بحث:ویژگی‌های روحی و روانی منتظران راستین چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
==پاسخ تفصیلی== | ==پاسخ تفصیلی== | ||
==اساسی ترین ویژگی [[رفتاری]] [[منتظر]]، [[آمادگی]] روحی و روانی== | ==اساسی ترین ویژگی [[رفتاری]] [[منتظر]]، [[آمادگی]] روحی و روانی== | ||
*برای [[درک]] [[زمان ظهور حضرت مهدی]]{{ع}}، اساسی‌ترین ویژگی در بخش [[رفتار]]، ایجاد [[آمادگی]] روحی و روانی در خود است<ref>ر.ک. سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص ۱۹۹- ۲۱۲.</ref>. [[انتظار]] در تمام ابعاد روحی و روانی فردی که [[منتظر ظهور]] [[حضرت]] است، تأثیرگذار است. [[انتظار صحیح]] امری است سازنده و آرامش‌بخش در [[روح]] و روان فرد | *برای [[درک]] [[زمان ظهور حضرت مهدی]]{{ع}}، اساسی‌ترین ویژگی در بخش [[رفتار]]، ایجاد [[آمادگی]] روحی و روانی در خود است<ref>ر.ک. سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص ۱۹۹- ۲۱۲.</ref>. [[انتظار]] در تمام ابعاد روحی و روانی فردی که [[منتظر ظهور]] [[حضرت]] است، تأثیرگذار است. [[انتظار صحیح]] امری است سازنده و آرامش‌بخش در [[روح]] و روان فرد. این موضوع در [[قرآن]] بنابر روایتی به [[نقل]] از [[امام صادق]] {{ع}} این‌گونه بیان شده است: {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا فَلا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلا هُمْ يَحْزَنُونَ}}<ref>«آنان که گفتند: پروردگار ما خداوند است سپس پایداری کردند نه بیمی خواهند داشت و نه اندوهگین می‌گردند» سوره احقاف، آیه ۱۳.</ref> آیۀ فوق ناظر بر این است که در نبود غم‌ها [[آرامش]] روحی حاصل می‌‌گردد. از طریق ارتباط [[معنوی]] که فرد با یک [[انسان کامل]] [[الهی]] برقرار می‌‌سازد، حسی در او به وجود می‌‌آید که او را در مقابل بسیاری از افکار رنج‌آور، [[گرفتاری‌ها]] و بیماری‌های روحی رایج در [[جامعه]] امروزی مقاوم می‌‌سازد<ref>ر.ک. صمیمی، سیمین، عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث.</ref>. | ||
*به عبارتی دیگر [[هدف]] از [[انتظار فرج]]، رها شدن از تنگناهای روحی و روانی و [[امید]] به آینده‌ای بهتر است که بخشی از [[آسایش]] و [[آرامش]] روحی و روانی را نیز تأمین میکند. از این رو، نوعی [[فرج]] و [[گشایش]] شمرده میشود و حتی عنوان | *به عبارتی دیگر [[هدف]] از [[انتظار فرج]]، رها شدن از تنگناهای روحی و روانی و [[امید]] به آینده‌ای بهتر است که بخشی از [[آسایش]] و [[آرامش]] روحی و روانی را نیز تأمین میکند. از این رو، نوعی [[فرج]] و [[گشایش]] شمرده میشود و حتی عنوان {{متن حدیث|مِن أعظم الفرج}} را به دست می‌آورَد<ref>ر.ک. محمدی ری شهری، محمد، دانشنامه امام مهدی، ج ۵، ص ۳۱۲ ـ ۳۱۴. </ref>. | ||
==برخی از ویژگی‌های روحی و روانی [[منتظر]]== | ==برخی از ویژگی‌های روحی و روانی [[منتظر]]== | ||
*برخی از عوامل و ویژگی‌های روحی و روانی [[منتظران]] در [[عصر غیبت]] عبارتند از: | *برخی از عوامل و ویژگی‌های روحی و روانی [[منتظران]] در [[عصر غیبت]] عبارتند از: | ||
نسخهٔ ۲۵ آوریل ۲۰۲۰، ساعت ۱۵:۳۰
نویسنده: آقای واثق
پاسخ تفصیلی
اساسی ترین ویژگی رفتاری منتظر، آمادگی روحی و روانی
- برای درک زمان ظهور حضرت مهدی(ع)، اساسی‌ترین ویژگی در بخش رفتار، ایجاد آمادگی روحی و روانی در خود است[۱]. انتظار در تمام ابعاد روحی و روانی فردی که منتظر ظهور حضرت است، تأثیرگذار است. انتظار صحیح امری است سازنده و آرامش‌بخش در روح و روان فرد. این موضوع در قرآن بنابر روایتی به نقل از امام صادق (ع) این‌گونه بیان شده است: ﴿إِنَّ الَّذِينَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا فَلا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلا هُمْ يَحْزَنُونَ﴾[۲] آیۀ فوق ناظر بر این است که در نبود غم‌ها آرامش روحی حاصل می‌‌گردد. از طریق ارتباط معنوی که فرد با یک انسان کامل الهی برقرار می‌‌سازد، حسی در او به وجود می‌‌آید که او را در مقابل بسیاری از افکار رنج‌آور، گرفتاری‌ها و بیماری‌های روحی رایج در جامعه امروزی مقاوم می‌‌سازد[۳].
- به عبارتی دیگر هدف از انتظار فرج، رها شدن از تنگناهای روحی و روانی و امید به آینده‌ای بهتر است که بخشی از آسایش و آرامش روحی و روانی را نیز تأمین میکند. از این رو، نوعی فرج و گشایش شمرده میشود و حتی عنوان «مِن أعظم الفرج» را به دست می‌آورَد[۴].
برخی از ویژگی‌های روحی و روانی منتظر
عمل به واجبات و ترک محرمات، راهکاری برای ایجاد آمادگی
- عمل به واجبات و ترک محرمات: آمادگی روحی و روانی، با عمل به واجبات و ترک محرمات حاصل میشود. زمینه‌سازِ راستین ظهور، به خوبی می‌داند محبوب‌ترین کارها نزد امام زمان، انجام واجبات دینی و ترک محرمات است. او به درجه‌ای از ایمان می‌رسد که توفیق در عمل به واجبات و ترک کارهای حرام را بهترین لذت‌های زندگی می‌داند. پیشوایان معصوم (ع) نیز هرگاه از حالت انسان‌های دوران غیبت یاد می‌کردند، به مناسبت، از انجام واجبات و پروای الهی سخن می‌گفتند. امام صادق (ع) می‌فرماید: «همانا برای صاحبِ این امر، غیبتی است؛ پس انسان باید تقوا پیشه نماید و به دین خود چنگ زند»[۵]. پروای الهی در همۀ زمان‌ها واجب است؛ اما به دلیل شرایط خاص، در دوران غیبت اهمیت بیشتری دارد؛ چرا که در این زمان عوامل فراوانی دست به دست هم داده تا انسان‌ها را به بیراهه بکشاند و گمراه سازد[۶].
رعایت آموزه‌های اخلاقی، مؤلفه دیگر آمادگی روحی و روانی
- رعایت آموزه‌های اخلاقی: کسانی که صاحب آمادگی روحی و روانی بالایی نشوند، هرگز نمی‌توانند یار و یاور خوبی برای آن حضرت باشند؛ چرا که با کمترین فشاری که برایشان وارد میشود، عرصه را خالی می‌کنند. بی‌گمان برای حضرت مهدی (ع) یارانی هست که قوت و قدرت بالای روحی و روانی دارند تا بتوانند بر دشمنان چیره شوند. بر این اساس افزون بر انجام واجبات و ترک محرمات "رعایت آموزه‌های اخلاقی" نیز اهمیت والایی دارد، امام صادق (ع) در این‌باره می‌فرماید: «هر کسی که شادمان میشود از اینکه از یاران قائم باشد، پس باید منتظر باشد، پرهیزگاری پیشه کند و نیکویی‌های اخلاق را انجام دهد؛ در حالی که منتظر است»[۷].[۸]
ارتباط با امام زمان و دعا، مؤلفه دیگر آمادگی روحی و روانی
- دعا و ارتباط حبی با امام زمان: آمادگی در حوزۀ محبت پالایش روح و تصفیه باطن و تطهیر درون و نیز انس منطقی با ادعیه و اذکاری است که از ناحیۀ معصومان (ع) رسیده و رمز ارتباط حبی و باطنی میان شیعه و امام خود است. در این عرصه انسان منتظر با درک این نکته که "امام اگر چه ظاهر نیست اما حاضر است"، باید از یک سو همواره از خویشتن مراقبت کند و از گناه دوری نماید تا مشمول ادعیۀ امامش باشد و از سوی دیگر باید به فضای قدسی دعا و ذکر راه یابد و از این طریق "انتظار" را که به طور طبیعی سخت و طاقت‌گیر است، لطیف و زیبا نماید. بر اوست که از رهگذر انس با دعای ندبه و عهد و ادعیه دیگر، توجه خود را به امام معطوف نماید و در قلمرو محبت امام قرار گیرد[۹].
- منتظر با ذکر پروردگار و دعا جهت تعجیل در فرج حضرت، روح خویش را قوت بخشیده و دل خود را شفا و نورانی می‌‌سازد. شیعه با دعا کردن برای آن حضرت کمال توجه به سوی او برایش حاصل میشود و علاقۀ خود را به حضرت نشان می‌‌دهد. این موضوع در کلام نورانی به نقل از امام صادق (ع) این‌گونه بیان شده است: «هرکس بعد از نماز صبح و نماز ظهر بگوید: «خداوندا بر محمد(ص)، و خاندان او درود فرست و در فرج ایشان تعجیل کن»، نمیرد تا قائم(ع) را دریابد»[۱۰]. در این حیطه حضرت مهدی(ع) نیز برای منتظرین دعا میکند. دعای حضرت سبب آرامش و اطمینان منتظر می‌‌گردد. چنانکه در توقیعی به نقل از آن حضرت آمده که فرمود: «ما در پی حفظ آنان هستیم، با دعایی که از خداوند زمین و آسمان پوشیده نیست، پس با این امر دل‌های اولیاء و دوستان ما مطمئن باشد»[۱۱]. از این جهت در روایتی به نقل از امام صادق (ع) دعا مورد تأکید واقع شده، چنانکه حضرت با تأکید شیعه به شناخت خداوند، پیامبر و حجت‌های الهی، از جمله دعاهای دوران غیبت را این‌گونه توصیه فرموده است: «اللَّهُمَ عَرِّفْنِی نَفْسَکَ فَإِنَّکَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِی نَفْسَکَ لَمْ أَعْرِفْ نَبِیَّکَ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِی رَسُولَکَ فَإِنَّکَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِی رَسُولَکَ لَمْ أَعْرِفْ حُجَّتَکَ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِی حُجَّتَکَ فَإِنَّکَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِی حُجَّتَکَ ضَلَلْتُ عَنْ دِینِی"»[۱۲].[۱۳]
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ ر.ک. سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص ۱۹۹- ۲۱۲.
- ↑ «آنان که گفتند: پروردگار ما خداوند است سپس پایداری کردند نه بیمی خواهند داشت و نه اندوهگین می‌گردند» سوره احقاف، آیه ۱۳.
- ↑ ر.ک. صمیمی، سیمین، عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث.
- ↑ ر.ک. محمدی ری شهری، محمد، دانشنامه امام مهدی، ج ۵، ص ۳۱۲ ـ ۳۱۴.
- ↑ «"إِن لِصَاحِبِ هَذَا الأَمرِ غَیبَه فَلیتقِ اللهَ عَبدٌ وَ لیتَمَسک بِدِینِهِ"»؛ کافی، ج۱، ص۳۳۵، ح۱.
- ↑ ر.ک. سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص ۱۹۹- ۲۱۲.
- ↑ «"مَن سُر أَن یکُونَ من أَصحَابِ القَائِمِ فَلینتَظِر وَ لیعمَل بِالوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الأخلَاقِ وَ هُوَ مُنتَظِر"»؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبه، ص۲۰۰.
- ↑ ر.ک. سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص ۱۹۹- ۲۱۲.
- ↑ ر.ک. خانجانی، علی اوسط، رسالت فردی و شخصی انسان منتظر.
- ↑ «"مَنْ قَالَ بَعْدَ صَلَاةِ الْفَجْرِ وَ بَعْدَ صَلَاةِ الظُّهْرِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ فَرَجَهُمْ لَمْ یَمُتْ حَتَّی یُدْرِکَ الْقَائِمَ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ"»؛ بحارالانوار، ج ۸۳، ص ۷۷.
- ↑ طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج ۲، ص ۳۲۴.
- ↑ کافی، ج ۱، ص ۳۳۷؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۳۴۲-۵۱۲.
- ↑ ر.ک. صمیمی، سیمین، عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث.