مقام صادقین: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۶: خط ۶:
}}
}}


از جمله [[مقامات]] [[امامان معصوم]] {{عم}} [[مقام]] [[صادقین]] که در [[زیارت جامعه کبیره]] با عبارت {{عربی|" الصَّادِقُون‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}<ref> شهادت می‌دهم که شما در زمره صادقانید.</ref> آمده است.
از جمله [[مقامات]] [[امامان معصوم]]{{عم}} مقام صادقین که در [[زیارت جامعه کبیره]] با عبارت {{متن حدیث| الصَّادِقُون‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏}}<ref> شهادت می‌دهم که شما در زمره صادقانید.</ref> آمده است.


== واژه شناسی لغوی ==
== امامان معصوم{{عم}}، [[راستگویان]] و راست کرداران ==
[[اهل بیت]]{{عم}} [[صداقت]] در [[ایمان]] را به نمایش گذاردند: {{متن قرآن| إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ لَمْ يَرْتَابُوا وَجَاهَدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ أُوْلَئِكَ هُمُ الصَّادِقُونَ}}<ref> تنها مؤمنانند که به خداوند و پیامبرش ایمان آورده‌اند سپس تردید نورزیده‌اند و با دارایی‌ها و جان‌هایشان در راه خداوند جهاد کرده‌اند، آنانند که راستگویند؛ سوره حجرات، آیه۱۵.</ref>.


== [[امامان معصوم]] {{عم}}، راستگویان و راست کرداران ==
[[ائمه]]{{عم}} نه تنها صادق‌اند بلکه "صدّیق‌اند": {{متن قرآن| وَالَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ أُوْلَئِكَ هُمُ الصِّدِّيقُونَ}}<ref> و کسانی که به خداوند و پیامبرانش ایمان آورده‌اند، نزد پروردگار خویش همان راستگویان و شهیدانند؛ سوره حدید، آیه۱۹.</ref>.
* [[اهل بیت]] {{عم}} [[صداقت]] در ایمان را به نمایش گذاردند: {{متن قرآن| إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ لَمْ يَرْتَابُوا وَجَاهَدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ أُوْلَئِكَ هُمُ الصَّادِقُونَ }}<ref> تنها مؤمنانند که به خداوند و پیامبرش ایمان آورده‌اند سپس تردید نورزیده‌اند و با دارایی‌ها و جان‌هایشان در راه خداوند جهاد کرده‌اند، آنانند که راستگویند؛ سوره حجرات، آیه:۱۵.</ref><ref>[[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص۱۶۱.</ref>.
 
* [[ائمه]] {{عم}} نه تنها صادق‌اند بلکه "صدّیق‌اند": {{متن قرآن| وَالَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ أُوْلَئِكَ هُمُ الصِّدِّيقُونَ }}<ref> و کسانی که به خداوند و پیامبرانش ایمان آورده‌اند، نزد پروردگار خویش همان راستگویان و شهیدانند؛ سوره حدید، آیه:۱۹.</ref><ref>[[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص۱۶۱.</ref>.
ستون فقرات صداقت در [[دین]]، [[ایمان]]، [[استقامت]] در آن و هزینه کردن در راه آن است که این گلهای معطر، از همه هستی خود مایه گذاشتند، بدین جهت است که هیچ‌کدام از آنان به [[مرگ طبیعی]] نمردند بلکه همگی در راه اعتلای اسلام به [[شهادت]] رسیدند؛ لذا راه [[سعادت]]، [[همراهی]] با آنان است: {{متن قرآن| يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللَّهَ وَكُونُواْ مَعَ الصَّادِقِينَ}}<ref>«ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و با راستگویان باشید!»؛ سوره توبه، آیه۱۱۹.</ref>. در [[روایات]] فراوانی، "[[صادقان]]" به امامان معصوم{{عم}} [[تفسیر]] شده است<ref>ر.ک: البرهان فی تفسیر القرآن، ج۲، ص۱۷۰؛ تفسیر نورالثقلین، ج۲، ص۲۸۰.</ref>.
* ستون فقرات [[صداقت]] در دین، ایمان، استقامت در آن و هزینه کردن در راه آن است که این گلهای معطر، از همه هستی خود مایه گذاشتند، بدین جهت است که هیچ‌کدام از آنان به مرگ طبیعی نمردند بلکه همگی در راه اعتلای اسلام به شهادت رسیدند، لذا راه سعادت، همراهی با آنان است: {{متن قرآن| يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللَّهَ وَكُونُواْ مَعَ الصَّادِقِينَ}}<ref>«ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و با راستگویان باشید!»؛ سوره توبه، آیه:۱۱۹.</ref><ref>[[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص۱۶۲.</ref>.
 
* در روایات فراوانی، "صادقان" به [[امامان معصوم]] {{عم}} تفسیر شده است<ref>ر. ک: البرهان فی تفسیر القرآن، ج۲، ص۱۷۰؛ تفسیر نورالثقلین، ج۲، ص۲۸۰.</ref><ref>[[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص۱۶۲.</ref>.
در ایّام [[حکومت]] [[عثمان]]، روزی [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} با گروهی از [[مهاجر]] و [[انصار]] [[سخن]] می‌گفت، در ضمن سخنان خود از آنان پرسید: "شما را به [[خدا]] [[سوگند]] می‌دهم! آیا یاد دارید که پس از نزول آیه: {{متن قرآن| يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللَّهَ وَكُونُواْ مَعَ الصَّادِقِينَ}}<ref>ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و با راستگویان باشید!؛ سوره توبه، آیه۱۱۹.</ref> [[سلمان]] پرسید: ای [[پیامبر خدا]]! این [[آیه]] عام است یا خاص؟ [[پیامبر اکرم]]{{صل}} فرمود: همه [[مؤمنان]] [[مأمور]] به انجام این فرمانند، اما عنوان [[صادقین]] به برادرم علی{{ع}} و اوصیای من اختصاص دارد، [[مهاجر]] و [[انصاری]] که مخاطب سؤال [[حضرت علی]]{{ع}} بودند، گفتند: آری به یاد داریم..."<ref>تفسیر نورالثقلین، ج۲، ص۲۸۰.</ref>.
* در ایّام حکومت عثمان، روزی [[امیرمؤمنان علی]] {{ع}} با گروهی از مهاجر و انصار سخن می‌گفت، در ضمن سخنان خود از آنان پرسید: "شما را به خدا سوگند می‌دهم! آیا یاد دارید که پس از نزول آیه: {{متن قرآن| يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللَّهَ وَكُونُواْ مَعَ الصَّادِقِينَ }}<ref> ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و با راستگویان باشید!؛ سوره توبه، آیه:۱۱۹.</ref> سلمان پرسید: ای [[پیامبر خدا]]! این آیه عام است یا خاص؟ [[پیامبر اکرم]] {{صل}} فرمود: همه مؤمنان مأمور به انجام این فرمانند، اما عنوان صادقین به برادرم [[امام علی|علی]] {{ع}} و اوصیای من اختصاص دارد، مهاجر و انصاری که مخاطب سؤال [[حضرت علی]] {{ع}} بودند، گفتند: آری به یاد داریم..."<ref>تفسیر نورالثقلین، ج۲، ص۲۸۰.</ref><ref>[[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص۱۶۲.</ref>.
 
* عالم بزرگ [[اهل سنت]] [[حاکم حسکانی]] نیز مشابه این روایت را از [[عبدالله بن عمر]] نقل کرده است: "خداوند، اصحاب [[پیامبر]] {{صل}} را امر به ترس از او نموده و سپس آیه فوق را برای آنان فرمود، آنگاه {{متن قرآن|وَكُونُواْ مَعَ الصَّادِقِينَ }} را به محمّد و اهل بیتش تفسیر کرد"<ref> {{عربی|" أَمَرَ اللَّهُ أَصْحَابَ مُحَمَّدٍ بِأَجْمَعِهِمْ أَنْ يَخَافُوا اللَّهَ- ثُمَّ قَالَ لَهُمْ: {{متن قرآن|وَكُونُواْ مَعَ الصَّادِقِينَ }}. يَعْنِي مُحَمَّداً وَ أَهْلَ بَيْتِهِ"}}؛ شواهد التنزیل، ج۱، ص۲۶۲.</ref><ref>[[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص۱۶۲.</ref>.
عالم بزرگ [[اهل سنت]] [[حاکم حسکانی]] نیز مشابه این [[روایت]] را از [[عبدالله بن عمر]] نقل کرده است: "[[خداوند]]، [[اصحاب پیامبر]]{{صل}} را امر به [[ترس]] از او نموده و سپس آیه فوق را برای آنان فرمود، آنگاه {{متن قرآن|وَكُونُواْ مَعَ الصَّادِقِينَ}} را به [[محمّد]] و [[اهل]] بیتش [[تفسیر]] کرد"<ref> {{عربی|"أَمَرَ اللَّهُ أَصْحَابَ مُحَمَّدٍ بِأَجْمَعِهِمْ أَنْ يَخَافُوا اللَّهَ- ثُمَّ قَالَ لَهُمْ: {{متن قرآن|وَكُونُواْ مَعَ الصَّادِقِينَ}}. يَعْنِي مُحَمَّداً وَ أَهْلَ بَيْتِهِ"}}؛ شواهد التنزیل، ج۱، ص۲۶۲.</ref>
* گرچه به دلایلی خاص، تنها پیشوای ششم به نام "صادق {{ع}}" شهرت یافته است لکن از لحاظ وصفی، همه پیشوایان معصوم {{عم}}، صادق‌اند<ref>[[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص۱۶۳.</ref>.
 
* سرّ نامگذاری انسان کامل معصوم به صادق این است که اسم مبارک صادق از نام‌های جمالی خداوند است و انسان کامل، مظهر اسمای حسنای الهی است، در نتیجه هویّت او را [[صدق]] و حق تشکیل می‌دهد و وی واجد [[صدق]] خبری و مخبری است؛ یعنی عقیده او مطابق با واقع، خُلق و خوی او هماوای حقیقت و قول و فعل او نیز هماهنگ با واقعیّت است، به‌طوری که چیزی در جهان تکوین یافت نمی‌شود که انسان کامل معصوم با وی تعامل صادقانه نداشته باشند<ref>ادب فنای مقرّبان، ج۳، ص۳۲۱.</ref><ref>[[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص۱۶۳.</ref>.
گرچه به دلایلی خاص، تنها پیشوای ششم به نام "صادق{{ع}}" [[شهرت]] یافته است لکن از لحاظ وصفی، همه [[پیشوایان معصوم]]{{عم}}، صادق‌اند.
 
سرّ [[نامگذاری]] [[انسان کامل]] [[معصوم]] به صادق این است که اسم [[مبارک]] صادق از نام‌های جمالی خداوند است و انسان کامل، مظهر [[اسمای حسنای الهی]] است، در نتیجه [[هویّت]] او را [[صدق]] و [[حق]] تشکیل می‌دهد و وی واجد صدق خبری و مخبری است؛ یعنی [[عقیده]] او مطابق با واقع، [[خُلق و خوی]] او هماوای [[حقیقت]] و قول و فعل او نیز هماهنگ با واقعیّت است، به‌طوری که چیزی در جهان تکوین یافت نمی‌شود که انسان کامل معصوم با وی تعامل صادقانه نداشته باشند<ref>ادب فنای مقرّبان، ج۳، ص۳۲۱.</ref>.<ref> [[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم ج۲]]، ص۱۶۱ ـ ۱۶۳.</ref>.


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۱ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۱۳

از جمله مقامات امامان معصوم(ع) مقام صادقین که در زیارت جامعه کبیره با عبارت « الصَّادِقُون‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏»[۱] آمده است.

امامان معصوم(ع)، راستگویان و راست کرداران

اهل بیت(ع) صداقت در ایمان را به نمایش گذاردند: ﴿ إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ لَمْ يَرْتَابُوا وَجَاهَدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ أُوْلَئِكَ هُمُ الصَّادِقُونَ[۲].

ائمه(ع) نه تنها صادق‌اند بلکه "صدّیق‌اند": ﴿ وَالَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ أُوْلَئِكَ هُمُ الصِّدِّيقُونَ[۳].

ستون فقرات صداقت در دین، ایمان، استقامت در آن و هزینه کردن در راه آن است که این گلهای معطر، از همه هستی خود مایه گذاشتند، بدین جهت است که هیچ‌کدام از آنان به مرگ طبیعی نمردند بلکه همگی در راه اعتلای اسلام به شهادت رسیدند؛ لذا راه سعادت، همراهی با آنان است: ﴿ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللَّهَ وَكُونُواْ مَعَ الصَّادِقِينَ[۴]. در روایات فراوانی، "صادقان" به امامان معصوم(ع) تفسیر شده است[۵].

در ایّام حکومت عثمان، روزی امیرمؤمنان علی(ع) با گروهی از مهاجر و انصار سخن می‌گفت، در ضمن سخنان خود از آنان پرسید: "شما را به خدا سوگند می‌دهم! آیا یاد دارید که پس از نزول آیه: ﴿ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللَّهَ وَكُونُواْ مَعَ الصَّادِقِينَ[۶] سلمان پرسید: ای پیامبر خدا! این آیه عام است یا خاص؟ پیامبر اکرم(ص) فرمود: همه مؤمنان مأمور به انجام این فرمانند، اما عنوان صادقین به برادرم علی(ع) و اوصیای من اختصاص دارد، مهاجر و انصاری که مخاطب سؤال حضرت علی(ع) بودند، گفتند: آری به یاد داریم..."[۷].

عالم بزرگ اهل سنت حاکم حسکانی نیز مشابه این روایت را از عبدالله بن عمر نقل کرده است: "خداوند، اصحاب پیامبر(ص) را امر به ترس از او نموده و سپس آیه فوق را برای آنان فرمود، آنگاه ﴿وَكُونُواْ مَعَ الصَّادِقِينَ را به محمّد و اهل بیتش تفسیر کرد"[۸]

گرچه به دلایلی خاص، تنها پیشوای ششم به نام "صادق(ع)" شهرت یافته است لکن از لحاظ وصفی، همه پیشوایان معصوم(ع)، صادق‌اند.

سرّ نامگذاری انسان کامل معصوم به صادق این است که اسم مبارک صادق از نام‌های جمالی خداوند است و انسان کامل، مظهر اسمای حسنای الهی است، در نتیجه هویّت او را صدق و حق تشکیل می‌دهد و وی واجد صدق خبری و مخبری است؛ یعنی عقیده او مطابق با واقع، خُلق و خوی او هماوای حقیقت و قول و فعل او نیز هماهنگ با واقعیّت است، به‌طوری که چیزی در جهان تکوین یافت نمی‌شود که انسان کامل معصوم با وی تعامل صادقانه نداشته باشند[۹].[۱۰].

منابع

پانویس

  1. شهادت می‌دهم که شما در زمره صادقانید.
  2. تنها مؤمنانند که به خداوند و پیامبرش ایمان آورده‌اند سپس تردید نورزیده‌اند و با دارایی‌ها و جان‌هایشان در راه خداوند جهاد کرده‌اند، آنانند که راستگویند؛ سوره حجرات، آیه۱۵.
  3. و کسانی که به خداوند و پیامبرانش ایمان آورده‌اند، نزد پروردگار خویش همان راستگویان و شهیدانند؛ سوره حدید، آیه۱۹.
  4. «ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و با راستگویان باشید!»؛ سوره توبه، آیه۱۱۹.
  5. ر.ک: البرهان فی تفسیر القرآن، ج۲، ص۱۷۰؛ تفسیر نورالثقلین، ج۲، ص۲۸۰.
  6. ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و با راستگویان باشید!؛ سوره توبه، آیه۱۱۹.
  7. تفسیر نورالثقلین، ج۲، ص۲۸۰.
  8. "أَمَرَ اللَّهُ أَصْحَابَ مُحَمَّدٍ بِأَجْمَعِهِمْ أَنْ يَخَافُوا اللَّهَ- ثُمَّ قَالَ لَهُمْ: ﴿وَكُونُواْ مَعَ الصَّادِقِينَ. يَعْنِي مُحَمَّداً وَ أَهْلَ بَيْتِهِ"؛ شواهد التنزیل، ج۱، ص۲۶۲.
  9. ادب فنای مقرّبان، ج۳، ص۳۲۱.
  10. خاتمی، سید احمد، در آستان امامان معصوم ج۲، ص۱۶۱ ـ ۱۶۳.