نخاوله: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۲: خط ۲:
| موضوع مرتبط = فرقه‌های شیعه
| موضوع مرتبط = فرقه‌های شیعه
| عنوان مدخل  =  
| عنوان مدخل  =  
| مداخل مرتبط =  
| مداخل مرتبط = [[نخاوله در تاریخ اسلامی]]
| پرسش مرتبط  =  
| پرسش مرتبط  =  
}}
}}


== مقدمه ==
== آشنایی اجمالی ==
نخاوله نام طایفه‌ای است از [[شیعه]] که در حومۀ [[مدینه]] [[زندگی]] می‌کنند و مورد [[بی‌مهری]] از سوی [[اهالی مدینه]] قرار می‌گیرند. اینان خود را از [[فرزندان]] [[انصار]] می‌دانند و مدّعی‌اند پیشینیان آنان در نخلستان‌هایی که ملکیّت آنها از [[امام حسن مجتبی]]{{ع}} بوده کار می‌کرده‌اند.
«نخاوله» یا «نخلیون» طائفه‌ای از [[قبایل]] عربی [[اسلامی]] اصیل و ریشه‎‌دار در [[مدینه منوره]] هستند که طوایفی از [[سادات]] نیز مخلوط آن‎هایند و در قسمت جنوب [[شهر]] در محله‌ای به نام محله نخاوله ساکنند و عوام آنان را «نخولی» خوانند. این طایفه که از دیرباز در [[مدینه طیبه]] می‌زیسته‌اند و نیز سادات آن‎ها که از نسل حسنین{{عم}} هستند همه از [[شیعیان]] [[امامیه]] و دارای جمعیتی زیاد هستند. نخاوله در [[زمان]] عثمانی اتحادیه‌ای داشتند ولی سعودی‌ها اتحادیه [[کشاورزی]] آن‎ها را منحل کرده و به علت [[تشیع]] مورد تحقیر و [[بدرفتاری]] قرار دادند. نخاوله در ربیع الثانی سال ۱۳۴۶ قمری [[قیام]] نمودند، اما سعودی‌ها آن را سرکوب کرده و بیش از هفت هزار نفر را کشتند و بر [[زنان]] آن‎ها به عنوان زنان [[کفار]] [[تعدی]] نمودند. پس از این [[نهضت]] ملی [[شیعی]]، آل سعود به تحقیر نخاوله‌‎ای‌‎ها پرداختند و [[فرمان]] دادند تا با آنان رفت و آمد و [[مصاحبت]] نشود و [[اجازه]] [[کسب و کار]] نیابند و جز در کارهای [[پست]] و بی‌ارزش [[استخدام]] نگردند. در سال ۱۳۷۱ قمری نخاوله‌ها خواستار [[رفتار]] منصفانه با خود شدند، اما مورد حمله [[وزیر]] [[کشور]] قرار گرفتند. آن‎ها در [[فقر]] به سر می‌بردند و حجاج [[ایرانی]] در [[موسم حج]] به آنان کمک مادی می‎نمودند تا این که در اثر تحولات اخیر در اوضاع [[سیاسی]] منطقه، نخاوله‌‎ای‌‎ها وضع اقتصادی بهتری یافته‌اند. در تسمیه اینان به تفاوت گفته‌اند:
# منسوب به منطقه «[[نخله]]» (بین [[مکه]] و [[مدینه]]) هستند.
# از نسل «[[ابونخیله لهبی]]» (از [[صحابه]]) هستند.
# در کشاورزی نخل (در کارگاه گرده‌افشانی نخل) دارای مهارت هستند<ref>راهنمای حرمین شریفین، ابراهیم غفاری، ج۵، ص۱۴۴.</ref>


ریشۀ از [[نخل]] است و نشان کار اصلی آنان یعنی نخل‌کاری است. امروز هم این گروه در جنوب مدینه در وضع نامناسبی زندگی می‌کنند و از بسیاری از [[حقوق اجتماعی]] محرومند و ارتباطشان بیشتر با [[زائران]] شیعه است<ref>در این زمینه: ر.ک: «فصلنامه میقات»، شماره ۳۴، مقاله «جامعه شیعه در مدینه» از رسول جعفریان، نیز «جامعه شیعه نخاوله در مدینه منوره» از ورنراند، ترجمه رسول جعفریان.</ref>. آنچه امروز به نام نخاولۀ مدینه شناخته می‌شود، همان نخل‌کاران و خرمادارانی‌اند که در منطقۀ نخلستانی جنوب مدینه ساکنند، قدیمی‌ترین گروه [[مستضعف]] و بقایای [[وفاداران]] به [[محبّت]] [[اهل بیت]] که بر "[[حبّ]] [[آل محمّد]]" [[ثبات]] ورزیده‌اند... در منطقۀ [[عوالی]] حدود ۳۰ [[قریه]] بوده که در گذشته شیعه بودند. در اثر فشار [[وهّابی‌ها]] پراکنده شدند و عده‌ای کوچ کرده و [[بادیه‌نشینی]] را برگزیدند. [[شیعیان]] موجود در مدینه و در منطقۀ عوالی، از بقایای همان‌هایند و جمعیتشان به ۱۵ هزار نفر می‌رسد<ref> سفرنامه «در حریم حرم»، جواد محدثی، ص۵۶.</ref>.<ref>جواد محدثی|محدثی، جواد، فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر، ص۵۷۳.</ref>
[[شیعیان]] موجود در مدینه و در منطقۀ «عوالی»، از بقایای همان‌هایند و جمعیتشان به ۱۵ هزار نفر می‌رسد<ref> سفرنامه «در حریم حرم»، جواد محدثی، ص۵۶.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۱۰۲۲؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
# [[پرونده:1368987.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|'''فرهنگ غدیر''']]
# [[پرونده:1368987.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|'''فرهنگ غدیر''']]
# [[پرونده:IM010703.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|'''محمدنامه''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}



نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۳۱

آشنایی اجمالی

«نخاوله» یا «نخلیون» طائفه‌ای از قبایل عربی اسلامی اصیل و ریشه‎‌دار در مدینه منوره هستند که طوایفی از سادات نیز مخلوط آن‎هایند و در قسمت جنوب شهر در محله‌ای به نام محله نخاوله ساکنند و عوام آنان را «نخولی» خوانند. این طایفه که از دیرباز در مدینه طیبه می‌زیسته‌اند و نیز سادات آن‎ها که از نسل حسنین(ع) هستند همه از شیعیان امامیه و دارای جمعیتی زیاد هستند. نخاوله در زمان عثمانی اتحادیه‌ای داشتند ولی سعودی‌ها اتحادیه کشاورزی آن‎ها را منحل کرده و به علت تشیع مورد تحقیر و بدرفتاری قرار دادند. نخاوله در ربیع الثانی سال ۱۳۴۶ قمری قیام نمودند، اما سعودی‌ها آن را سرکوب کرده و بیش از هفت هزار نفر را کشتند و بر زنان آن‎ها به عنوان زنان کفار تعدی نمودند. پس از این نهضت ملی شیعی، آل سعود به تحقیر نخاوله‌‎ای‌‎ها پرداختند و فرمان دادند تا با آنان رفت و آمد و مصاحبت نشود و اجازه کسب و کار نیابند و جز در کارهای پست و بی‌ارزش استخدام نگردند. در سال ۱۳۷۱ قمری نخاوله‌ها خواستار رفتار منصفانه با خود شدند، اما مورد حمله وزیر کشور قرار گرفتند. آن‎ها در فقر به سر می‌بردند و حجاج ایرانی در موسم حج به آنان کمک مادی می‎نمودند تا این که در اثر تحولات اخیر در اوضاع سیاسی منطقه، نخاوله‌‎ای‌‎ها وضع اقتصادی بهتری یافته‌اند. در تسمیه اینان به تفاوت گفته‌اند:

  1. منسوب به منطقه «نخله» (بین مکه و مدینه) هستند.
  2. از نسل «ابونخیله لهبی» (از صحابه) هستند.
  3. در کشاورزی نخل (در کارگاه گرده‌افشانی نخل) دارای مهارت هستند[۱]

شیعیان موجود در مدینه و در منطقۀ «عوالی»، از بقایای همان‌هایند و جمعیتشان به ۱۵ هزار نفر می‌رسد[۲].[۳]

منابع

پانویس

  1. راهنمای حرمین شریفین، ابراهیم غفاری، ج۵، ص۱۴۴.
  2. سفرنامه «در حریم حرم»، جواد محدثی، ص۵۶.
  3. تونه‌ای، مجتبی، محمدنامه، ص ۱۰۲۲؛ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر