مرجئه در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = مرجئه | |||
| عنوان مدخل = مرجئه | |||
| مداخل مرتبط = [[مرجئه در کلام اسلامی]] - [[مرجئه در تاریخ اسلامی]] - [[مرجئه در معارف مهدویت]] - [[مرجئه در فقه سیاسی]] | |||
| پرسش مرتبط = | |||
}} | |||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
مرجئه، از "[[رجاء]]" به معنای تأخیر و [[امید به آینده]] است و در اصطلاح، نام فرقه‌ای از [[مسلمانان]] که با [[افکار التقاطی]] خود می‌پنداشتند امور مشتبه و یا اموری که نمی‌توان [[داوری]] صریحی درباره آنها کرد، بایستی به [[قیامت]] واگذار شود تا [[خداوند]] راجع به آن [[تصمیم]] بگیرد. در فلسفۀ پیدایش این گروه می‌توان گفت [[جنگ جمل]] و [[صفین]] - از جنگ‌های زمان [[امام علی]]{{ع}} - تأثیر مهمی بر | مرجئه، از "[[رجاء]]" به معنای تأخیر و [[امید به آینده]] است و در اصطلاح، نام فرقه‌ای از [[مسلمانان]] که با [[افکار التقاطی]] خود می‌پنداشتند امور مشتبه و یا اموری که نمی‌توان [[داوری]] صریحی درباره آنها کرد، بایستی به [[قیامت]] واگذار شود تا [[خداوند]] راجع به آن [[تصمیم]] بگیرد. در فلسفۀ پیدایش این گروه می‌توان گفت [[جنگ جمل]] و [[صفین]] - از جنگ‌های زمان [[امام علی]] {{ع}} - تأثیر مهمی بر گرایش‌های [[سیاسی]] و به دنبال آن مذهبی، از خود بر جای نهاد و در [[منازعه]] دو گروه [[شیعی]] و [[عثمانی]]، عده‌ای از [[صحابه]] و [[تابعین]] خود را از معرکه، کنار کشیده و [[اعتقاد]] داشتند که [[شناخت]] دقیق [[حق و باطل]] ممکن نیست و باید آن را به [[خدا]] واگذار کرد. از جملۀ این افراد "[[سعد بن ابی وقاص]]" - [[صحابی پیامبر]] {{صل}} - بود که می‌گفت هر دو گروه [[مسلمان]] هستند و او شمشیری در [[اختیار]] ندارد تا بتواند [[مسلم]] را از [[کافر]] بازشناسد<ref>طبقات الکبری، ج۳، ص۱۴۴؛ انساب الاشراف، ج۲، ص۲۰۷؛ وقعة صفین، ص۵۵۱-۵۵۰. ر. ک: قاعدین.</ref>. | ||
این گروه، در [[جنگ صفین]] پس از [[اجبار]] امام علی {{ع}} به [[پذیرش]] [[حکمیت]]، وی را مرتکب گناهی بزرگ دانسته و خواستار [[توبه]] آن [[حضرت]] شدند. [[مکتب]] [[اعتقادی]] مرجئه نظیر [[امیدوار]] بودن [[مرتکب کبیره]] به [[رحمت الهی]] در قیامت و جدایی عمل از [[ایمان]]، برای [[امویان]] - که از [[ارتکاب معاصی]] بزرگ پروایی نداشتند - پناهگاهی مطمئن بود. از این‌رو، همواره از آن [[حمایت]] می‌کردند<ref>الملل و النحل، ج۱، ص۱۲۵؛ مروج الذهب، ج۲، ص۳۵۳.</ref>. | |||
مدّعای مبنای اعتقادی گروه مرجئه، برگرفته از [[آیه]] یکصد و ششم از [[سورۀ توبه]] است و به همین جهت، به "مرجئه" معروف شدند. [[ابوحنیفه نعمان بن ثابت]] - [[امام]] [[مذهب]] [[حنفیان]] - از مرجئه بود<ref>الوصیه، ص۷۸.</ref>.<ref>[[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی]]، ص ۱۶۵.</ref> | |||
== منابع == | |||
{{منابع}} | |||
# [[پرونده:11677.jpg|22px]] [[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|'''واژه‌نامه فقه سیاسی''']] | |||
{{پایان منابع}} | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:فرقه‌های اهل سنت]] | |||
[[رده: | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۰۷
این مدخل زیرشاخهٔ بحث مرجئه است. مرجئه از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: مرجئه در کلام اسلامی - مرجئه در تاریخ اسلامی - مرجئه در معارف مهدویت - مرجئه در فقه سیاسی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
مرجئه، از "رجاء" به معنای تأخیر و امید به آینده است و در اصطلاح، نام فرقه‌ای از مسلمانان که با افکار التقاطی خود می‌پنداشتند امور مشتبه و یا اموری که نمی‌توان داوری صریحی درباره آنها کرد، بایستی به قیامت واگذار شود تا خداوند راجع به آن تصمیم بگیرد. در فلسفۀ پیدایش این گروه می‌توان گفت جنگ جمل و صفین - از جنگ‌های زمان امام علی (ع) - تأثیر مهمی بر گرایش‌های سیاسی و به دنبال آن مذهبی، از خود بر جای نهاد و در منازعه دو گروه شیعی و عثمانی، عده‌ای از صحابه و تابعین خود را از معرکه، کنار کشیده و اعتقاد داشتند که شناخت دقیق حق و باطل ممکن نیست و باید آن را به خدا واگذار کرد. از جملۀ این افراد "سعد بن ابی وقاص" - صحابی پیامبر (ص) - بود که می‌گفت هر دو گروه مسلمان هستند و او شمشیری در اختیار ندارد تا بتواند مسلم را از کافر بازشناسد[۱].
این گروه، در جنگ صفین پس از اجبار امام علی (ع) به پذیرش حکمیت، وی را مرتکب گناهی بزرگ دانسته و خواستار توبه آن حضرت شدند. مکتب اعتقادی مرجئه نظیر امیدوار بودن مرتکب کبیره به رحمت الهی در قیامت و جدایی عمل از ایمان، برای امویان - که از ارتکاب معاصی بزرگ پروایی نداشتند - پناهگاهی مطمئن بود. از این‌رو، همواره از آن حمایت می‌کردند[۲].
مدّعای مبنای اعتقادی گروه مرجئه، برگرفته از آیه یکصد و ششم از سورۀ توبه است و به همین جهت، به "مرجئه" معروف شدند. ابوحنیفه نعمان بن ثابت - امام مذهب حنفیان - از مرجئه بود[۳].[۴]
منابع
پانویس
- ↑ طبقات الکبری، ج۳، ص۱۴۴؛ انساب الاشراف، ج۲، ص۲۰۷؛ وقعة صفین، ص۵۵۱-۵۵۰. ر. ک: قاعدین.
- ↑ الملل و النحل، ج۱، ص۱۲۵؛ مروج الذهب، ج۲، ص۳۵۳.
- ↑ الوصیه، ص۷۸.
- ↑ فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۱۶۵.