرده‌اند.


وی زمانی که در شمار نخستین [[زنان]] [[بیعت کننده]] با [[پیامبر]]{{صل}} قرار گرفت، <ref>الدرالمنثور، ج ۸، ص ۱۴۱؛ اسد الغابه، ج ۷، ص ۳۴۷.</ref> تازه [[جوان]] بود.<ref> مجمع الزوائد، ج ۶، ص ۳۹؛ المعجم الکبیر، ج ۲۴، ص ۱۶۴.</ref>[[پدر]] و برادرش (عامر) در [[غزوه]] [[اُحُد]] [[شهید]] شدند. در مسیر بازگشت پیامبر{{صل}} از صحنه [[احد]] به [[مدینه]]، هنگام عبور از محلّه بنی‌عبداشهل، [[اسماء]] در حال [[شیون]] و [[زاری]] بر پدر و [[برادر]] خود بود و به پیامبر عرض کرد که با وجود شما، هیچ مصیبتی سنگین نیست و به شیون خود پایان داد.<ref> المغازی، ج ۱، ص ۳۱۵.</ref> هنگام حفر [[خندق]] در [[سال پنجم هجری]] مقداری [[غذا]] تهیّه کرد و نزد پیامبر فرستاد.<ref>المغازی، ج۲،ص۴۷۷؛ تاریخ‌دمشق، ج۳۳، ص۲۲۳.</ref> در غزوه ذی قِرد ([[غابه]]) در [[سال ششم هجری]] که شتران پیامبر به [[غارت]] رفته بودند، مردان را به شرکت در غزوه وا می‌داشت و همواره نگران [[سلامت]] پیامبر بود.<ref>المغازی، ج ۲، ص ۵۴۳.</ref> وی سال ششم هجری جزو ۴ زنی بود که در [[صلح حدیبیّه]] شرکت جست و در [[بیعت]] [[رضوان]] با پیامبر [[بیعت]] کرد.<ref>تاریخ دمشق، ج ۶۹، ص ۳۶؛ تاریخ الاسلام، ص ۷۳.</ref> در [[جنگ]] با [[یهودیان]] [[خیبر]] نیز حضور داشت و یکی از ۲۰ زنی بود که در این جنگ شرکت کرده بودند.<ref>المغازی، ج۲، ص۶۳۳؛ تاریخ دمشق، ج۶۹، ص۳۱.</ref> او افزون بر این، در [[فتح مکّه]] نیز همراه [[پیامبر]] بود.<ref>تاریخ دمشق، ج ۶۹، ص ۳۴.</ref> در [[حجه الوداع|حجّه‌الوداع]]، [[اسماء]] که افسار شتر پیامبر را در دست داشت، سنگینی [[نزول وحی]] بر پیامبر را هنگام [[نزول]] [[آیات]] [[سوره مائده]]، از نزدیک [[مشاهده]] کرد.<ref>مسند احمد، ج ۷، ص ۶۰۹؛ البدایة و النهایه، ج ۳، ص ۱۹.</ref>
وی زمانی که در شمار نخستین [[زنان]] [[بیعت کننده]] با [[پیامبر]] {{صل}} قرار گرفت، <ref>الدرالمنثور، ج ۸، ص ۱۴۱؛ اسد الغابه، ج ۷، ص ۳۴۷.</ref> تازه [[جوان]] بود.<ref> مجمع الزوائد، ج ۶، ص ۳۹؛ المعجم الکبیر، ج ۲۴، ص ۱۶۴.</ref>[[پدر]] و برادرش (عامر) در [[غزوه]] [[اُحُد]] [[شهید]] شدند. در مسیر بازگشت پیامبر {{صل}} از صحنه [[احد]] به [[مدینه]]، هنگام عبور از محلّه بنی‌عبداشهل، [[اسماء]] در حال [[شیون]] و [[زاری]] بر پدر و [[برادر]] خود بود و به پیامبر عرض کرد که با وجود شما، هیچ مصیبتی سنگین نیست و به شیون خود پایان داد.<ref> المغازی، ج ۱، ص ۳۱۵.</ref> هنگام حفر [[خندق]] در [[سال پنجم هجری]] مقداری [[غذا]] تهیّه کرد و نزد پیامبر فرستاد.<ref>المغازی، ج۲،ص۴۷۷؛ تاریخ‌دمشق، ج۳۳، ص۲۲۳.</ref> در غزوه ذی قِرد ([[غابه]]) در [[سال ششم هجری]] که شتران پیامبر به [[غارت]] رفته بودند، مردان را به شرکت در غزوه وا می‌داشت و همواره نگران [[سلامت]] پیامبر بود.<ref>المغازی، ج ۲، ص ۵۴۳.</ref> وی سال ششم هجری جزو ۴ زنی بود که در [[صلح حدیبیّه]] شرکت جست و در [[بیعت]] [[رضوان]] با پیامبر [[بیعت]] کرد.<ref>تاریخ دمشق، ج ۶۹، ص ۳۶؛ تاریخ الاسلام، ص ۷۳.</ref> در [[جنگ]] با [[یهودیان خیبر]] نیز حضور داشت و یکی از ۲۰ زنی بود که در این جنگ شرکت کرده بودند.<ref>المغازی، ج۲، ص۶۳۳؛ تاریخ دمشق، ج۶۹، ص۳۱.</ref> او افزون بر این، در [[فتح مکّه]] نیز همراه [[پیامبر]] بود.<ref>تاریخ دمشق، ج ۶۹، ص ۳۴.</ref> در [[حجه الوداع|حجّه‌الوداع]]، [[اسماء]] که افسار شتر پیامبر را در دست داشت، سنگینی [[نزول وحی]] بر پیامبر را هنگام [[نزول آیات]] [[سوره مائده]]، از نزدیک [[مشاهده]] کرد.<ref>مسند احمد، ج ۷، ص ۶۰۹؛ البدایة و النهایه، ج ۳، ص ۱۹.</ref>


پس از پیامبر{{صل}} اسماء در [[جنگ یرموک]] (منطقه [[شامات]]) در [[سال ۱۳ هجری]] شرکت جست و با [[عمود]] [[خیمه]]، چند تن از [[سپاه]] [[روم]] را کشت<ref>تاریخ دمشق، ج ۶۹، ص ۳۲.</ref> و از آن پس، در [[شام]] سکنا گزید.<ref>تاریخ الاسلام، ص ۷۴؛ سیر اعلام النبلاء، ج ۲، ص ۲۹۷.</ref> اسماء به پیامبر علاقه فراوانی داشت.<ref>مسند احمد، ج ۷، ص ۶۱۴؛ حلیة الاولیاء، ج ۲، ص ۷۶.</ref> یک‌بار هنگامی که پیامبر به محلّه بنی‌عبداشهل آمد و در [[مسجد]] آنان نمازگزارد، پیامبر را به [[منزل]] خود [[دعوت]]، و از [[حضرت]] [[پذیرایی]] کرد که همراهان پیامبر نیز به [[برکت]] آن حضرت از غذای او [[سیر]] شدند.<ref>تاریخ دمشق، ج ۶۹، ص۳۷؛ الطبقات، ابن‌سعد، ج ۸، ص ۲۴۴ ـ ۲۴۵.</ref> هنگامی که [[زنان]] [[مدینه]] از او خواستند پرسشهای خود را نزد پیامبر طرح کند، در حضور [[اصحاب]] چنان [[زیبا]] [[سخن]] گفت و پرسشهای آنان را مطرح کرد که مورد تحسین پیامبر قرار گرفت.<ref>اسدالغابه، ج ۷، ص ۱۷.</ref> در [[گفت‌وگو]] با پیامبر کمتر [[خجالت]] می‌کشید،<ref> مجمع الزوائد، ج ۴، ص ۳۱۱؛ ج ۶، ص ۳۹؛ تاریخ دمشق، ج ۶۹، ص ۳۲.</ref> بدین جهت ۸۱ [[روایت]] در زمینه‌های گوناگون از پیامبر [[نقل]] کرده <ref> اعلام النساء، ج ۱، ص ۶۷.</ref> و [[راوی]] [[ثقه]] (مورد [[اعتماد]]) شناخته شده است.<ref> الثقات، ج ۳، ص ۴۶۱.</ref> ابن‌حنبل، بخشی از اثر خود را به [[روایات]] او اختصاص داده است.<ref> مسند احمد، ج ۷، ص ۶۰۶.</ref> در مباحث [[قرآنی]]، روایاتی از اسماء درباره [[اسم اعظم در قرآن]]،<ref> مسند احمد، ج ۷، ص ۶۱۵؛ تفسیر قرطبی، ج ۴، ص ۴.</ref> [[سوره قریش]] / ۱۰۶ <ref> مسند احمد، ج ۷، ص ۶۱۵.</ref> و [[آیه]] ۵۳ زمر / ۳۹ <ref> مسند احمد، ج ۷، ص ۶۰۸.</ref> وجود دارد.
پس از پیامبر {{صل}} اسماء در [[جنگ یرموک]] (منطقه [[شامات]]) در [[سال ۱۳ هجری]] شرکت جست و با [[عمود]] [[خیمه]]، چند تن از [[سپاه]] [[روم]] را کشت<ref>تاریخ دمشق، ج ۶۹، ص ۳۲.</ref> و از آن پس، در [[شام]] ساکن شد.<ref>تاریخ الاسلام، ص ۷۴؛ سیر اعلام النبلاء، ج ۲، ص ۲۹۷.</ref> اسماء به پیامبر علاقه فراوانی داشت.<ref>مسند احمد، ج ۷، ص ۶۱۴؛ حلیة الاولیاء، ج ۲، ص ۷۶.</ref> یک‌بار هنگامی که پیامبر به محلّه بنی‌عبداشهل آمد و در [[مسجد]] آنان نمازگزارد، پیامبر را به [[منزل]] خود [[دعوت]]، و از [[حضرت]] [[پذیرایی]] کرد که همراهان پیامبر نیز به [[برکت]] آن حضرت از غذای او [[سیر]] شدند.<ref>تاریخ دمشق، ج ۶۹، ص۳۷؛ الطبقات، ابن‌سعد، ج ۸، ص ۲۴۴ ـ ۲۴۵.</ref> هنگامی که [[زنان]] [[مدینه]] از او خواستند پرسشهای خود را نزد پیامبر طرح کند، در حضور [[اصحاب]] چنان [[زیبا]] [[سخن]] گفت و پرسشهای آنان را مطرح کرد که مورد تحسین پیامبر قرار گرفت.<ref>اسدالغابه، ج ۷، ص ۱۷.</ref> در [[گفت‌وگو]] با پیامبر کمتر [[خجالت]] می‌کشید،<ref> مجمع الزوائد، ج ۴، ص ۳۱۱؛ ج ۶، ص ۳۹؛ تاریخ دمشق، ج ۶۹، ص ۳۲.</ref> بدین جهت ۸۱ [[روایت]] در زمینه‌های گوناگون از پیامبر [[نقل]] کرده <ref> اعلام النساء، ج ۱، ص ۶۷.</ref> و [[راوی]] [[ثقه]] (مورد [[اعتماد]]) شناخته شده است.<ref> الثقات، ج ۳، ص ۴۶۱.</ref> ابن‌حنبل، بخشی از اثر خود را به [[روایات]] او اختصاص داده است.<ref> مسند احمد، ج ۷، ص ۶۰۶.</ref> در مباحث [[قرآنی]]، روایاتی از اسماء درباره [[اسم اعظم در قرآن]]،<ref> مسند احمد، ج ۷، ص ۶۱۵؛ تفسیر قرطبی، ج ۴، ص ۴.</ref> [[سوره قریش]] / ۱۰۶ <ref> مسند احمد، ج ۷، ص ۶۱۵.</ref> و [[آیه]] ۵۳ زمر / ۳۹ <ref> مسند احمد، ج ۷، ص ۶۰۸.</ref> وجود دارد.


[[اسماء]] را زنی [[دیندار]]، [[خردمند]]،<ref> اسدالغابه، ج ۷، ص ۱۷؛ الاستیعاب، ج ۴، ص ۳۵۰.</ref> سخنور، <ref>تهذیب التهذیب، ج ۱۲، ص ۳۵۰؛ الاصابه، ج ۸، ص ۲۱.</ref> [[خادم پیامبر]] و [[مجاهد در راه خدا]] <ref>سیر اعلام النبلاء، ج ۲، ص ۲۹۷؛ تاریخ دمشق، ج ۶۹، ص ۳۲؛ حلیة الاولیاء، ج ۲، ص ۷۶.</ref> و بی‌توجّه به [[زیور]] [[دنیا]] <ref>حلیة الاولیاء، ج ۲، ص ۷۶.</ref> [[وصف]] کرده‌اند.
[[اسماء]] را زنی [[دیندار]]، [[خردمند]]،<ref> اسدالغابه، ج ۷، ص ۱۷؛ الاستیعاب، ج ۴، ص ۳۵۰.</ref> سخنور، <ref>تهذیب التهذیب، ج ۱۲، ص ۳۵۰؛ الاصابه، ج ۸، ص ۲۱.</ref> [[خادم پیامبر]] و [[مجاهد در راه خدا]] <ref>سیر اعلام النبلاء، ج ۲، ص ۲۹۷؛ تاریخ دمشق، ج ۶۹، ص ۳۲؛ حلیة الاولیاء، ج ۲، ص ۷۶.</ref> و بی‌توجّه به [[زیور]] [[دنیا]] <ref>حلیة الاولیاء، ج ۲، ص ۷۶.</ref> وصف کرده‌اند.


او به [[سال ۷۰ هجری]] از دنیا رفت <ref> الوافی بالوفیات، ج ۹، ص ۵۴.</ref> و در [[قبرستان]] [[باب الصغیر]] [[شام]] مدفون شد.<ref>سیر اعلام النبلاء، ج ۲، ص ۲۹۷.</ref>
او به [[سال ۷۰ هجری]] از دنیا رفت <ref> الوافی بالوفیات، ج ۹، ص ۵۴.</ref> و در [[قبرستان]] [[باب الصغیر]] [[شام]] مدفون شد<ref>سیر اعلام النبلاء، ج ۲، ص ۲۹۷.</ref>.<ref>[[محمد خراسانی|خراسانی، محمد]]، [[اَسماءْ بنت یزید (مقاله)|مقاله «اَسماءْ بنت یزید»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۳ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۳، 277-279.</ref>


==[[اسما]] در [[شان نزول]]==
== منابع ==
[[زنان]] [[مسلمان]] در آغاز، پس از [[طلاق]]، عِدّه نگه نمی‌داشتند تا اینکه اسماء از [[همسر]] خود طلاق گرفت و آیه {{متن قرآن|وَالْمُطَلَّقَاتُ يَتَرَبَّصْنَ بِأَنْفُسِهِنَّ ثَلَاثَةَ قُرُوءٍ وَلَا يَحِلُّ لَهُنَّ أَنْ يَكْتُمْنَ مَا خَلَقَ اللَّهُ فِي أَرْحَامِهِنَّ إِنْ كُنَّ يُؤْمِنَّ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَبُعُولَتُهُنَّ أَحَقُّ بِرَدِّهِنَّ فِي ذَلِكَ إِنْ أَرَادُوا إِصْلَاحًا وَلَهُنَّ مِثْلُ الَّذِي عَلَيْهِنَّ بِالْمَعْرُوفِ وَلِلرِّجَالِ عَلَيْهِنَّ دَرَجَةٌ وَاللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ}}<ref>«و زنان طلاق داده باید تا سه پاکی (از حیض) خویشتن، انتظار کشند  و اگر ایمان به خداوند و روز بازپسین دارند پنهان داشتن آنچه خداوند در زهدانشان آفریده است برای آنان روا نیست و اگر شوهرانشان سر آشتی دارند به باز آوردن آنان در این حال سزاوارترند و زنان را بر مردان، حقّ شایسته‌ای است چنان که مردان را بر زنان؛ و مردان را بر آنان، به پایه‌ای برتری است و خداوند پیروزمندی فرزانه است» سوره بقره، آیه ۲۲۸.</ref> نازل شد. به [[روایت]] [[ابی‌داود]] و [[ابن ‌ابی‌حاتم]] از اسماء، [[حکم]] عدّه طلاق، نخستین بار درباره او نازل شده‌ است <ref>سنن ابی‌داود، ج ۲، ص ۱۵۱؛ تفسیر قرطبی، ج ۱۸، ص ۹۹؛ تفسیر ابن‌کثیر، ج ۱، ص ۲۷۷.</ref>.<ref>[[محمد خراسانی|خراسانی، محمد]]، [[اَسماءْ بنت یزید (مقاله)|مقاله «اَسماءْ بنت یزید»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۳ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۳.</ref>
{{منابع}}
 
#[[پرونده:000053.jpg|22px]] [[محمد خراسانی|خراسانی، محمد]]، [[اَسماءْ بنت یزید (مقاله)|مقاله «اَسماءْ بنت یزید»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۳ (کتاب)|'''دائرة المعارف قرآن کریم ج۳''']]
== جستارهای وابسته ==
{{پایان منابع}}
 
==منابع==
* [[پرونده:000053.jpg|22px]] [[محمد خراسانی|خراسانی، محمد]]، [[اَسماءْ بنت یزید (مقاله)|مقاله «اَسماءْ بنت یزید»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۳ (کتاب)|'''دائرة المعارف قرآن کریم ج۳''']]
 
==پانویس==


== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:اسماء بنت یزید]]
[[رده:مدخل]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش