استتار: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - 'آشکار' به 'آشکار')
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش غیرنهایی}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[استتار در فقه سیاسی]] | پرسش مرتبط  = }}
{{امامت}}
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[استتار در قرآن]] | [[استتار در حدیث]] | [[استتار در فقه سیاسی]] </div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[استتار (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">


==مقدمه==
'''استتار''' به معنای از پوشانیدن، مخفی کردن و [[پرده‌پوشی]] کردن است که در قرآن نیز مطرح شده است. ستر به تناسب موضوعات مختلف، ظاهری و [[باطنی]] است.
*استتار: استتار کردن<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۹۶.</ref>، پوشانیدن، مخفی کردن <ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۴، ص۳۴۳.</ref>، [[پرده‌پوشی]] کردن<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۰۶.</ref>. اصل آن "ستر" به معنای غطاء و [[پوشش]]<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۱۳۲.</ref> و مطلق پوشیدگی<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۵، ص۴۸.</ref>. 
*{{متن قرآن|وَمَا كُنْتُمْ تَسْتَتِرُونَ أَنْ يَشْهَدَ عَلَيْكُمْ سَمْعُكُمْ وَلَا أَبْصَارُكُمْ وَلَا جُلُودُكُمْ وَلَكِنْ ظَنَنْتُمْ أَنَّ اللَّهَ لَا يَعْلَمُ كَثِيرًا مِمَّا تَعْمَلُونَ}}<ref>«و شما نه از این رو (خود را هنگام گناه) پنهان می‌داشتید که مبادا گوش و چشم‌ها و پوست‌هایتان به زیان شما گواهی دهند بلکه (از این رو که) می‌پنداشتید خداوند بسیاری از چیزها را که انجام می‌دهید نمی‌داند» سوره فصلت، آیه ۲۲.</ref>.
*"ستر" به تناسب موضوعات مختلف، ظاهری و [[باطنی]] است؛ ستر ظاهری مانند {{متن قرآن|وَجَدَهَا تَطْلُعُ عَلَى قَوْمٍ لَمْ نَجْعَلْ لَهُمْ مِنْ دُونِهَا سِتْرًا}}<ref>«آن را چنین یافت که بر مردمی می‌تافت که در برابر (تابش) آن پوششی برای آنان قرار نداده بودیم» سوره کهف، آیه ۹۰.</ref>. این [[آیه]] درباره قومی در مشرق‌ زمین است که در مقابل [[نور]] [[خورشید]] سرپناه و لباسی نداشته‌اند؛ یعنی در [[زندگی]] وحشی و ابتدایی خود، حتی ساختن سایبان و دوختن [[لباس]] و [[پوشش]] نیز به فکرشان نرسیده بود<ref>فضل بن حسن طبرسی، مجمع البیان، ج۶، ص۷۵۸. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۳، ص۳۶۲.</ref>. ستر [[باطنی]] مانند [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|وَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنَا بَيْنَكَ وَبَيْنَ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ حِجَابًا مَسْتُورًا}}<ref>«و چون قرآن بخوانی میان تو و آنان که به جهان واپسین ایمان ندارند پرده‌ای فراپوشیده می‌نهیم» سوره اسراء، آیه ۴۵.</ref>.
*[[قرآن کریم]] [[مظهر]] [[معارف الهی]] و حقایق [[روحانی]] است و تنها [[قلوب]] [[پاک]] و [[نورانی]] [[قادر]] به [[درک]] آن هستند؛ لذا عقل‌های [[آلوده]] به صفات خبیث و [[رذایل]] حیوانی و [[عقاید]] [[منحرف]]، از [[قرآن]] محجوب و از [[درک]] مفاهیم آن عاجزند؛ مانند اینکه میان آنها و [[قرآن]] پرده‌ای کشیده باشند <ref>سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۱۳، ص۱۱۳.</ref>.
*[[خداوند]] به [[اعمال انسان]] [[علم حضوری]] دارد و اعضا و جوارح [[انسان]] نیز خود عامل انجام آن هستند و نزد [[خدای تعالی]] [[شهادت]] می‌دهند: {{متن قرآن|وَمَا كُنْتُمْ تَسْتَتِرُونَ أَنْ يَشْهَدَ عَلَيْكُمْ سَمْعُكُمْ وَلَا أَبْصَارُكُمْ وَلَا جُلُودُكُمْ وَلَكِنْ ظَنَنْتُمْ أَنَّ اللَّهَ لَا يَعْلَمُ كَثِيرًا مِمَّا تَعْمَلُونَ}}<ref>«و شما نه از این رو (خود را هنگام گناه) پنهان می‌داشتید که مبادا گوش و چشم‌ها و پوست‌هایتان به زیان شما گواهی دهند بلکه (از این رو که) می‌پنداشتید خداوند بسیاری از چیزها را که انجام می‌دهید نمی‌داند» سوره فصلت، آیه ۲۲.</ref><ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۷، ص۳۸۳.</ref> لذا پوشاندن [[اعمال]] از [[خداوند]] محال است.
*مخفی‌ کردن [[اعمال زشت]] و پلیدی‌ها و [[پنهان‌کاری]] از [[صفات رذیله]] [[انسانی]] است که [[ناهنجاری‌ها]] را در [[جامعه]] درونی می‌کند و از آسیب‌های جدی [[جامعه]] [[قرآنی]] است. [[اعتقاد]] به این اصل که هر چیز مخفی و پنهان نزد [[خدای تعالی]] آشکار است، در محو شدن این [[ناهنجاری]] و آسیب [[اجتماعی]] تأثیرگذار است <ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۷۴.</ref>.


==منابع==
== معناشناسی ==
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
استتار عبارت است از پوشانیدن، مخفی کردن<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۴، ص۳۴۳.</ref>، [[پرده‌پوشی]] کردن<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۰۶.</ref>، [[حاجب]] گرفتن و [[دربان]] گذاشتن. اصل آن "ستر" به معنای غطاء و [[پوشش]]<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۱۳۲.</ref> و مطلق پوشیدگی<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۵، ص۴۸.</ref> است.


==پانویس==
در قرآن کریم چنین آمده است: {{متن قرآن|وَمَا كُنْتُمْ تَسْتَتِرُونَ أَنْ يَشْهَدَ عَلَيْكُمْ سَمْعُكُمْ وَلَا أَبْصَارُكُمْ وَلَا جُلُودُكُمْ وَلَكِنْ ظَنَنْتُمْ أَنَّ اللَّهَ لَا يَعْلَمُ كَثِيرًا مِمَّا تَعْمَلُونَ}}<ref>«و شما نه از این رو (خود را هنگام گناه) پنهان می‌داشتید که مبادا گوش و چشم‌ها و پوست‌هایتان به زیان شما گواهی دهند بلکه (از این رو که) می‌پنداشتید خداوند بسیاری از چیزها را که انجام می‌دهید نمی‌داند» سوره فصلت، آیه ۲۲.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص۷۴.</ref>


{{پانویس2}}
== ستر ظاهری و باطنی ==
"ستر" به تناسب موضوعات مختلف، ظاهری و [[باطنی]] است؛ ستر ظاهری مانند: {{متن قرآن|وَجَدَهَا تَطْلُعُ عَلَى قَوْمٍ لَمْ نَجْعَلْ لَهُمْ مِنْ دُونِهَا سِتْرًا}}<ref>«آن را چنین یافت که بر مردمی می‌تافت که در برابر (تابش) آن پوششی برای آنان قرار نداده بودیم» سوره کهف، آیه ۹۰.</ref>. این [[آیه]] درباره قومی در مشرق‌ زمین است که در مقابل [[نور]] [[خورشید]] سرپناه و لباسی نداشته‌اند؛ یعنی در [[زندگی]] وحشی و ابتدایی خود، حتی ساختن سایبان و دوختن [[لباس]] و [[پوشش]] نیز به فکرشان نرسیده بود<ref>فضل بن حسن طبرسی، مجمع البیان، ج۶، ص۷۵۸. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۳، ص۳۶۲.</ref>. ستر [[باطنی]] مانند [[آیه]] {{متن قرآن|وَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنَا بَيْنَكَ وَبَيْنَ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ حِجَابًا مَسْتُورًا}}<ref>«و چون قرآن بخوانی میان تو و آنان که به جهان واپسین ایمان ندارند پرده‌ای فراپوشیده می‌نهیم» سوره اسراء، آیه ۴۵.</ref>. [[قرآن کریم]] مظهر [[معارف الهی]] و حقایق [[روحانی]] است و تنها [[قلوب]] [[پاک]] و [[نورانی]] قادر به [[درک]] آن هستند؛ لذا عقل‌های [[آلوده]] به صفات خبیث و [[رذایل]] حیوانی و [[عقاید]] [[منحرف]]، از [[قرآن]] محجوب و از [[درک]] مفاهیم آن عاجزند؛ مانند اینکه میان آنها و [[قرآن]] پرده‌ای کشیده باشند<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۳، ص۱۱۳.</ref>.


[[خداوند]] به [[اعمال انسان]] [[علم حضوری]] دارد و اعضا و جوارح [[انسان]] نیز خود عامل انجام آن هستند و نزد [[خدای تعالی]] [[شهادت]] می‌دهند: {{متن قرآن|وَمَا كُنْتُمْ تَسْتَتِرُونَ أَنْ يَشْهَدَ عَلَيْكُمْ سَمْعُكُمْ وَلَا أَبْصَارُكُمْ وَلَا جُلُودُكُمْ وَلَكِنْ ظَنَنْتُمْ أَنَّ اللَّهَ لَا يَعْلَمُ كَثِيرًا مِمَّا تَعْمَلُونَ}}<ref>«و شما نه از این رو (خود را هنگام گناه) پنهان می‌داشتید که مبادا گوش و چشم‌ها و پوست‌هایتان به زیان شما گواهی دهند بلکه (از این رو که) می‌پنداشتید خداوند بسیاری از چیزها را که انجام می‌دهید نمی‌داند» سوره فصلت، آیه ۲۲.</ref>.<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۷، ص۳۸۳.</ref> لذا پوشاندن [[اعمال]] از [[خداوند]] محال است.


[[رده:مدخل]]
مخفی‌ کردن اعمال زشت و پلیدی‌ها و [[پنهان‌کاری]] از [[صفات رذیله]] [[انسانی]] است که [[ناهنجاری‌ها]] را در [[جامعه]] درونی می‌کند و از آسیب‌های جدی [[جامعه]] [[قرآنی]] است. [[اعتقاد]] به این اصل که هر چیز مخفی و پنهان نزد [[خدای تعالی]] آشکار است، در محو شدن این [[ناهنجاری]] و آسیب [[اجتماعی]] تأثیرگذار است<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص۷۴.</ref>.
[[رده:استتار]]
 
== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
{{پایان منابع}}
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
 
[[رده:مفاهیم قرآنی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۶ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۲۴

استتار به معنای از پوشانیدن، مخفی کردن و پرده‌پوشی کردن است که در قرآن نیز مطرح شده است. ستر به تناسب موضوعات مختلف، ظاهری و باطنی است.

معناشناسی

استتار عبارت است از پوشانیدن، مخفی کردن[۱]، پرده‌پوشی کردن[۲]، حاجب گرفتن و دربان گذاشتن. اصل آن "ستر" به معنای غطاء و پوشش[۳] و مطلق پوشیدگی[۴] است.

در قرآن کریم چنین آمده است: ﴿وَمَا كُنْتُمْ تَسْتَتِرُونَ أَنْ يَشْهَدَ عَلَيْكُمْ سَمْعُكُمْ وَلَا أَبْصَارُكُمْ وَلَا جُلُودُكُمْ وَلَكِنْ ظَنَنْتُمْ أَنَّ اللَّهَ لَا يَعْلَمُ كَثِيرًا مِمَّا تَعْمَلُونَ[۵].[۶]

ستر ظاهری و باطنی

"ستر" به تناسب موضوعات مختلف، ظاهری و باطنی است؛ ستر ظاهری مانند: ﴿وَجَدَهَا تَطْلُعُ عَلَى قَوْمٍ لَمْ نَجْعَلْ لَهُمْ مِنْ دُونِهَا سِتْرًا[۷]. این آیه درباره قومی در مشرق‌ زمین است که در مقابل نور خورشید سرپناه و لباسی نداشته‌اند؛ یعنی در زندگی وحشی و ابتدایی خود، حتی ساختن سایبان و دوختن لباس و پوشش نیز به فکرشان نرسیده بود[۸]. ستر باطنی مانند آیه ﴿وَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنَا بَيْنَكَ وَبَيْنَ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ حِجَابًا مَسْتُورًا[۹]. قرآن کریم مظهر معارف الهی و حقایق روحانی است و تنها قلوب پاک و نورانی قادر به درک آن هستند؛ لذا عقل‌های آلوده به صفات خبیث و رذایل حیوانی و عقاید منحرف، از قرآن محجوب و از درک مفاهیم آن عاجزند؛ مانند اینکه میان آنها و قرآن پرده‌ای کشیده باشند[۱۰].

خداوند به اعمال انسان علم حضوری دارد و اعضا و جوارح انسان نیز خود عامل انجام آن هستند و نزد خدای تعالی شهادت می‌دهند: ﴿وَمَا كُنْتُمْ تَسْتَتِرُونَ أَنْ يَشْهَدَ عَلَيْكُمْ سَمْعُكُمْ وَلَا أَبْصَارُكُمْ وَلَا جُلُودُكُمْ وَلَكِنْ ظَنَنْتُمْ أَنَّ اللَّهَ لَا يَعْلَمُ كَثِيرًا مِمَّا تَعْمَلُونَ[۱۱].[۱۲] لذا پوشاندن اعمال از خداوند محال است.

مخفی‌ کردن اعمال زشت و پلیدی‌ها و پنهان‌کاری از صفات رذیله انسانی است که ناهنجاری‌ها را در جامعه درونی می‌کند و از آسیب‌های جدی جامعه قرآنی است. اعتقاد به این اصل که هر چیز مخفی و پنهان نزد خدای تعالی آشکار است، در محو شدن این ناهنجاری و آسیب اجتماعی تأثیرگذار است[۱۳].

منابع

پانویس

  1. ابن‌منظور، لسان العرب، ج۴، ص۳۴۳.
  2. بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۰۶.
  3. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۱۳۲.
  4. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۵، ص۴۸.
  5. «و شما نه از این رو (خود را هنگام گناه) پنهان می‌داشتید که مبادا گوش و چشم‌ها و پوست‌هایتان به زیان شما گواهی دهند بلکه (از این رو که) می‌پنداشتید خداوند بسیاری از چیزها را که انجام می‌دهید نمی‌داند» سوره فصلت، آیه ۲۲.
  6. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص۷۴.
  7. «آن را چنین یافت که بر مردمی می‌تافت که در برابر (تابش) آن پوششی برای آنان قرار نداده بودیم» سوره کهف، آیه ۹۰.
  8. فضل بن حسن طبرسی، مجمع البیان، ج۶، ص۷۵۸. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۳، ص۳۶۲.
  9. «و چون قرآن بخوانی میان تو و آنان که به جهان واپسین ایمان ندارند پرده‌ای فراپوشیده می‌نهیم» سوره اسراء، آیه ۴۵.
  10. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۳، ص۱۱۳.
  11. «و شما نه از این رو (خود را هنگام گناه) پنهان می‌داشتید که مبادا گوش و چشم‌ها و پوست‌هایتان به زیان شما گواهی دهند بلکه (از این رو که) می‌پنداشتید خداوند بسیاری از چیزها را که انجام می‌دهید نمی‌داند» سوره فصلت، آیه ۲۲.
  12. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۷، ص۳۸۳.
  13. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص۷۴.