استتار: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[استتار در فقه سیاسی]] | پرسش مرتبط = }} | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[استتار در فقه سیاسی]] | پرسش مرتبط = }} | ||
'''استتار''' به معنای از پوشانیدن، مخفی کردن و [[پرده‌پوشی]] کردن است که در قرآن نیز مطرح شده است. ستر به تناسب موضوعات مختلف، ظاهری و [[باطنی]] است. | |||
استتار | |||
== معناشناسی == | |||
استتار عبارت است از پوشانیدن، مخفی کردن<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۴، ص۳۴۳.</ref>، [[پرده‌پوشی]] کردن<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۰۶.</ref>، [[حاجب]] گرفتن و [[دربان]] گذاشتن. اصل آن "ستر" به معنای غطاء و [[پوشش]]<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۱۳۲.</ref> و مطلق پوشیدگی<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۵، ص۴۸.</ref> است. | |||
در قرآن کریم چنین آمده است: {{متن قرآن|وَمَا كُنْتُمْ تَسْتَتِرُونَ أَنْ يَشْهَدَ عَلَيْكُمْ سَمْعُكُمْ وَلَا أَبْصَارُكُمْ وَلَا جُلُودُكُمْ وَلَكِنْ ظَنَنْتُمْ أَنَّ اللَّهَ لَا يَعْلَمُ كَثِيرًا مِمَّا تَعْمَلُونَ}}<ref>«و شما نه از این رو (خود را هنگام گناه) پنهان می‌داشتید که مبادا گوش و چشم‌ها و پوست‌هایتان به زیان شما گواهی دهند بلکه (از این رو که) می‌پنداشتید خداوند بسیاری از چیزها را که انجام می‌دهید نمی‌داند» سوره فصلت، آیه ۲۲.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص۷۴.</ref> | |||
[[قرآن | == ستر ظاهری و باطنی == | ||
"ستر" به تناسب موضوعات مختلف، ظاهری و [[باطنی]] است؛ ستر ظاهری مانند: {{متن قرآن|وَجَدَهَا تَطْلُعُ عَلَى قَوْمٍ لَمْ نَجْعَلْ لَهُمْ مِنْ دُونِهَا سِتْرًا}}<ref>«آن را چنین یافت که بر مردمی می‌تافت که در برابر (تابش) آن پوششی برای آنان قرار نداده بودیم» سوره کهف، آیه ۹۰.</ref>. این [[آیه]] درباره قومی در مشرق زمین است که در مقابل [[نور]] [[خورشید]] سرپناه و لباسی نداشته‌اند؛ یعنی در [[زندگی]] وحشی و ابتدایی خود، حتی ساختن سایبان و دوختن [[لباس]] و [[پوشش]] نیز به فکرشان نرسیده بود<ref>فضل بن حسن طبرسی، مجمع البیان، ج۶، ص۷۵۸. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۳، ص۳۶۲.</ref>. ستر [[باطنی]] مانند [[آیه]] {{متن قرآن|وَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنَا بَيْنَكَ وَبَيْنَ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ حِجَابًا مَسْتُورًا}}<ref>«و چون قرآن بخوانی میان تو و آنان که به جهان واپسین ایمان ندارند پرده‌ای فراپوشیده می‌نهیم» سوره اسراء، آیه ۴۵.</ref>. [[قرآن کریم]] مظهر [[معارف الهی]] و حقایق [[روحانی]] است و تنها [[قلوب]] [[پاک]] و [[نورانی]] قادر به [[درک]] آن هستند؛ لذا عقل‌های [[آلوده]] به صفات خبیث و [[رذایل]] حیوانی و [[عقاید]] [[منحرف]]، از [[قرآن]] محجوب و از [[درک]] مفاهیم آن عاجزند؛ مانند اینکه میان آنها و [[قرآن]] پرده‌ای کشیده باشند<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۳، ص۱۱۳.</ref>. | |||
[[خداوند]] به [[اعمال انسان]] [[علم حضوری]] دارد و اعضا و جوارح [[انسان]] نیز خود عامل انجام آن هستند و نزد [[خدای تعالی]] [[شهادت]] می‌دهند: {{متن قرآن|وَمَا كُنْتُمْ تَسْتَتِرُونَ أَنْ يَشْهَدَ عَلَيْكُمْ سَمْعُكُمْ وَلَا أَبْصَارُكُمْ وَلَا جُلُودُكُمْ وَلَكِنْ ظَنَنْتُمْ أَنَّ اللَّهَ لَا يَعْلَمُ كَثِيرًا مِمَّا تَعْمَلُونَ}}<ref>«و شما نه از این رو (خود را هنگام گناه) پنهان می‌داشتید که مبادا گوش و چشم‌ها و پوست‌هایتان به زیان شما گواهی دهند بلکه (از این رو که) می‌پنداشتید خداوند بسیاری از چیزها را که انجام می‌دهید نمی‌داند» سوره فصلت، آیه ۲۲.</ref>.<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۷، ص۳۸۳.</ref> لذا پوشاندن [[اعمال]] از [[خداوند]] محال است. | [[خداوند]] به [[اعمال انسان]] [[علم حضوری]] دارد و اعضا و جوارح [[انسان]] نیز خود عامل انجام آن هستند و نزد [[خدای تعالی]] [[شهادت]] می‌دهند: {{متن قرآن|وَمَا كُنْتُمْ تَسْتَتِرُونَ أَنْ يَشْهَدَ عَلَيْكُمْ سَمْعُكُمْ وَلَا أَبْصَارُكُمْ وَلَا جُلُودُكُمْ وَلَكِنْ ظَنَنْتُمْ أَنَّ اللَّهَ لَا يَعْلَمُ كَثِيرًا مِمَّا تَعْمَلُونَ}}<ref>«و شما نه از این رو (خود را هنگام گناه) پنهان می‌داشتید که مبادا گوش و چشم‌ها و پوست‌هایتان به زیان شما گواهی دهند بلکه (از این رو که) می‌پنداشتید خداوند بسیاری از چیزها را که انجام می‌دهید نمی‌داند» سوره فصلت، آیه ۲۲.</ref>.<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۷، ص۳۸۳.</ref> لذا پوشاندن [[اعمال]] از [[خداوند]] محال است. | ||
مخفی کردن | مخفی کردن اعمال زشت و پلیدی‌ها و [[پنهان‌کاری]] از [[صفات رذیله]] [[انسانی]] است که [[ناهنجاری‌ها]] را در [[جامعه]] درونی می‌کند و از آسیب‌های جدی [[جامعه]] [[قرآنی]] است. [[اعتقاد]] به این اصل که هر چیز مخفی و پنهان نزد [[خدای تعالی]] آشکار است، در محو شدن این [[ناهنجاری]] و آسیب [[اجتماعی]] تأثیرگذار است<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص۷۴.</ref>. | ||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۶ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۲۴
استتار از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: استتار در فقه سیاسی - پرسش مرتبط ندارداستتار به معنای از پوشانیدن، مخفی کردن و پرده‌پوشی کردن است که در قرآن نیز مطرح شده است. ستر به تناسب موضوعات مختلف، ظاهری و باطنی است.
معناشناسی
استتار عبارت است از پوشانیدن، مخفی کردن[۱]، پرده‌پوشی کردن[۲]، حاجب گرفتن و دربان گذاشتن. اصل آن "ستر" به معنای غطاء و پوشش[۳] و مطلق پوشیدگی[۴] است.
در قرآن کریم چنین آمده است: ﴿وَمَا كُنْتُمْ تَسْتَتِرُونَ أَنْ يَشْهَدَ عَلَيْكُمْ سَمْعُكُمْ وَلَا أَبْصَارُكُمْ وَلَا جُلُودُكُمْ وَلَكِنْ ظَنَنْتُمْ أَنَّ اللَّهَ لَا يَعْلَمُ كَثِيرًا مِمَّا تَعْمَلُونَ﴾[۵].[۶]
ستر ظاهری و باطنی
"ستر" به تناسب موضوعات مختلف، ظاهری و باطنی است؛ ستر ظاهری مانند: ﴿وَجَدَهَا تَطْلُعُ عَلَى قَوْمٍ لَمْ نَجْعَلْ لَهُمْ مِنْ دُونِهَا سِتْرًا﴾[۷]. این آیه درباره قومی در مشرق زمین است که در مقابل نور خورشید سرپناه و لباسی نداشته‌اند؛ یعنی در زندگی وحشی و ابتدایی خود، حتی ساختن سایبان و دوختن لباس و پوشش نیز به فکرشان نرسیده بود[۸]. ستر باطنی مانند آیه ﴿وَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنَا بَيْنَكَ وَبَيْنَ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ حِجَابًا مَسْتُورًا﴾[۹]. قرآن کریم مظهر معارف الهی و حقایق روحانی است و تنها قلوب پاک و نورانی قادر به درک آن هستند؛ لذا عقل‌های آلوده به صفات خبیث و رذایل حیوانی و عقاید منحرف، از قرآن محجوب و از درک مفاهیم آن عاجزند؛ مانند اینکه میان آنها و قرآن پرده‌ای کشیده باشند[۱۰].
خداوند به اعمال انسان علم حضوری دارد و اعضا و جوارح انسان نیز خود عامل انجام آن هستند و نزد خدای تعالی شهادت می‌دهند: ﴿وَمَا كُنْتُمْ تَسْتَتِرُونَ أَنْ يَشْهَدَ عَلَيْكُمْ سَمْعُكُمْ وَلَا أَبْصَارُكُمْ وَلَا جُلُودُكُمْ وَلَكِنْ ظَنَنْتُمْ أَنَّ اللَّهَ لَا يَعْلَمُ كَثِيرًا مِمَّا تَعْمَلُونَ﴾[۱۱].[۱۲] لذا پوشاندن اعمال از خداوند محال است.
مخفی کردن اعمال زشت و پلیدی‌ها و پنهان‌کاری از صفات رذیله انسانی است که ناهنجاری‌ها را در جامعه درونی می‌کند و از آسیب‌های جدی جامعه قرآنی است. اعتقاد به این اصل که هر چیز مخفی و پنهان نزد خدای تعالی آشکار است، در محو شدن این ناهنجاری و آسیب اجتماعی تأثیرگذار است[۱۳].
منابع
پانویس
- ↑ ابن‌منظور، لسان العرب، ج۴، ص۳۴۳.
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۰۶.
- ↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۱۳۲.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۵، ص۴۸.
- ↑ «و شما نه از این رو (خود را هنگام گناه) پنهان می‌داشتید که مبادا گوش و چشم‌ها و پوست‌هایتان به زیان شما گواهی دهند بلکه (از این رو که) می‌پنداشتید خداوند بسیاری از چیزها را که انجام می‌دهید نمی‌داند» سوره فصلت، آیه ۲۲.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص۷۴.
- ↑ «آن را چنین یافت که بر مردمی می‌تافت که در برابر (تابش) آن پوششی برای آنان قرار نداده بودیم» سوره کهف، آیه ۹۰.
- ↑ فضل بن حسن طبرسی، مجمع البیان، ج۶، ص۷۵۸. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۳، ص۳۶۲.
- ↑ «و چون قرآن بخوانی میان تو و آنان که به جهان واپسین ایمان ندارند پرده‌ای فراپوشیده می‌نهیم» سوره اسراء، آیه ۴۵.
- ↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۳، ص۱۱۳.
- ↑ «و شما نه از این رو (خود را هنگام گناه) پنهان می‌داشتید که مبادا گوش و چشم‌ها و پوست‌هایتان به زیان شما گواهی دهند بلکه (از این رو که) می‌پنداشتید خداوند بسیاری از چیزها را که انجام می‌دهید نمی‌داند» سوره فصلت، آیه ۲۲.
- ↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۷، ص۳۸۳.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص۷۴.