احبار در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۷:۴۲

مقدمه

احبار: جمع "حِبْر" به معنای اثر نیک، "عالم و دانشمند" که علم او در قلوب مردم در صورت تبعیت تأثیر نیکو و پسندیده می‌گذارد^[۱] و نیز خبرگان و نخبگان دینی^[۲].

﴿يَحْكُمُ بِهَا النَّبِيُّونَ الَّذِينَ أَسْلَمُوا لِلَّذِينَ هَادُوا وَالرَّبَّانِيُّونَ وَالْأَحْبَارُ﴾^[۳].

"احبار و ربانیون" وظیفه سنگین حفظ دین و کتاب آسمانی (تورات) را از تحریف و انحراف و بدعت بر عهده داشتند^[۴]

﴿بِمَا اسْتُحْفِظُوا مِنْ كِتَابِ اللَّهِ وَكَانُوا عَلَيْهِ شُهَدَاءَ﴾^[۵].

این طبقه روحانی دین یهود، با نزدیک‌ شدن به قدرت و ثروت، وظیفه اصلی خود را به فراموشی سپردند و بر خلاف آن از دین در جهت منافع دنیایی خود ابزار ساختند و بدین جهت قرآن کریم آنان را نکوهش می‌کند: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ كَثِيرًا مِنَ الْأَحْبَارِ وَالرُّهْبَانِ لَيَأْكُلُونَ أَمْوَالَ النَّاسِ بِالْبَاطِلِ وَيَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ﴾^[۶].

در تفاسیر به مواردی از انحرافات و بدعت‌های احبار و رهبان اشاره شده است^[۷]:

تصاحب و تملک مال مردم از راه‌های غیر مشروع مانند رباخواری، تملک هدایا و نذرهای مردم، تصاحب موقوفات قبور انبیا و اماکن مذهبی، خرید و فروش بهشت و جهنم و خرید و فروش احکام شرعی و فتوا.
مانع‌ تراشی در راه خدا ﴿وَيَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ﴾ به واسطه جلوگیری از گرویدن اهل کتاب به اسلام از راه تکذیب رسالت پیامبر اسلام (ص) یا تشکیک در مبادی و اصول اعتقادی اسلام و احکام شرعی آن.
ثروت‌اندوزی و امتناع از انفاق و صرف آنها در امور خاص امت به جهت بخل شدید (مثل زکات که باید در راه مساکین، یتیمان، اسیران و در راه‌ماندگان صرف شود)^[۸].

منابع

نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم

پانویس

↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۲۱۵.
↑ سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۵، ص۳۴۳.
↑ «پیامبران که تسلیم (خداوند) بودند و (نیز) دانشوران ربّانی و دانشمندان (تورات‌شناس) بنابر آنچه از کتاب خداوند به آنان سپرده شده بود و بر آن گواه بودند برای یهودیان داوری می‌کردند» سوره مائده، آیه ۴۴.
↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۵، ص۳۴۳.
↑ «بنابر آنچه از کتاب خداوند به آنان سپرده شده بود و بر آن گواه بودند» سوره مائده، آیه ۴۴.
↑ «ای مؤمنان! بسیاری از دانشوران دینی (اهل کتاب) و راهبان، دارایی‌های مردم را به نادرستی می‌خورند و (مردم را) از راه خداوند باز می‌دارند» سوره توبه، آیه ۳۴.
↑ وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۱۰، ص۱۸۸-۱۹۷.
↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۴۹-۵۰.

[1] حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۲۱۵.

[2] سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۵، ص۳۴۳.

[3] «پیامبران که تسلیم (خداوند) بودند و (نیز) دانشوران ربّانی و دانشمندان (تورات‌شناس) بنابر آنچه از کتاب خداوند به آنان سپرده شده بود و بر آن گواه بودند برای یهودیان داوری می‌کردند» سوره مائده، آیه ۴۴.

[4] سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۵، ص۳۴۳.

[5] «بنابر آنچه از کتاب خداوند به آنان سپرده شده بود و بر آن گواه بودند» سوره مائده، آیه ۴۴.

[6] «ای مؤمنان! بسیاری از دانشوران دینی (اهل کتاب) و راهبان، دارایی‌های مردم را به نادرستی می‌خورند و (مردم را) از راه خداوند باز می‌دارند» سوره توبه، آیه ۳۴.

[7] وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۱۰، ص۱۸۸-۱۹۷.

[8] نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۴۹-۵۰.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+{{مدخل مرتبط
+| موضوع مرتبط = احبار
+| عنوان مدخل  = [[احبار]]
+| مداخل مرتبط = [[احبار در قرآن]] - [[احبار در حدیث]] - [[احبار در فقه سیاسی]]
+| پرسش مرتبط  =
+}}
-{{امامت}}
+== مقدمه ==
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
+احبار: جمع "[[حِبْر]]" به معنای اثر [[نیک]]، "عالم و دانشمند" که [[علم]] او در [[قلوب]] [[مردم]] در صورت [[تبعیت]] تأثیر [[نیکو]] و [[پسندیده]] می‌گذارد<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۲۱۵.</ref> و نیز خبرگان و [[نخبگان]] [[دینی]]<ref>سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۵، ص۳۴۳.</ref>.
-: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[احبار]]''' است. "'''[[احبار]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
-: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[احبار در قرآن]] | [[احبار در حدیث]] | [[احبار در فقه سیاسی]]</div>
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
-: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[احبار (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
-<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
-==مقدمه==
+{{متن قرآن|يَحْكُمُ بِهَا النَّبِيُّونَ الَّذِينَ أَسْلَمُوا لِلَّذِينَ هَادُوا وَالرَّبَّانِيُّونَ وَالْأَحْبَارُ}}<ref>«پیامبران که تسلیم (خداوند) بودند و (نیز) دانشوران ربّانی و دانشمندان (تورات‌شناس) بنابر آنچه از کتاب خداوند به آنان سپرده شده بود و بر آن گواه بودند برای یهودیان داوری می‌کردند» سوره مائده، آیه ۴۴.</ref>.
-*[[احبار]]: جمع "[[حِبْر]]" به معنای اثر [[نیک]]، "عالم و دانشمند" که [[علم]] او در [[قلوب]] [[مردم]] در صورت [[تبعیت]] تأثیر [[نیکو]] و [[پسندیده]] می‌گذارد<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۲۱۵.</ref> و نیز خبرگان و [[نخبگان]] [[دینی]]<ref>سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۵، ص۳۴۳.</ref>.
-*{{متن قرآن|يَحْكُمُ بِهَا النَّبِيُّونَ الَّذِينَ أَسْلَمُوا لِلَّذِينَ هَادُوا وَالرَّبَّانِيُّونَ وَالْأَحْبَارُ}}<ref>«پیامبران که تسلیم (خداوند) بودند و (نیز) دانشوران ربّانی و دانشمندان (تورات‌شناس) بنابر آنچه از کتاب خداوند به آنان سپرده شده بود و بر آن گواه بودند برای یهودیان داوری می‌کردند» سوره مائده، آیه ۴۴.</ref>.
+"احبار و ربانیون" [[وظیفه]] سنگین [[حفظ دین]] و [[کتاب آسمانی]] ([[تورات]]) را از [[تحریف]] و [[انحراف]] و [[بدعت]] بر عهده داشتند<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۵، ص۳۴۳.</ref>
-*"[[احبار]] و ربانیون" [[وظیفه]] سنگین [[حفظ دین]] و [[کتاب آسمانی]] ([[تورات]]) را از [[تحریف]] و [[انحراف]] و [[بدعت]] بر عهده داشتند<ref>سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۵، ص۳۴۳.</ref>
-*{{متن قرآن|بِمَا اسْتُحْفِظُوا مِنْ كِتَابِ اللَّهِ وَكَانُوا عَلَيْهِ شُهَدَاءَ}}<ref>«بنابر آنچه از کتاب خداوند به آنان سپرده شده بود و بر آن گواه بودند» سوره مائده، آیه ۴۴.</ref>.
+{{متن قرآن|بِمَا اسْتُحْفِظُوا مِنْ كِتَابِ اللَّهِ وَكَانُوا عَلَيْهِ شُهَدَاءَ}}<ref>«بنابر آنچه از کتاب خداوند به آنان سپرده شده بود و بر آن گواه بودند» سوره مائده، آیه ۴۴.</ref>.
-*این طبقه [[روحانی]] [[دین یهود]]، با نزدیک‌ شدن به [[قدرت]] و [[ثروت]]، [[وظیفه]] اصلی خود را به [[فراموشی]] سپردند و بر خلاف آن از [[دین]] در جهت [[منافع]] [[دنیایی]] خود ابزار ساختند و بدین جهت [[قرآن کریم]] آنان را [[نکوهش]] می‌کند: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ كَثِيرًا مِنَ الْأَحْبَارِ وَالرُّهْبَانِ لَيَأْكُلُونَ أَمْوَالَ النَّاسِ بِالْبَاطِلِ وَيَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ}}<ref>«ای مؤمنان! بسیاری از دانشوران دینی (اهل کتاب) و راهبان، دارایی‌های مردم را به نادرستی می‌خورند و (مردم را) از راه خداوند باز می‌دارند» سوره توبه، آیه ۳۴.</ref>.
-*در [[تفاسیر]] به مواردی از [[انحرافات]] و بدعت‌های احبار و رهبان اشاره شده است<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۱۰، ص۱۸۸-۱۹۷.</ref>:
-#تصاحب و تملک [[مال]] [[مردم]] از راه‌های غیر [[مشروع]] مانند رباخواری، تملک هدایا و نذرهای [[مردم]]، تصاحب موقوفات [[قبور]] [[انبیا]] و اماکن مذهبی، خرید و فروش [[بهشت و جهنم]] و خرید و فروش [[احکام شرعی]] و [[فتوا]].
-#مانع‌ تراشی در [[راه خدا]] {{متن قرآن|وَيَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ}} به واسطه جلوگیری از گرویدن [[اهل کتاب]] به [[اسلام]] از راه [[تکذیب]] [[رسالت پیامبر اسلام]]{{صل}} یا تشکیک در مبادی و [[اصول اعتقادی اسلام]] و [[احکام شرعی]] آن.
-# [[ثروت‌اندوزی]] و [[امتناع]] از [[انفاق]] و صرف آنها در امور خاص [[امت]] به جهت [[بخل]] شدید (مثل [[زکات]] که باید در راه [[مساکین]]، [[یتیمان]]، [[اسیران]] و در راه‌ماندگان صرف شود)<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۴۹-۵۰.</ref>.
-==منابع==
+این طبقه [[روحانی]] [[دین یهود]]، با نزدیک‌ شدن به [[قدرت]] و [[ثروت]]، [[وظیفه]] اصلی خود را به [[فراموشی]] سپردند و بر خلاف آن از [[دین]] در جهت [[منافع]] [[دنیایی]] خود ابزار ساختند و بدین جهت [[قرآن کریم]] آنان را [[نکوهش]] می‌کند: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ كَثِيرًا مِنَ الْأَحْبَارِ وَالرُّهْبَانِ لَيَأْكُلُونَ أَمْوَالَ النَّاسِ بِالْبَاطِلِ وَيَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ}}<ref>«ای مؤمنان! بسیاری از دانشوران دینی (اهل کتاب) و راهبان، دارایی‌های مردم را به نادرستی می‌خورند و (مردم را) از راه خداوند باز می‌دارند» سوره توبه، آیه ۳۴.</ref>.
-* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
-==پانویس==
+در [[تفاسیر]] به مواردی از [[انحرافات]] و بدعت‌های احبار و رهبان اشاره شده است<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۱۰، ص۱۸۸-۱۹۷.</ref>:
+# تصاحب و تملک [[مال]] [[مردم]] از راه‌های غیر [[مشروع]] مانند رباخواری، تملک هدایا و نذرهای [[مردم]]، تصاحب موقوفات [[قبور]] [[انبیا]] و اماکن مذهبی، خرید و فروش [[بهشت و جهنم]] و خرید و فروش [[احکام شرعی]] و [[فتوا]].
+# مانع‌ تراشی در [[راه خدا]] {{متن قرآن|وَيَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ}} به واسطه جلوگیری از گرویدن [[اهل کتاب]] به [[اسلام]] از راه [[تکذیب]] [[رسالت]] [[پیامبر اسلام]] {{صل}} یا تشکیک در مبادی و [[اصول اعتقادی اسلام]] و [[احکام شرعی]] آن.
+# [[ثروت‌اندوزی]] و [[امتناع]] از [[انفاق]] و صرف آنها در امور خاص [[امت]] به جهت [[بخل]] شدید (مثل [[زکات]] که باید در راه [[مساکین]]، [[یتیمان]]، [[اسیران]] و در راه‌ماندگان صرف شود)<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۴۹-۵۰.</ref>.
-{{پانویس2}}
+== منابع ==
+{{منابع}}
+# [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
+{{پایان منابع}}
+== پانویس ==
+{{پانویس}}
-[[رده:مدخل]]
 [[رده:احبار]]