پلیدی: تفاوت میان نسخه‌ها
(←نکات) |
(←منابع) |
||
| (۲۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[پلیدی در لغت]]- [[پلیدی در فقه اسلامی]] - [[پلیدی در فقه سیاسی]]| پرسش مرتبط = }} | ||
== مقدمه == | |||
مقصود از "[[رجس]]" هر نوع [[گناه]] و خلاف است اعمّ از [[شرک]] و غیره و [[گناه کبیره]] و صغیره. از مصادیق بارز "رجس" قطعاً هرگونه گناه است؛ چه گناه کبیره و چه صغیره، نه تنها شرک و [[گناهان کبیره]]؛ زیرا هیچ دلیلی بر این تخصیص نیست<ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم ج۲]]؛ ص۲۶۸- ۲۷۳.</ref>. | |||
== آیات == | |||
مراد آن دسته از آیاتی است که در برابر طیبات و [[پاکی‌ها]]، [[قرآن]] موضوع خبائث و پلیدی‌ها را مطرح می‌کند، مانند این که [[پیامبر]] [[تحریم]] پلیدی‌ها می‌کند، [[مشرکان]] را [[پلید]] می‌داند، [[دعوت]] او در جهت مرزبندی میان [[انسان]] طیب و خبیث است. همانطور که [[حیات]] طیب داریم، [[انسان]] طیب داریم. همانطور که [[حیات]] خبیث داریم، [[انسان]] خبیث داریم. کلمه و سخن خبیث، سرزمین [[ناپاک]] و نبات و رویدنی خبیث هم داریم و بیان شده و همه اینها در [[ارتباط]] با [[انسان]] و [[زندگی]] و شیوه [[معیشت]] و بهره برداری از [[طبیعت]] و [[رفتار]] با دیگران است. | |||
== | |||
#{{متن قرآن|الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوبًا عِنْدَهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَالْإِنْجِيلِ يَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَاهُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَيُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّبَاتِ وَيُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبَائِثَ وَيَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالْأَغْلَالَ الَّتِي كَانَتْ عَلَيْهِمْ فَالَّذِينَ آمَنُوا بِهِ وَعَزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَاتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِي أُنْزِلَ مَعَهُ أُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ}}<ref>«همان کسان که از فرستاده پیام‌آور درس ناخوانده پیروی می‌کنند، همان که (نام) او را نزد خویش در تورات و انجیل نوشته می‌یابند؛ آنان را به نیکی فرمان می‌دهد و از بدی باز می‌دارد و چیزهای پاکیزه را بر آنان حلال و چیزهای ناپاک را بر آنان حرام می‌گرداند و بار (» سوره اعراف، آیه ۱۵۷.</ref> | #{{متن قرآن|الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوبًا عِنْدَهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَالْإِنْجِيلِ يَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَاهُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَيُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّبَاتِ وَيُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبَائِثَ وَيَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالْأَغْلَالَ الَّتِي كَانَتْ عَلَيْهِمْ فَالَّذِينَ آمَنُوا بِهِ وَعَزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَاتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِي أُنْزِلَ مَعَهُ أُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ}}<ref>«همان کسان که از فرستاده پیام‌آور درس ناخوانده پیروی می‌کنند، همان که (نام) او را نزد خویش در تورات و انجیل نوشته می‌یابند؛ آنان را به نیکی فرمان می‌دهد و از بدی باز می‌دارد و چیزهای پاکیزه را بر آنان حلال و چیزهای ناپاک را بر آنان حرام می‌گرداند و بار (» سوره اعراف، آیه ۱۵۷.</ref> | ||
#{{متن قرآن|مَا كَانَ اللَّهُ لِيَذَرَ الْمُؤْمِنِينَ عَلَى مَا أَنْتُمْ عَلَيْهِ حَتَّى يَمِيزَ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُطْلِعَكُمْ عَلَى الْغَيْبِ وَلَكِنَّ اللَّهَ يَجْتَبِي مِنْ رُسُلِهِ مَنْ يَشَاءُ فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ وَإِنْ تُؤْمِنُوا وَتَتَّقُوا فَلَكُمْ أَجْرٌ عَظِيمٌ}}<ref>«خداوند بر آن نیست که مؤمنان را به حالی که شما بر آن هستید رها سازد تا آنکه ناپاک را از پاک جدا کند؛ و (نیز) بر آن نیست که شما را از نهان آگاه گرداند اما خداوند از فرستادگان خویش هر که را بخواهد برمی‌گزیند؛ پس به خداوند و فرستادگانش ایمان آورید و اگر ایم» سوره آل عمران، آیه ۱۷۹.</ref> | #{{متن قرآن|مَا كَانَ اللَّهُ لِيَذَرَ الْمُؤْمِنِينَ عَلَى مَا أَنْتُمْ عَلَيْهِ حَتَّى يَمِيزَ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُطْلِعَكُمْ عَلَى الْغَيْبِ وَلَكِنَّ اللَّهَ يَجْتَبِي مِنْ رُسُلِهِ مَنْ يَشَاءُ فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ وَإِنْ تُؤْمِنُوا وَتَتَّقُوا فَلَكُمْ أَجْرٌ عَظِيمٌ}}<ref>«خداوند بر آن نیست که مؤمنان را به حالی که شما بر آن هستید رها سازد تا آنکه ناپاک را از پاک جدا کند؛ و (نیز) بر آن نیست که شما را از نهان آگاه گرداند اما خداوند از فرستادگان خویش هر که را بخواهد برمی‌گزیند؛ پس به خداوند و فرستادگانش ایمان آورید و اگر ایم» سوره آل عمران، آیه ۱۷۹.</ref> | ||
==نکات== | === نکات === | ||
در این دو [[آیه]] این محورها مطرح گردیده است: | |||
# [[حکم]] به [[حلال]] بودن همه پاکیزه‌ها و [[تحریم]] همه | # [[حکم]] به [[حلال]] بودن همه پاکیزه‌ها و [[تحریم]] همه پلیدی‌ها: {{متن قرآن|وَيُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبَائِثَ}}<ref>«همان کسان که از فرستاده پیام‌آور درس ناخوانده پیروی می‌کنند، همان که (نام) او را نزد خویش در تورات و انجیل نوشته می‌یابند؛ آنان را به نیکی فرمان می‌دهد و از بدی باز می‌دارد و چیزهای پاکیزه را بر آنان حلال و چیزهای ناپاک را بر آنان حرام می‌گرداند و بار» سوره اعراف، آیه ۱۵۷.</ref> از [[وظائف پیامبر]] و از [[اهداف رسالت]] وی [[ذکر]] گردیده است | ||
# [[سنت]] [[خداوند]] بر [[آزمایش]] [[مؤمنین]] است آزمایشی که خبیث را ازطیب جدا می‌کند {{متن قرآن|مَا كَانَ اللَّهُ لِيَذَرَ الْمُؤْمِنِينَ عَلَى مَا أَنْتُمْ عَلَيْهِ حَتَّى يَمِيزَ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ}}<ref>«خداوند بر آن نیست که مؤمنان را به حالی که شما بر آن هستید رها سازد تا آنکه ناپاک را از پاک جدا کند؛ و (نیز) بر آن نیست که شما را از نهان آگاه گرداند اما خداوند از فرستادگان خویش هر که را بخواهد برمی‌گزیند؛ پس به خداوند و فرستادگانش ایمان آورید و اگر ایم» سوره آل عمران، آیه ۱۷۹.</ref> و [[خداوند]] هیچکس را به‌وسیله جریان غیر عادی - [[غیب]] - از [[عاقبت]] این [[آزمایش]] مطلع نمی‌کند {{متن قرآن|وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُطْلِعَكُمْ عَلَى الْغَيْبِ}}<ref>«خداوند بر آن نیست که مؤمنان را به حالی که شما بر آن هستید رها سازد تا آنکه ناپاک را از پاک جدا کند؛ و (نیز) بر آن نیست که شما را از نهان آگاه گرداند اما خداوند از فرستادگان خویش هر که را بخواهد برمی‌گزیند؛ پس به خداوند و فرستادگانش ایمان آورید و اگر ایم» سوره آل عمران، آیه ۱۷۹.</ref>و [[خداوند]] بعضی از [[پیامبران]] را از گوشه‌ای از [[اسرار]] [[عاقبت]] [[مؤمنین]] در این [[امتحان]] [[آگاه]] می‌کند {{متن قرآن|وَلَكِنَّ اللَّهَ يَجْتَبِي مِنْ رُسُلِهِ مَنْ يَشَاءُ}}<ref>«خداوند بر آن نیست که مؤمنان را به حالی که شما بر آن هستید رها سازد تا آنکه ناپاک را از پاک جدا کند؛ و (نیز) بر آن نیست که شما را از نهان آگاه گرداند اما خداوند از فرستادگان خویش هر که را بخواهد برمی‌گزیند؛ پس به خداوند و فرستادگانش ایمان آورید و اگر ایم» سوره آل عمران، آیه ۱۷۹.</ref>. و [[ایمان آوردن]] به [[خدا]] و [[پیامبران]] و [[تقوی]] سبب سربلند بیرون آمدن از [[آزمایش]] و [[پاداش]] بزرگ از طرف [[خداوند]] است<ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر| | # [[سنت]] [[خداوند]] بر [[آزمایش]] [[مؤمنین]] است آزمایشی که خبیث را ازطیب جدا می‌کند {{متن قرآن|مَا كَانَ اللَّهُ لِيَذَرَ الْمُؤْمِنِينَ عَلَى مَا أَنْتُمْ عَلَيْهِ حَتَّى يَمِيزَ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ}}<ref>«خداوند بر آن نیست که مؤمنان را به حالی که شما بر آن هستید رها سازد تا آنکه ناپاک را از پاک جدا کند؛ و (نیز) بر آن نیست که شما را از نهان آگاه گرداند اما خداوند از فرستادگان خویش هر که را بخواهد برمی‌گزیند؛ پس به خداوند و فرستادگانش ایمان آورید و اگر ایم» سوره آل عمران، آیه ۱۷۹.</ref> و [[خداوند]] هیچکس را به‌وسیله جریان غیر عادی - [[غیب]] - از [[عاقبت]] این [[آزمایش]] مطلع نمی‌کند {{متن قرآن|وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُطْلِعَكُمْ عَلَى الْغَيْبِ}}<ref>«خداوند بر آن نیست که مؤمنان را به حالی که شما بر آن هستید رها سازد تا آنکه ناپاک را از پاک جدا کند؛ و (نیز) بر آن نیست که شما را از نهان آگاه گرداند اما خداوند از فرستادگان خویش هر که را بخواهد برمی‌گزیند؛ پس به خداوند و فرستادگانش ایمان آورید و اگر ایم» سوره آل عمران، آیه ۱۷۹.</ref>و [[خداوند]] بعضی از [[پیامبران]] را از گوشه‌ای از [[اسرار]] [[عاقبت]] [[مؤمنین]] در این [[امتحان]] [[آگاه]] می‌کند {{متن قرآن|وَلَكِنَّ اللَّهَ يَجْتَبِي مِنْ رُسُلِهِ مَنْ يَشَاءُ}}<ref>«خداوند بر آن نیست که مؤمنان را به حالی که شما بر آن هستید رها سازد تا آنکه ناپاک را از پاک جدا کند؛ و (نیز) بر آن نیست که شما را از نهان آگاه گرداند اما خداوند از فرستادگان خویش هر که را بخواهد برمی‌گزیند؛ پس به خداوند و فرستادگانش ایمان آورید و اگر ایم» سوره آل عمران، آیه ۱۷۹.</ref>. و [[ایمان آوردن]] به [[خدا]] و [[پیامبران]] و [[تقوی]] سبب سربلند بیرون آمدن از [[آزمایش]] و [[پاداش]] بزرگ از طرف [[خداوند]] است<ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۱، ص ۲۵۰.</ref>. | ||
==منابع== | == منابع == | ||
# [[پرونده:55210091.jpg|22px]] [[محمد جعفر سعیدیان‌فر| | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:10115976.jpg|22px]] [[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|'''در آستان امامان معصوم ج۲''']] | |||
# [[پرونده:55210091.jpg|22px]] [[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم''']] | |||
{{پایان منابع}} | |||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{ | {{پانویس}} | ||
[[رده:پلیدی]] | [[رده:پلیدی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۸ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۲۰
پلیدی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: پلیدی در لغت- پلیدی در فقه اسلامی - پلیدی در فقه سیاسی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
مقصود از "رجس" هر نوع گناه و خلاف است اعمّ از شرک و غیره و گناه کبیره و صغیره. از مصادیق بارز "رجس" قطعاً هرگونه گناه است؛ چه گناه کبیره و چه صغیره، نه تنها شرک و گناهان کبیره؛ زیرا هیچ دلیلی بر این تخصیص نیست[۱].
آیات
مراد آن دسته از آیاتی است که در برابر طیبات و پاکی‌ها، قرآن موضوع خبائث و پلیدی‌ها را مطرح می‌کند، مانند این که پیامبر تحریم پلیدی‌ها می‌کند، مشرکان را پلید می‌داند، دعوت او در جهت مرزبندی میان انسان طیب و خبیث است. همانطور که حیات طیب داریم، انسان طیب داریم. همانطور که حیات خبیث داریم، انسان خبیث داریم. کلمه و سخن خبیث، سرزمین ناپاک و نبات و رویدنی خبیث هم داریم و بیان شده و همه اینها در ارتباط با انسان و زندگی و شیوه معیشت و بهره برداری از طبیعت و رفتار با دیگران است.
- ﴿الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوبًا عِنْدَهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَالْإِنْجِيلِ يَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَاهُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَيُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّبَاتِ وَيُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبَائِثَ وَيَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالْأَغْلَالَ الَّتِي كَانَتْ عَلَيْهِمْ فَالَّذِينَ آمَنُوا بِهِ وَعَزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَاتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِي أُنْزِلَ مَعَهُ أُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ﴾[۲]
- ﴿مَا كَانَ اللَّهُ لِيَذَرَ الْمُؤْمِنِينَ عَلَى مَا أَنْتُمْ عَلَيْهِ حَتَّى يَمِيزَ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُطْلِعَكُمْ عَلَى الْغَيْبِ وَلَكِنَّ اللَّهَ يَجْتَبِي مِنْ رُسُلِهِ مَنْ يَشَاءُ فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ وَإِنْ تُؤْمِنُوا وَتَتَّقُوا فَلَكُمْ أَجْرٌ عَظِيمٌ﴾[۳]
نکات
در این دو آیه این محورها مطرح گردیده است:
- حکم به حلال بودن همه پاکیزه‌ها و تحریم همه پلیدی‌ها: ﴿وَيُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبَائِثَ﴾[۴] از وظائف پیامبر و از اهداف رسالت وی ذکر گردیده است
- سنت خداوند بر آزمایش مؤمنین است آزمایشی که خبیث را ازطیب جدا می‌کند ﴿مَا كَانَ اللَّهُ لِيَذَرَ الْمُؤْمِنِينَ عَلَى مَا أَنْتُمْ عَلَيْهِ حَتَّى يَمِيزَ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ﴾[۵] و خداوند هیچکس را به‌وسیله جریان غیر عادی - غیب - از عاقبت این آزمایش مطلع نمی‌کند ﴿وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُطْلِعَكُمْ عَلَى الْغَيْبِ﴾[۶]و خداوند بعضی از پیامبران را از گوشه‌ای از اسرار عاقبت مؤمنین در این امتحان آگاه می‌کند ﴿وَلَكِنَّ اللَّهَ يَجْتَبِي مِنْ رُسُلِهِ مَنْ يَشَاءُ﴾[۷]. و ایمان آوردن به خدا و پیامبران و تقوی سبب سربلند بیرون آمدن از آزمایش و پاداش بزرگ از طرف خداوند است[۸].
منابع
پانویس
- ↑ خاتمی، سید احمد، در آستان امامان معصوم ج۲؛ ص۲۶۸- ۲۷۳.
- ↑ «همان کسان که از فرستاده پیام‌آور درس ناخوانده پیروی می‌کنند، همان که (نام) او را نزد خویش در تورات و انجیل نوشته می‌یابند؛ آنان را به نیکی فرمان می‌دهد و از بدی باز می‌دارد و چیزهای پاکیزه را بر آنان حلال و چیزهای ناپاک را بر آنان حرام می‌گرداند و بار (» سوره اعراف، آیه ۱۵۷.
- ↑ «خداوند بر آن نیست که مؤمنان را به حالی که شما بر آن هستید رها سازد تا آنکه ناپاک را از پاک جدا کند؛ و (نیز) بر آن نیست که شما را از نهان آگاه گرداند اما خداوند از فرستادگان خویش هر که را بخواهد برمی‌گزیند؛ پس به خداوند و فرستادگانش ایمان آورید و اگر ایم» سوره آل عمران، آیه ۱۷۹.
- ↑ «همان کسان که از فرستاده پیام‌آور درس ناخوانده پیروی می‌کنند، همان که (نام) او را نزد خویش در تورات و انجیل نوشته می‌یابند؛ آنان را به نیکی فرمان می‌دهد و از بدی باز می‌دارد و چیزهای پاکیزه را بر آنان حلال و چیزهای ناپاک را بر آنان حرام می‌گرداند و بار» سوره اعراف، آیه ۱۵۷.
- ↑ «خداوند بر آن نیست که مؤمنان را به حالی که شما بر آن هستید رها سازد تا آنکه ناپاک را از پاک جدا کند؛ و (نیز) بر آن نیست که شما را از نهان آگاه گرداند اما خداوند از فرستادگان خویش هر که را بخواهد برمی‌گزیند؛ پس به خداوند و فرستادگانش ایمان آورید و اگر ایم» سوره آل عمران، آیه ۱۷۹.
- ↑ «خداوند بر آن نیست که مؤمنان را به حالی که شما بر آن هستید رها سازد تا آنکه ناپاک را از پاک جدا کند؛ و (نیز) بر آن نیست که شما را از نهان آگاه گرداند اما خداوند از فرستادگان خویش هر که را بخواهد برمی‌گزیند؛ پس به خداوند و فرستادگانش ایمان آورید و اگر ایم» سوره آل عمران، آیه ۱۷۹.
- ↑ «خداوند بر آن نیست که مؤمنان را به حالی که شما بر آن هستید رها سازد تا آنکه ناپاک را از پاک جدا کند؛ و (نیز) بر آن نیست که شما را از نهان آگاه گرداند اما خداوند از فرستادگان خویش هر که را بخواهد برمی‌گزیند؛ پس به خداوند و فرستادگانش ایمان آورید و اگر ایم» سوره آل عمران، آیه ۱۷۹.
- ↑ سعیدیان‌فر و ایازی، فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم، ج۱، ص ۲۵۰.