هویت: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۳۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۴۴

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

هویت در قرآن |هویت در حدیث | هویت در کلام اسلامی | هویت در معارف اسلامی |

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل هویت (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

هویت به مجموعۀ صفات متمایز کنندۀ یک فرد از افراد دیگر، گفته می‌‌شود که از عوامل مختلفی مانندسرزمین، تاریخ و... به وجود آمده است.

چیستی هویت

هویت در لغت فارسی یعنی آنچه موجب شناسایی شخص باشد^[۱]، هویت حقیقت شیء یا شخص است که مشتمل بر صفات اصلی اوست و هویت در لغت عربی به معنای شخصیت، ذات، هستی و وجود است^[۲].
هویت، مرز انسان با دیگران است و آنچه او را‌ از‌ دیگران متمایز می‌سازد هویت است^[۳]. این واژه، بیانگر چه کسی بودن است که از نیاز بشر به شناسانده شدن به چیزی یا جایی ناشی می‌‌شود. به عبارت دیگر، وقتی از "هویت شخصی"سخن به میان می‌‌آید، مراد همان ویژگی‌های است که شخص را از دیگری متمایز می‌کند و به دیگران امکان اشاره با ضمیر "او"، (برای تشخّص این فرد از دیگر افراد) را می‌دهد؛ زیرا این شخص به گونه‌ای است که به علل و عواملی از جمله رفتار یا صفات خاص از دیگران متمایز شده و تشخص یافته است. البته، در تبیین هویت باید در نظر داشته باشیم همیشه معنایی ارزشی به همراه ندارد؛ چه‌بسا فرد یا ملتی ویژگی‌های ناپسندی نیز داشته باشند که‌ بخشی‌ از هویت آنان را می‌سازد^[۴].

عناصر تشکیل دهندۀ هویت

علل و عواملی وجود دارد که به عنوان صفات تمیز دهنده، فرد را از دیگران متمایز ساخته و شخصیت مستقلی به او می‌‌بخشد. سرزمین، تاریخ، زبان، ادبیات، دین، ساختار سیاسی، فرهنگ و هنر مشترک، از جمله عناصر تشکیل‌دهندۀ هویت هستند. البته، در فرآیند دست‌یابی به هویت کامل انسانی، فرد از عوامل دیگری مانند مذهب، خانواده، نهادهای آموزش و پرورش، نظام سیاسی، فرهنگی و اجتماعی حاکم بر جامعه، رسانه‌ها، مطبوعات و تبلیغات بیگانگان و... متأثر می‌‌شود که در این میان، دو عامل نخست (مذهب و خانواده)، بیشترین تأثیر را دارند^[۵].
نکتۀ مهم آن است که برخی افراد در دستیابی به هویت کامل دچار مشکل می‌‌شوند که نسبت به این مسئله (ناتوانی فرد در کسب هویت انسانی)، تعبیرهای متفاوتی صورت گرفته است. روان‌شناسان از این حالت، بیشتر با عنوان‌هایی چون: آشفتگی هویت، اختلال هویت و بحران هویت یاد می‌‌کنند و بعضی صاحب‌نظران آن را "گم کردن خویش" یا "از خود بیگانگی" می‌‌نامند^[۶].

منابع

جستارهای وابسته

پانویس

با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:

↑ محمد معین، فرهنگ فارسی، تهران، انتشارات امیر کبیر، ۱۳۷۵ش، چاپ دهم، ج ۴، ص ۵۲۲۸.
↑ حسن عمید، فرهنگ عمید، تهران، انتشارات امیر کبیر، ۱۳۸۴، چاپ بیست و هفتم، ص ۱۲۶۵.
↑ ر.ک: عرفان، امیر محسن و واسعی، سید علی رضا، باورداشت آموزه‌های مهدویت و نقش آن در احیای فرهنگ و تمدن اسلامی.
↑ ر.ک: عرفان، امیر محسن و واسعی، سید علی رضا، باورداشت آموزه‌های مهدویت و نقش آن در احیای فرهنگ و تمدن اسلامی.
↑ ر.ک: سبحانی‌نیا، محمد، مهدویت و آرامش روان، ص۱۱۳-۱۱۴.
↑ ر.ک: سبحانی‌نیا، محمد، مهدویت و آرامش روان، ص۱۱۳-۱۱۴.

[1] محمد معین، فرهنگ فارسی، تهران، انتشارات امیر کبیر، ۱۳۷۵ش، چاپ دهم، ج ۴، ص ۵۲۲۸.

[2] حسن عمید، فرهنگ عمید، تهران، انتشارات امیر کبیر، ۱۳۸۴، چاپ بیست و هفتم، ص ۱۲۶۵.

[3] ر.ک: عرفان، امیر محسن و واسعی، سید علی رضا، باورداشت آموزه‌های مهدویت و نقش آن در احیای فرهنگ و تمدن اسلامی.

[4] ر.ک: عرفان، امیر محسن و واسعی، سید علی رضا، باورداشت آموزه‌های مهدویت و نقش آن در احیای فرهنگ و تمدن اسلامی.

[5] ر.ک: سبحانی‌نیا، محمد، مهدویت و آرامش روان، ص۱۱۳-۱۱۴.

[6] ر.ک: سبحانی‌نیا، محمد، مهدویت و آرامش روان، ص۱۱۳-۱۱۴.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

@@ خط ۱۲: / خط ۱۲: @@
 ==چیستی هویت==
-* [[هویّت]] در لغت [[فارسی]] یعنی آنچه موجب شناسایی شخص باشد<ref>محمد معین، فرهنگ فارسی، تهران، انتشارات امیر کبیر، ۱۳۷۵ش، چاپ دهم، ج ۴، ص ۵۲۲۸.</ref>، [[هویت]] [[حقیقت]] شیء یا شخص است که مشتمل بر صفات اصلی اوست و [[هویت]] در لغت [[عربی]] به معنای [[شخصیت]]، ذات، هستی و وجود است<ref>حسن عمید، فرهنگ عمید، تهران، انتشارات امیر کبیر، ۱۳۸۴، چاپ بیست و هفتم، ص ۱۲۶۵.</ref>.
+* هویت در لغت [[فارسی]] یعنی آنچه موجب شناسایی شخص باشد<ref>محمد معین، فرهنگ فارسی، تهران، انتشارات امیر کبیر، ۱۳۷۵ش، چاپ دهم، ج ۴، ص ۵۲۲۸.</ref>، هویت [[حقیقت]] شیء یا شخص است که مشتمل بر صفات اصلی اوست و هویت در لغت [[عربی]] به معنای [[شخصیت]]، ذات، هستی و وجود است<ref>حسن عمید، فرهنگ عمید، تهران، انتشارات امیر کبیر، ۱۳۸۴، چاپ بیست و هفتم، ص ۱۲۶۵.</ref>.
-* [[هویت]]، مرز [[انسان]] با دیگران است و آنچه او را‌ از‌ دیگران متمایز می‌سازد [[هویت]] است<ref>ر.ک: [[امیر محسن عرفان|عرفان، امیر محسن]] و [[سید علی رضا واسعی|واسعی، سید علی رضا]]، [[باورداشت آموزه‌های مهدویت و نقش آن در احیای فرهنگ و تمدن اسلامی  (مقاله)|باورداشت آموزه‌های مهدویت و نقش آن در احیای فرهنگ و تمدن اسلامی]].</ref>. این واژه، بیانگر چه کسی بودن است که از نیاز [[بشر]] به شناسانده شدن به چیزی یا جایی ناشی می‌‌شود. به عبارت دیگر، وقتی از "[[هویّت]] شخصی"[[سخن]] به میان می‌‌آید، مراد همان ویژگی‌های است که شخص را از دیگری متمایز می‌کند و به دیگران امکان اشاره با [[ضمیر]] "او"، (برای تشخّص این [[فرد]] از دیگر افراد) را می‌دهد؛ زیرا این شخص به گونه‌ای است که به [[علل]] و عواملی از جمله [[رفتار]] یا صفات خاص از دیگران متمایز شده و [[تشخص]] یافته است. البته، در [[تبیین]] [[هویت]] باید در نظر داشته باشیم همیشه معنایی ارزشی به همراه ندارد؛ چه‌بسا [[فرد]] یا ملتی ویژگی‌های ناپسندی نیز داشته باشند که‌ بخشی‌ از [[هویت]] آنان را می‌سازد<ref>ر.ک: [[امیر محسن عرفان|عرفان، امیر محسن]] و [[سید علی رضا واسعی|واسعی، سید علی رضا]]، [[باورداشت آموزه‌های مهدویت و نقش آن در احیای فرهنگ و تمدن اسلامی  (مقاله)|باورداشت آموزه‌های مهدویت و نقش آن در احیای فرهنگ و تمدن اسلامی]].</ref>.
+* هویت، مرز [[انسان]] با دیگران است و آنچه او را‌ از‌ دیگران متمایز می‌سازد هویت است<ref>ر.ک: [[امیر محسن عرفان|عرفان، امیر محسن]] و [[سید علی رضا واسعی|واسعی، سید علی رضا]]، [[باورداشت آموزه‌های مهدویت و نقش آن در احیای فرهنگ و تمدن اسلامی  (مقاله)|باورداشت آموزه‌های مهدویت و نقش آن در احیای فرهنگ و تمدن اسلامی]].</ref>. این واژه، بیانگر چه کسی بودن است که از نیاز [[بشر]] به شناسانده شدن به چیزی یا جایی ناشی می‌‌شود. به عبارت دیگر، وقتی از "هویت شخصی"[[سخن]] به میان می‌‌آید، مراد همان ویژگی‌های است که شخص را از دیگری متمایز می‌کند و به دیگران امکان اشاره با [[ضمیر]] "او"، (برای تشخّص این [[فرد]] از دیگر افراد) را می‌دهد؛ زیرا این شخص به گونه‌ای است که به [[علل]] و عواملی از جمله [[رفتار]] یا صفات خاص از دیگران متمایز شده و [[تشخص]] یافته است. البته، در [[تبیین]] هویت باید در نظر داشته باشیم همیشه معنایی ارزشی به همراه ندارد؛ چه‌بسا [[فرد]] یا ملتی ویژگی‌های ناپسندی نیز داشته باشند که‌ بخشی‌ از هویت آنان را می‌سازد<ref>ر.ک: [[امیر محسن عرفان|عرفان، امیر محسن]] و [[سید علی رضا واسعی|واسعی، سید علی رضا]]، [[باورداشت آموزه‌های مهدویت و نقش آن در احیای فرهنگ و تمدن اسلامی  (مقاله)|باورداشت آموزه‌های مهدویت و نقش آن در احیای فرهنگ و تمدن اسلامی]].</ref>.
 ==عناصر تشکیل دهندۀ هویت==
-* [[علل]] و عواملی وجود دارد که به عنوان صفات تمیز دهنده، [[فرد]] را از دیگران متمایز ساخته و [[شخصیت]] مستقلی به او می‌‌بخشد. [[سرزمین]]، [[تاریخ]]، [[زبان]]، [[ادبیات]]، [[دین]]، ساختار [[سیاسی]]، [[فرهنگ]] و [[هنر]] مشترک، از جمله عناصر تشکیل‌دهندۀ هویت هستند. البته، در فرآیند دست‌یابی به هویت کامل [[انسانی]]، [[فرد]] از عوامل دیگری مانند [[مذهب]]، [[خانواده]]، نهادهای [[آموزش و پرورش]]، [[نظام سیاسی]]، [[فرهنگی]] و [[اجتماعی]] [[حاکم]] بر [[جامعه]]، رسانه‌ها، مطبوعات و [[تبلیغات]] [[بیگانگان]] و... متأثر می‌‌شود که در این میان، دو عامل نخست ([[مذهب]] و [[خانواده]])، بیشترین تأثیر را دارند<ref>ر.ک: سبحانی‌نیا، محمد، مهدویت و آرامش روان، ص۱۱۳-۱۱۴.</ref>.
+* [[علل]] و عواملی وجود دارد که به عنوان صفات تمیز دهنده، [[فرد]] را از دیگران متمایز ساخته و [[شخصیت]] مستقلی به او می‌‌بخشد. [[سرزمین]]، [[تاریخ]]، [[زبان]]، [[ادبیات]]، [[دین]]، ساختار [[سیاسی]]، [[فرهنگ]] و [[هنر]] مشترک، از جمله عناصر تشکیل‌دهندۀ هویت هستند. البته، در فرآیند دست‌یابی به هویت کامل [[انسانی]]، [[فرد]] از عوامل دیگری مانند [[مذهب]]، [[خانواده]]، نهادهای [[آموزش و پرورش]]، [[نظام سیاسی]]، [[فرهنگی]] و [[اجتماعی]] [[حاکم]] بر [[جامعه]]، رسانه‌ها، مطبوعات و [[تبلیغات]] [[بیگانگان]] و... متأثر می‌‌شود که در این میان، دو عامل نخست ([[مذهب]] و [[خانواده]])، بیشترین تأثیر را دارند<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۱۱۳-۱۱۴.</ref>.
-*نکتۀ مهم آن است که برخی افراد در دستیابی به هویت کامل دچار مشکل می‌‌شوند که نسبت به این مسئله ([[ناتوانی]] [[فرد]] در کسب هویت [[انسانی]])، تعبیرهای متفاوتی صورت گرفته است. روان‌شناسان از این حالت، بیشتر با عنوان‌هایی چون: [[آشفتگی]] هویت، [[اختلال هویت]] و [[بحران هویت]] یاد می‌‌کنند و بعضی صاحب‌نظران آن را "[[گم کردن خویش]]" یا "[[از خود بیگانگی]]" می‌‌نامند<ref>ر.ک: سبحانی‌نیا، محمد، مهدویت و آرامش روان، ص۱۱۳-۱۱۴.</ref>.
+*نکتۀ مهم آن است که برخی افراد در دستیابی به هویت کامل دچار مشکل می‌‌شوند که نسبت به این مسئله ([[ناتوانی]] [[فرد]] در کسب هویت [[انسانی]])، تعبیرهای متفاوتی صورت گرفته است. روان‌شناسان از این حالت، بیشتر با عنوان‌هایی چون: [[آشفتگی]] هویت، [[اختلال هویت]] و [[بحران هویت]] یاد می‌‌کنند و بعضی صاحب‌نظران آن را "[[گم کردن خویش]]" یا "[[از خود بیگانگی]]" می‌‌نامند<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۱۱۳-۱۱۴.</ref>.
 ==منابع==